به گزارش مسیر اقتصاد نشست «الزامات و آثار مالیات بر سود سپرده‌های بانکی» روز دوشنبه ۱۴ آذر ماه، با حضور جمعی از اساتید و صاحبنظران و فعالان این حوزه در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برگزار شد. این نشست، دومین پیش نشست تخصصی از نهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی بود که در تاریخ ۱ اسفند سال جاری با موضوع «نظام مالیاتی؛ عادلانه و هوشمند» برگزار خواهد شد. در این نشست ابعاد، الزامات و مهم‌ترین مسائل مربوط اخذ مالیات از سود سپرده‌های بانکی مورد بررسی قرار گرفت.
۶۷ کشور دنیا از سود سپرده‌های بانکی مالیات مجزا اخذ می‌کنند
جعفر مهدی زاده مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی، در این نشست ضمن اشاره به اهمیت اتکاء درآمدهای دولت به مالیات به جای درآمدهای نفتی گفت: ما در بانک مرکزی همواره تاکید داشتیم که دولت بودجه خود را از طریق درآمدهای مالیاتی تامین کند و به درآمدهای ناپایدار وابسته نباشد. یکی از پایه‌های مالیاتی که در این زمینه اهمیت دارد، پایه مالیات بر سود سپرده‌های بانکی است که در دیگر کشورها نیز سابقه دارد. بر اساس بررسی ما کشورهای مختلف بر حسب شرایط اقتصادی و نظام مالیاتی، اخذ مالیات از سود سپرده‌های بانکی را در دستورکار قرار داده‌اند و در واقع ۶۷ کشور این پایه مالیاتی را اخذ می‌کنند.
وی درخصوص مزایای اخذ این پایه مالیاتی گفت: افزایش درآمدهای دولت، بهبود عدالت مالیاتی و سوق دادن سرمایه‌های شرکت‌ها به سمت سرمایه‌گذاری منابع به جای سپرده‌گذاری، از جمله اهدافی است که برای این پایه مالیاتی در نظر گرفته شده است. به طور خاص مقایسه سود حاصل از سپرده‌گذاری بانکی با سود حاصل از فعالیت‌های تولیدی مطرح است که عدم دریافت مالیات از اولی با عدالت مالیاتی همخوانی ندارد.
چالش‌های مهم اعمال مالیات بر سود سپرده‌های بانکی
مهدی زاده ضمن اشاره به چالش‌های اخذ مالیات بر سود سپرده‌های بانکی افزود: یک مسئله در زمینه اخذ مالیات از سود سپرده‌های بانکی، منفی بودن نرخ سود حقیقی است که انگیزه سپرده‌گذاری را کم می‌کند و به تعبیری به عنوان یک مالیات مضاعف محسوب میشود. نکته مهم دیگر اینکه وجود جایگزین‌هایی همچون صندوق‌های درآمد ثابت، موجب میشود وضع مالیات بر سود سپرده اشخاص حقوقی صرفا منابع آن‌ها را از سپرده‌گذاری مستقیم در بانک‌ها به سمت این صندوق‌ها یا ابزارهای مشابه ببرند و عملا درآمدهای دولت افزایش پیدا نکند.
وی افزود: مسئله مهم دیگر که در زمینه مالیات بر سود سپرده‌های بانکی حائز اهمیت است، رقابت بانک‌ها برای پرداخت سود بیشتر به سپرده‌ها به منظور جذی سپرده‌های بیشتر است. بنابراین ممکن است وضع این مالیات به جای اصابت به دریافت کنندگان سود از بانک‌ها، به بخش تولید به عنوان تسهیلات گیرندگان یا به خود بانک‌ها اصابت کند که خلاف هدف سیاستگذار است و ممکن است مسائلی همچون افزایش نوسانات در سایر بازارها از جمله ارز و سکه و همچنین اضافه برداشت بانک‌ها را درپی داشته باشد.
تغییر ترکیب سپرده‌های بانکی نتیجه وضع مالیات بر سود سپرده شرکت‌ها
مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی آثار مالیات بر سود سپرده‌های بانکی را متفاوت از پایه‌هایی همچون مالیات بر خودروهای لوکس یا مالیات بر خانه‌های خالی دانست و افزود: باید از اثرات منفی احتمالی این پایه مالیاتی جلوگیری شود. در حال حاضر شرکت‌ها این امکان را دارند که تسهیلات ارزان قیمت بگیرند و همان منابع مالی را در بانک سپرده‌گذاری کنند و سود کلان دریافت کنند. چنین مشکلی باید در جای دیگری حل شود و وضع مالیات بر سود سپرده‌های بانکی نمیتواند این مشکل را رفع کند. در حال حاضر شرکت‌ها مشکلات انگیزشی زیادی برای سرمایه‌گذاری دارند و وضع مالیات بر سود سپرده‌ها نمیتواند انگیزه کافی برای سرمایه‌گذاری ایجاد کند. یکی از مسائل در این زمینه بالا بودن نرخ سود در بازارهای رقیب تولید است که موجب میشود اگر بر سود سپرده بانکی هم مالیات وضع شود، این سرمایه‌ها به جای بخش تولید به بازارهای موازی سوق پیدا کند.
وی در پایان گفت: وضع مالیات بر سود سپرده‌های بانکی موجب خروج نقدینگی از بانک‌ها نمیشود، اما ترکیب سرمایه‌ها را تغییر میدهد و سیالیت نقدینگی را افزایش میدهد که در شرایط فعلی اقتصاد کشور مطلوب نیست. در مجموع ما در بانک مرکزی از وضع مالیات بر سود سپرده‌های بانکی استقبال میکنیم ولی شرایط فعلی اقتصاد کشور را مناسب اجرای این قانون آن هم به شکل دفعی نمیدانیم.
انتهای پیام/ مالیات
