مسیر اقتصاد/ سالانه بیش از ۲۸ میلیون تن انواع محصول اساسی کشاورزی نظیر گندم، برنج، نهاده های دام و طیور، دانه های روغنی، روغن خوراکی، شکر و گوشت قرمز به ارزش تقریبی ۱۴ میلیارد دلار وارد کشور می‌شود. این در حالی است که ایران قابلیت خودکفایی در تولید بسیاری از این محصولات را دارد.
تاکید رهبر انقلاب بر خودکفایی کالاهای اساسی و تامین امنیت غذایی
ارتقای امنیت غذایی و نیل به خودکفایی در محصولات اساسی نه یک انتخاب بلکه یک الزام است. رهبر انقلاب در نوروز ۱۴۰۱ با تاکید بر لزوم تامین امنیت غذایی از طریق تولید محصولات اساسی کشاورزی اظهار داشتند: کشور در محصولات پایه‌ی غذائی بایستی به امنیّت کامل و به خودکفائی لازم حتماً دست پیدا کند. لکن ما بایستی از این امکاناتی که در کشور وجود دارد، در درجه‌ی اوّل موادّ غذائی مهم و اساسی، کالاهای اساسی را تولید کنیم.
برنامه‌ریزی برای تولید محصولات اساسی کشاورزی که در مواد ۶ و ۷ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی مورد تاکید قرار گرفته، یکی از مهمترین محورهای مقاوم سازی اقتصاد است. یکی از مسیرهای افزایش بهره‌وری و استفاده بهتر از ظرفیت‌های داخلی، اجرای مناسب الگوی کشت است.
ابلاغ سند الگوی کشت پس از ۱۳ سال
الگوی کشت عبارت از تعیین یک نظام کشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار مبتنی بر سیاست‌های کلان کشور، دانش بومی کشاورزان و آمایش منطقه‌ای است. تدوین مناسب این الگو و فراهم آوردن الزامات اجرایی آن، بهبود ضریب امنیت غذایی، کاهش وابستگی غذایی به واردات و افزایش ارزآوری محصولات کشاورزی را به ارمغان خواهد آورد.
مصوبه الگوی کشت محصولات کشاورزی در سال ۸۸ توسط مجلس شورای اسلامی به وزارت جهاد کشاورزی ابلاغ شد اما طی این سال‌ها این وزارتخانه نتوانست آن را عملیاتی کند. تا اینکه مهرماه سال گذشته سند الگوی کشت توسط وزارت جهاد کشاورزی طی اجلاس سراسری الگوی کشت محصولات کشاورزی، با حضور مسئولان، رونمایی و ابلاغ شد.
با توجه به اینکه الگوی کشت سال گذشته توسط وزارت کشاورزی ارائه گردیده، ضروری است این وزارتخانه با یک برنامه عملیاتی شامل سیاستها و مشوق‌های لازم و در دسترس، در جهت افزایش ضریب خودکفایی تولید کالاهای اساسی کشاورزی حرکت نماید. ضریب خودکفایی از تقسیم میزان تولید محصول بر حاصل جمع واردات و تولید و کسر از میزان صادرات بدست می‌آید.[۱]
با توجه به جدول بالا، میزان آسیب پذیری بخش کشاورزی در مرحله تأمین نهاده‌ها بسیار بالاست. توجه به ارقام ضریب خودکفایی کشور در نهاده‌هایی مانند دانه‌های روغنی و خوراک دام، لزوم تأکید ویژه به تأمین این نهاده‌ها را در سیاستگذاری‌ها در شرایط فعلی کشور نشان می‌دهد.
وزارت کشاورزی از میزان اجرای سند الگوی کشت گزارش دهد
در این راستا واردات حداقلی هدفمند با حفظ و توسعه توان تولید داخلی این نهاده‌ها توصیه می‌شود. از طرفی با وجود ضریب خودکفایی بالا در محصولاتی مانند گندم، سیب زمینی و برنج، اطمینان در عرضه این کالاها منوط به اتخاذ سیاست‌های حمایتی مناسب توسط دولت است.
مطابق با بررسی های کارشناسی، می‌توان در یک برنامه ۳ ساله، بیش از ۴ میلیارد دلار از واردات کالاهای اساسی کاست. لازم است وزارت جهاد کشاورزی، با گذشت بیش از ۶ ماه از ابلاغ سند الگوی کشت، از میزان اجرای این سند و نتایج اجرای برنامه «افزایش ضریب خودکفایی در تولید کالاهای اساسی کشاورزی» را گزارش نماید.
پی‌نوشت:
[۱] «درباره جهش تولید (۲) الزامات آن در حوزه های کشاورزی، مسکن، حمل ونقل و توسعه روستایی»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شماره ۱۷۱۲۷
انتهای پیام/ کشاورزی
