خشنود علیزاده عضو هیات علمی موسسه تحقیقات دیم، در گفتگو با مسیر اقتصاد ضمن اشاره به اینکه ایران در منطقه خشک و نیمه خشک غرب آسیا واقع شده و به همین دلیل با محدودیت منابع آبی مواجه است، گفت: باید با استفاده صحیح و بهینه از منابع محدود در انواع مصارف به ویژه مصارف کشاورزی و تولید محصولات ضروری‌تر آن هم به شیوه دیم، از تنش آبی موجود به سلامت عبور کنیم. کشت دیم در اکثر کشورهای دنیا مرسوم است و برای تولید بسیاری از محصولات از آب سبز یا همان آب برف و باران استفاده می‌شود.
افزایش ۵۰ درصدی تولید جو با استفاده از ظرفیت کشت دیم
وی افزود: شناسایی پتانسیل‌ها و قابلیت‌های تولید محصول در مناطق مختلف کشور با هدف افزایش بهره وری از زمین‌های کشاورزی به کمک کشت دیم، از برنامه‌هایی است که از چند سال پیش در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته و در ماههای اخیر با انتشار سند الگوی کشت استان‌ها، هدفمندتر شده است. روندی که با شتاب در عملیاتی کردن برنامه‌های مدون، می‌توان تهدید تنش آبی در کشور را به فرصت تبدیل کرد. در کشور ما زمین‌های بسیار مناسبی برای کشت جو به صورت دیم به جای کشت گندم وجود دارد. در حال حاضر حدود یک میلیون هکتار از مناطق کشور زیر کشت جو هستند، در حالیکه می‌توان آن را به حدود ۱.۵ میلیون هکتار هم رساند.
علیزاده با تاکید بر اینکه جهش تولید در دیمزارها پیش بینی شده است، گفت: در اجرای این برنامه باید الگوی محصولات جایگزین مانند حبوبات، دانه‌های روغنی مثل کلزا و گلرنگ یا محصولات علوفه‌ای نیز مورد توجه قرار گیرد. محصولاتی که علاوه بر اینکه صرفه اقتصادی دارد، به تناوب کشت و پایداری تولید غلات دیم هم کمک می‌کند؛ چراکه کشت مداوم موجب فرسودگی خاک می‌شود. مانند آنچه در حال حاضر گریبانگیر کشت گندم در برخی مناطق کشور است.
وی همکاری بخش خصوصی برای توسعه محصولات جایگزین و تکثیر بذر را بسیار ضروری دانست و افزود: برای اینکه بخش خصوصی تشویق به این همکاری شود باید از سوی دولت به ویژه جهاد کشاورزی مورد حمایت قرار گیرد.
بهره برداری اصولی از دیمزارها برای تضمین امنیت غذایی ضروری است
این عضو هیات علمی موسسه تحقیقات دیم گفت: برنامه‌هایی در این رابطه از دو سال قبل در وزارت جهاد کشاورزی آغاز شده است اما شتاب پیشبرد آن کافی نیست. فعالان بخش خصوصی باید از استمرار حمایت‌های دولتی مطمئن باشند تا پا به عرصه تولید بگذارند و روند بهره برداری و اقتصادی شدن تولید در عرصه‌های دیم، با سرعت بیشتری دنبال شود. در حال حاضر بخش زیادی از مناطق کشور که از شرایط آبی مطلوبی برخوردار نیستند زیر کشت محصولاتی که نیاز به آب فراوان دارند مانند ذرت و حتی برنج هستند. محصولاتی که به دلیل سود و صرفه اقتصادی برای کشاورز، کشت آن ادامه دارد اما زیان‌های بلندمدت آن به دلیل روند خشک شدن منابع آبی و از بین رفتن سفره های زیرزمینی، قابل جبران نیست.
علیزاده بهره بردای اصولی از دیمزارها را عاملی مهم برای تامین امنیت غذایی دانست و افزود: اگر کشاورزان مطابق دستورالعمل‌های فنی موسسه دیم اقدام به زراعت دیم نمایند، قطعا با سودآوری بیشتر به همراه تداوم حمایت‌های دولت در اجرای طرح‌های ملی مانند جهش تولید همکاری خواهند کرد. رعایت اصول زارعت دیم توسط کشاورزان ربسیار مهم است و موجب تغذیه بهتر خاک و گیاه می‌شود و تناوب صحیح خاک را نیز به همراه دارد و در نهایت بهره وری را افزایش می‌دهد.
انتهای پیام/ کشاورزی
