به گزارش مسیر اقتصاد افزایش قیمت‌های جهانی انرژی و دیگر نهاده‌های تولیدی در ماه‌های اخیر موجب شد برخی از بانک‌های مرکزی به سمت افزایش نسبی نرخ بهره سوق پیدا کنند؛ هرچند همچنان در اکثریت قریب به اتفاق کشورهای جهان نرخ تورم به مراتب بالاتر از نرخ بهره بانکی است. در این میان اما کشور ژاپن از افزایش نسبی نرخ بهره بانکی نیز خودداری کرده است.
ثبت رکورد ۴۰ ساله تورم در ژاپن
بر اساس آخرین آمار، نرخ تورم در ژاپن به بالای ۳.۵ درصد رسیده است که یک رکورد در طول ۴۰ سال اخیر محسوب می‌شود. در بین کشورهای توسعه یافته، ژاپن در دهه‌های اخیر همواره تورمی کمتر از میانگین داشته و در بسیاری از مواقع با تورم منفی مواجه بوده است.
در اوایل دهه ۱۹۸۰ میلادی و پس از وقوع بحران انرژی در جهان، که در پی آن قیمت نفت روندی فزاینده به خود گرفت، نرخ تورم ژاپن به بالای ۳.۵ درصد رسیده بود. اما از آن زمان تا به حال تورم ژاپن در اغلب موارد در محدوده کمتر از ۲ درصد قرار داشته است.
افزایش قیمت انرژی و غذا عامل اصلی تورم ژاپن
در نمودار زیر نرخ تورم ژاپن در طول نزدیک به یک دهه اخیر نشان داده شده است.
بر اساس نمودار فوق درحال حاضر بخش قابل توجهی از تورم فعلی ژاپن نتیجه افزایش قیمت محصولات غذایی است و بدون احتساب مواد غذایی، نرخ تورم دیگر کالا در ژاپن در حدود ۲.۵ درصد قرار دارد. افزایش قیمت جهانی انرژی نیز سهم قابل توجهی در تورم ژاپن داشته است و یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت محصولات غذایی محسوب می‌شود.
یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت انرژی و مواد غذایی در ژاپن افزایش قیمت ارز خارجی عنوان شده است. به این ترتیب کاهش ارزش پول ملی سهمی اساسی در تورم کنونی ژاپن ایفا می‌کند.
تداوم نرخ بهره منفی ژاپن با وجود ثبت رکورد ۴۰ ساله تورم
اما با وجود افزایش نرخ تورم و ثبت رکورد ۴۰ ساله، بانک مرکزی ژاپن قصد ندارد از ابزار افزایش نرخ بهره برای کنترل قیمت‌ها استفاده کند. مقامات بانک مرکزی ژاپن معتقدند در شرایطی که افزایش قیمت جهانی انرژی و دیگر نهاده‌های تولیدی دلیل اصلی رشد قیمت‌ها محسوب می‌شود، افزایش نرخ بهره بانکی به منزله افزایش هزینه‌های تمام شده بخش تولید است و نه تنها نمیتواند به مهار تورم منجر شود، بلکه به افزایش قیمت‌ها و ایجاد رکود اقتصادی دامن می‌زند.
هاروهیدو کورودا رئیس بانک مرکزی ژاپن نیز بار دیگر تاکید کرده است سیاست وی تثبیت نرخ بهره در پایین ترین ارقام ممکن است و فعلا قصدی برای افزایش نرخ بهره ندارد. در حال حاضر نرخ بهره بلندمدت در ژاپن در محدود صفر درصد قرار دارد و نرخ بهره کوتاه مدت نیز منفی ۰.۱ درصد است.
اقتصاددانان ژاپنی نیز از این ایده بانک مرکزی ژاپن استقبال کرده‌اند و معتقدند نرخ بهره تنها زمانی می‌تواند به کنترل قیمت‌ها کمک کند، که ریشه افزایش قیمت‌ها در افزایش قدرت خرید مردم نهفته باشد. اما در مورد فعلی رشد قیمت‌ها نه از افزایش قدرت خرید مردم، بلکه از افزایش قیمت تمام شده محصولات ناشی می‌شود. از این رو دولت ژاپن باید از روش‌های دیگری به دنبال مهار تورم و کنترل قیمت‌ها باشد که از جمله مهمترین آن‌ها کاهش هزینه‌های انرژی و قیمت تمام شده بخش‌های تولیدی است.
منبع: رویترز
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
