به گزارش مسیر اقتصاد سلطه دلار آمریکا از زمان بحران مالی جهانی ۲۰۰۷-۲۰۰۸ به طور فزاینده‌ای در حال کاهش است. اخیراً در جریان مجمع جهانی اقتصاد ۲۰۲۳ در داووس، وزیر دارایی عربستان سعودی، محمد الجدان، اظهار کرد که ریاض پس از ۴۸ سال رابطه تجاری با دلار آمریکا، آماده مبادلات با ارزهای دیگر غیر از دلار است. این اظهارات پس از درخواست شی جین پینگ، رئیس جمهور چین از کشورهای خلیج فارس برای پذیرش یوآن در مبادلات نفت صورت گرفت. البته مقامات سعودی پیشتر اعلام کرده بودند که پذیرش ارز چین را بررسی خواهند کرد. این تصمیم حرکتی در راستای دلارزدایی تلقی می‌شود که به معنای کاهش سلطه آن در بازارهای جهانی است.
نقش یوآن دیجیتال در روند دلارزدایی
در اوایل دهه ۲۰۱۰، امیدهای زیادی برای بین المللی شدن رنمینبی وجود داشت. بر اساس گزارش ارائه‌دهنده خدمات پیام‌رسانی مالی، انجمن ارتباطات مالی بین بانکی جهانی (SWIFT)، رنمینبی یکی از پنج ارز پرکاربرد در پرداخت‌های جهانی بوده که از جایگاه ۳۵ در اکتبر ۲۰۱۰ ارتقاء یافته است. سهم رنمینبی در ژانویه ۲۰۲۲ در پرداخت‌های جهانی به ۳.۲ درصد افزایش یافت. واکاوی این داده‌ها نشان می‌دهد که رنمینبی راه طولانی در پیش دارد تا بتواند دلار آمریکا را به چالش بکشد. بر اساس گزارش سوئیفت، دلار آمریکا با ۴۲.۱ درصد سهم بازار، بالاترین ارز مورد استفاده در پرداخت‌های جهانی بوده و پس از آن یورو (۳۴.۴ درصد)، پوند انگلیس (۷.۸۵ درصد) و ین ژاپن (۲.۹۶ درصد) با سهم بازار قرار گرفتند.
همان عواملی که امروزه مانع بین‌المللی شدن رنمینبی فیزیکی می‌شود (کنترل سرمایه و ارز خارجی) در مورد ارز دیجیتال بانک مرکزی چین (CBDC) یعنی یوآن دیجیتال نیز اعمال می‌شود. همانطور که رنمینبی فیزیکی کاربردهای فرامرزی خاصی دارد، یوان دیجیتال نیز بدون در نظر گرفتن آن عوامل بازدارنده کاربرد دارد. در نتیجه یوان دیجیتال احتمالا بتواند استفاده عمده فروشی جهانی از رنمینبی را افزایش دهد. یوان دیجیتال چین در واقع CBDC است، شکل جدیدی از پول بانک مرکزی که برای عموم قابل دسترس بوده و به عنوان وسیله پرداخت و ذخیره امن ارزش توسط همه افراد، کسب‌وکارها و سازمان‌های دولتی پذیرفته شده است.
در مجموع یوان دیجیتال چین به طرق مختلف سودمند خواهد بود، اما یکی از ابعاد مهم آن ترویج استفاده از یوان برای پرداخت‌های فرامرزی است. برخی از معاملات تجاری بین‌المللی با دلار را می‌توان به معاملات رنمینبی تبدیل کرد و در نتیجه تسلط دلار را در تجارت و امور مالی بین‌المللی را کاهش داد.
نقش BRI در بین المللی شدن یوان دیجیتال
کشورهای حاضر در ابتکار کمربند و جاده (BRI) بهترین منطقه ممکن برای چین در آغاز بین المللی کردن یوان دیجیتال به همراه کشورهای پیمان «مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای» (RCEP) است. در حال حاضر، ابتکار کمربند و جاده یک برنامه کلیدی برای چین است و در نتیجه، می‌توان تصور کرد که گسترش یوان دیجیتال تا چه اندازه می‌تواند برای پکن در کشورهای کمربند و جاده مهم باشد. از طریق RCEP نیز چین روابط تجاری خود را با کشورهای همسایه تقویت و همچنین قادر خواهد بود برای تسهیل پذیرش فرامرزی یوان دیجیتال به نفع مصرف کنندگان، فروشندگان، بانکداران و صنایع سراسر مناطق استفاده کند.
در این میان، هنگ کنگ با توجه به مزیت‌های رقابتی آن به عنوان بزرگترین مرکز رنمینبی خارجی جهان، می‌تواند نقش کلیدی در کمک به بین المللی شدن یوان ایفا کند. از این نظر، ذخایر رنمینبی در هنگ کنگ بیش از ۸۰۰ میلیارد یوان (۱۱۵.۷ میلیارد دلار) است. بر اساس داده‌های سوئیفت، بیش از ۷۰ درصد از پرداخت‌های رنمینبی جهانی در هنگ کنگ پردازش می‌شود. علاوه بر این، نفوذ فزاینده چین در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا می‌تواند بستری ایده آل برای پکن در بین المللی کردن رنمینبی ایجاد کند. چین که سال‌ها نقش ثانویه در منطقه ایفا می‌کرد، ناگهان خود را به یک بازیگر قدرتمند تبدیل کرد، به طوری که اخیراً با میانجیگری پکن روابط بین عربستان سعودی و ایران از سرگرفته شد.
به طور خلاصه، یوآن دیجیتال احتمالا بتواند استفاده عمده فروشی جهانی از رنمینبی را تقویت و BRI می‌تواند بستر مناسبی را برای این کار فراهم کند. این پروژه پذیرش فرامرزی یوان دیجیتال را تسهیل می‌کند، همچنین این مبادلات اقتصادی به سایر ارزهای دیجیتال بانک مرکزی آسیا نیز کمک خواهد کرد. در این میان، هنگ کنگ با توجه به نقش آن به عنوان بزرگترین مرکز رنمینبی خارجی در جهان، می‌تواند نقش کلیدی در بین المللی شدن یوان ایفا کند.
منبع؛ آسیا نیوز
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی
