به گزارش مسیر اقتصاد یکی از نهادهایی که در مسیر توسعه کشورها نقش آفرینی نموده اند، صندوق های ضمانت و تضمین اعتبار هستند. صندوق تضمین اعتبار کودیت یکی از این صندوق ها در کره جنوبی است که در یادداشت قبلی، به تاریخچه و نقش آفرینی آن در مسیر توسعه کره جنوبی پرداخته شد. در این یادداشت وضعیت امروز این صندوق و نهاد تامین مالی مورد بررسی قرار گرفته است.
خدمات تضمین اعتبار
تضمین اعتبار یکی از مهم ترین وظایف KODIT است. روند این خدمت به اینگونه است که شرکت متقاضی تضمین اعتبار معمولا پس از مشاوره با بانک مورد نظر برای دریافت وام، به موسسه KODIT مراجعه نموده و درخواست خود را ارائه می نماید؛ سپس KODIT پس از اعتبارسنجي شرکت، نامه تضمین اعتبار را منتشر کرده و برای بانک ارسال می نماید.
این خدمات شامل ۱۱ نوع ضمانت به شرح زیر می باشد:
- تضمین وام بانکی[۱]: در این خدمت موسسه تضمین اعتبار، وامی را که شرکت کوچک و متوسط از بانک دریافت می کند را تضمین می کند و به عبارتی در صورتی که شرکت نتواند تعهدات خود را در قبال این وام انجام دهد، موسسه تضمین اعتبار آن را به عهده می گیرد.
- تضمین تضمین پرداخت بانک[۲]: در برخی موارد بانک ها به عنوان یک خدمت، به تضمین پرداخت های یک شرکت به طلبکاران خود می پردازند. حال موسسه تضمین اعتبار با تضمین مجدد این نوع خدمت، ریسک عدم پرداخت بانک را کاهش می دهد. به عبارت دیگر در صورتی که بانک نسبت به خدمت تضمین پرداخت خود کوتاهی نماید، موسسه تضمین اعتبار این تعهدات را به عهده می گیرد. (این خدمت در کشور هایی که بانک ها از ریسک بالاتری برخوردارند بیشتر مورد توجه قرار می گیرد)
- تضمین وام های موسسات مالی غیر بانکی[۳]: تضمین وامی که یک شرکت از موسسات مالی غیر بانکی دریافت می کند. این خدمت در واقع مانند خدمت “تضمین وام بانکی” می باشد با این تفاوت که در این خدمت، موسسه وام دهنده بانک نمی باشد.
- تضمین اجاره[۴]: تضمین اجاره هایی که یک بنگاه از یک شرکت لیزینگ دریافت می کند. در این نوع خدمت در صورتی که یک شرکت کوچک و متوسط، کالای سرمایه ای را از طریق لیزینگ خریداری نماید، موسسه تضمین اعتبار ضمانت می کند که در صورتی که شرکت کوچک و متوسط نتواند تعهدات خود را انجام دهد، موسسه تضمین اعتبار مسئول جبران خسارت خواهد بود.
- تضمین مقبولیت اوراق تجاری[۵]: تضمین مسئولیتی که یک SME، زمانی که یک بانک، اوراق تجاری وی را قبول می کند، بر اساس نامه اعتبار[۶] (LC) بدست می آورد. به عبارت دیگر زمانی که یک شرکت و البته در این خدمت یک شرکت کوچک و متوسط می خواهد کالایی را خریداری کند، یک بانک معتبر از طرف وی با صدور نامه اعتباری به فروشنده ضمانت می کند که در صورت دریافت کالا، درآمد وی حاصل خواهد شد. حال موسسه تضمین اعتبار در این خدمت خود برای بانک ضمانت می کند که شرکت کوچک و متوسطی که نامه اعتبار بانک را دریافت نموده نسبت به انجام تعهداتش پایبند است و در صورتی که نباشد این موسسه آن را جبران خواهد نمود.
- تضمین وام های امن[۷]: تضمین وام های بانکی که بوسیله وثیقه بصورت امن درآمده است. این خدمت کاملا مشابه “تضمین وام بانکی” می باشد با این تفاوت که در این خدمت، وام به واسطه وثیقه در نزد وام دهنده، به اصطلاح بصورت امن درآمده است و ریسک پایین تری دارد.
- تضمین صدور اوراق قرضه[۸]: تضمین اوراق قرضه ای که یک شرکت صادر می کند. در این خدمت موسسه تضمین اعتبار به خریداران اوراق قرضه شرکت های کوچک و متوسط ضمانت می دهد که در صورتی که شرکت نسبت به تعهدات مالی خود کوتاهی نماید یا به دلایل مختلف نتواند آنها را انجام دهد، موسسه تضمین اعتبار مسئولیت آن را به عهده خواهد گرفت و خسارات را جبران می نماید.
- تضمین اوراق تجارتی[۹]: تضمین پرداخت اوراق تجارتی که شرکت خریدار صادر می کند. به عبارت دیگر در این مدل ضمانت، مواردی چون طلب فروشنده یا بدهي خریدار معامله که توسط این اوراق تجارتی مشخص شده اند تضمین می شود و در صورتی که خریدار نتوانند از تعهدات خود برآید موسسه تضمین اعتبار این تعهدات را به عهده خواهد گرفت.
- تضمین عملکرد[۱۰]: تضمین وظایف مختلفی که یک شرکت در فرایند قرارداد های ساخت و ساز دارد. به عبارتی اگر شرکت به واسطه عدم عملکرد مناسب در اجرای یک پروژه یا دیرکرد در تحویل باعث رساندن خسارات به کارفرما گردد، موسسه تضمین اعتبار این خسارات را جبران می نماید.
- تضمین تعهد معامله[۱۱]: تضمین تعهدی که برای یک شرکت وقتی کالایی را بصورت اعتباری خریداری می کند فرض می شود و در آن موسسه تضمین اعتبار به شرکت فروشنده ضمانت می دهد که در صورتی که شرکت خریدار تعهدات مالی خود را مطابق قرار داد انجام ندهد، این موسسه آن را جبران خواهد نمود.
- تضمین مالیات و وظیفه[۱۲] : تضمین ديرکرد مالیات و تعهدات یک شرکت می باشد. به عبارت دیگر در صورتی که شرکت تضمین شده در پرداخت مالیات خود یا سایر مبالغ قانونی کوتاهی کند این مبالغ توسط موسسه تضمین اعتبار کره جنوبی پرداخت خواهد شد. بنابراین دولت در چنین شرایط می تواند اطمینان بیشتری به آن شرکت نموده و با وی وارد معامله شود.
شرکت های واجد شرایط این تضامین تمامی شرکت ها و صنایع به غیر از موارد زیر می باشند:
- صنایع هتل داری و تفریحی، رستوران داری لوکس، خدمات مالی، خدمات معاملات املاک
- شرکت هایی که در حال حاضر فعال نیستند،
- شرکت هایی که در پرداخت وام بانکی خود تاخیر دارند
- شرکت هایی که اسناد اشتباه تحویل داده اند
- شرکت هایی که توسط افرادی تاسیس شده که بدهکار هستند.
همچنین KODIT دارای یک سیستم هزینه ضمانت می باشد. در این سیستم عایدی موسسه در هر ضمانت، متناسب با رتبه بندی اعتباری متقاضیان، بین بازه ۰.۵ تا ۲ درصد مبلغ تضمینی تغییر می کند که البته با توجه به نوع خدمات درخواستی، مبلغ و مدت زمان خدمت آنان و برخی موارد دیگر این مبالغ می تواند افزایش یا کاهش پیدا کند.
KODIT از ابتدای تاسیس به واسطه ارزیابی اعتبار موسسات مختلف، بانک اطلاعاتی مناسبی را تهیه نموده است. این موسسه در سال ۱۹۹۲ سرویس اطلاعات مالی خود را که از بزرگ ترین پایگاه داده اطلاعات اعتبار شرکت های کوچک و متوسط کره جنوبی ای استفاده می کرد راه اندازی نمود. بوسیله این سرویس شرکت ها و موسسات مالی می توانند اطلاعات اعتباری قاطعی را در مورد شرکای تجاری و مشتریان خود کسب نمایند. این سرویس در سال ۲۰۰۵ با تاسیس مرکز “اطلاعات شرکت های کره جنوبی[۱۳]” به این مرکز واگذار گردید. تا این زمان KODIT تعداد ۴۷۳۱۱ مورد اعتبارسنجي انجام داده بود و دارای ۷۴۱۰۰۰ اطلاعات اعتباری از شرکت های کوچک و متوسط کره جنوبی بود.
سه خدمت دیگری که کودیت به مشتریان خود ارائه می نماید در ادامه توضیح داده شده است:
تضمین همراه با سرمایه گذاری[۱۴]
در سال ۲۰۰۵ KODIT این خدمت را راه اندازی نمود تا بوسیله آن شرکت های نوپای دارای ریسک بالا را که دارای پتانسیل خوبی بودند، بوسیله خرید سهام یا پذیره نویسی اوراق قرضه آنان تامین سرمایه نماید. این خدمت برای دو طرف منافع مناسبی را تامین می نمود، زیرا شرکت های سرمایه پذیر می توانستند سرمایه ای بلند مدت جذب نمایند و به واسطه اینکه موسسه ای مانند KODIT سهام آن را خریداری نموده است، اعتبار خود را بالاتر برند. از طرف دیگر KODIT نیز می توانست به کسب سود بالاتر از عرف دست یابد. شرکت های واجد شرایط این خدمت عبارت بودند از شرکت های نوآور در صنایعی مانند رسانه های دیجیتال، باطری های نسل های آتی و صنایع نیمه هادی که دارای پتانسیل بالایی برای بالاتر بردن سطح اقتصاد ملی کره بودند.
تضمین اعتبار پروژه های زیر ساختی[۱۵]
این نوع ضمانت در جهت کاهش ریسک و افزایش استقبال در سرمایه گذاری روی پروژه های زیر ساختی کره جنوبی ارائه می شود و در آن بین ۰.۳ تا ۱.۳ درصد از کل مبلغ ضمانت، به عنوان حق العمل با توجه به ریسک مجری پروژه توسط موسسه تضمین اعتبار دریافت می شود. هدف اصلی این خدمت کمک به شرکت های سرمایه گذار خصوصی، برای جذب سرمایه در جهت اجرای پروژه های زیر ساختی کره جنوبی بوده است. به عبارت دیگر از آنجا که پروژه های زیر ساختی نیازمند سرمایه های عظیمی می باشد، طبیعتا بسیاری از مجریان این پروژه ها نمی توانند به تنهایی از عهده مسائل مالی آن برآیند، بنابراین موسسه تضمین اعتبار کره جنوبی با ارائه این خدمت و ضمانت شرکت های مجری باعث این می شود که ارائه دهندگان وام، این امر را با تمایل بیشتری انجام دهند.
مشاوره مدیریتی
بسیاری از شرکت های کوچک و متوسط به واسطه تازه تاسیس بودن و یا نداشتن متخصص، در زمینه مدیریتی دارای ضعف می باشند. در این خدمت صندوق تضمین اعتبار کره جنوبی با برگزاری دوره های مدیریتی، مشاوره و انتشار کتب مختلف مدیریتی سعی می کند تا به رفع مشکلات مدیریتی شرکت های کوچک و متوسط در کره جنوبی بپردازد. خدمت مشاوره مدیریت توسط متخصصان مستقلی صورت می گیرد که دارای دانش و تجربه کافی در زمینه تخصصی خود می باشند. برای امر مشاوره مدیریت کودیت ۵۰ الی ۷۰ درصد هزینه مشاوره را تقبل می نماید. همچنین KODIT از طریق برگزاری دوره های آموزشی، به آموزش مدیران و کارکنان شرکت های کوچک و متوسط می پردازد. KODIT در این رابطه شامل دوره های حسابداری، فروش حرفه ای و مدیریت حساب های دریافتنی می باشد.
جمع بندی
نهاد ضمانت کننده در اقتصاد، یکی از نهادهای پیشرفته است که کشورهای مختلف در مسیر پیشرفت و توسعه خود برای حمایت از بنگاه های تولیدی از آن بهره برده اند. نمونه ای که مورد بررسی قرار گرفت، یکی از هزاران نمونه مشابه در این زمینه است که در کره جنوبی فعالیت داشت و با کمک دولت این کشور شکل گرفت.
بر این اساس ضروری است در کشور ما نیز که همکاری شرکت ها، به ویژه شرکت های کوچک و متوسط با بانک ها پیچیدگی های مختلفی دارد، حمایت از راه اندازی و فعالیت این نهادها افزایش یافته و این صندوق ها بتوانند در تسهیل رسیدن شرکت ها به منابع مالی اثرگذار باشند تا فعالیت در فضای کسب و کار برای فعالان اقتصادی بهبود یابد.
پینوشت:
[۱] guarantee for bank loans
[۲] guaranyee for payment guarantee of bank
[۳] Guarantee for loans from nonbanking finantial institutions
[۴] lease
[۵] Trade bill
[۶] Letter of credit
[۷] Secured loans
[۸] Guarantee for bank issuance
[۹] Commercial bill(consist of bank bill & Trade bill)
[۱۰] Guarantee for performance
[۱۱] Guarantee for transaction liabilities
[۱۲] Tax & duty
[۱۳] Korea Enterprise Data (KED)
[۱۴] Guarantee combined investment
[۱۵] Infrastructure credit guarantee