به گزارش مسیر اقتصاد در اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی، چین با باز کردن تجارت و سرمایه گذاری با سایر نقاط جهان و بازسازی اقتصاد داخلی، سفری جسورانه به سمت یک اقتصاد بازار محور را آغاز کرد. نیروهای بازار و بخش غیردولتی اجازه یافتند نقش بیشتری در اقتصاد ایفا کنند و نهادهای اجرای سیاستهای کلان اقتصادی متحول شدند. این اصلاحات به طور قابل توجهی به تحول ساختاری عظیم و رشد سریع اقتصادی از اوایل دهه ۱۹۸۰ منجر شد.
پس از اصلاح مالیاتی اخذ مالیات ارزش افزوده چین ۱۲ برابر شد
با سرعت گرفتن اصلاحات اقتصادی، به طور فزایندهای برای سیاستگذاران روشن شد که سیستم مالیاتی موجود با الزامات اقتصادی که به طور فزایندهای به بازار برای تخصیص منابع متکی است، ناسازگار است و نیاز به بازنگری اساسی دارد. همچنین تشخیص داده شد که اداره مالیات، برای تضمین مؤثر درآمد مالیاتی از یک سیستم مالیاتی جدید در یک اقتصاد بازار محور، نیازمند تغییرات اساسی است.
نیاز به نوسازی اداره مالیات با کاهش نگرانکننده نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی و سهم دولت مرکزی از کل درآمدهای مالیاتی در اوایل تا اواسط دهه ۱۹۹۰ ضروریتر شد. به همین منظور برنامههای اصلاحات طلایی نظام مالیاتی با سرعت بیشتری دنبال شد. برنامه [۱]GTP2 با افزایش «نرخ رشد اخذ مالیات بر ارزش افزوده»[۲] از ۱۱.۸ درصد قبل از اجرای برنامه GTP2 در سال ۲۰۰۰ ، به ۱۸.۴۳ درصد بعد از پایان برنامه GTP2 در سال ۲۰۰۷ خاتمه یافت.
نقطه ضعف اصلی برنامه GTP2 وقفه در بررسی صورت حسابها است
برنامه GTP2 در نظاممند کردن صدور صورت حسابهای ارزش افزوده موفق ظاهر شد. اما به مرور زمان ضعفهای این سامانه آشکار شد و به صدور شمار زیادی صورت حساب ویژه[۳] تقلبی مالیات بر ارزش افزوده شرکتهای چینی برای فرار مالیاتی، منتهی شد.
تشخیص صورت حساب جعلی برای سامانه GTP2 دارای وقفه چند ماهه بود. درواقع سازمان امور مالیاتی چین چند ماه بعد از رخ دادن تخلف متوجه عدم انطباق صورت حسابهای خرید و فروش میشد. این مسئله باعث شد تا زمان کشف تقلب، مقامات مالیاتی متحمل ضرر قابل توجهی در درآمد مالیاتی شوند و بازرسان مالیاتی در دستگیری صادرکنندگان با مشکل برخورد کنند.
علت اصلی این مسئله تقاطع گیری نامناسب صورت حسابهای صادر شده در سازمان امور مالیاتی چین بود. هنگامی که حجم صورت حسابها در یک برهه زمانی افزایش مییافت بار حسابرسی و استرس سازمانی اداره امور مالیاتی چین نیز افزایش مییافت که این مسئله موجب تاخیر در تطابق صورت حسابهای ارسالی به اداره امور مالیاتی چین میشد.
صورت حساب کاغذی منجر به ناکارآمدی برنامه GTP2 شد
برنامه GTP2 مستلزم استفاده از صورت حساب کاغذی بود. همین مسئله باعث شد در سال ۲۰۰۳ مقامات مالیاتی مجبور شوند حدود ۳۰۰ میلیون صورتحساب ویژه مالیات بر ارزش افزوده کاغذی را تأیید کنند. چراکه تشخیص صورت حساب درست از صورت حساب تقلبی و جعلی پیچیده و مشکل شده بود. مقامات مالیاتی همچنین هزینه اداری چاپ، فروش و ابطال صورت حسابهای کاغذی را نیز تقبل میکردند. همین مسئله باعث رواج صدور صورت حسابهای کاغذی در آن برهه شده بود.
در سال ۲۰۰۶، تحقیقات دولت جمهوری خلق چین نشان داد که بیش از ۴۰ درصد از هزینههایی که مالیات دهندگان چینی در رابطه با انجام تعهدات مالیاتی خود متحمل میشوند، میتواند به رسیدگی به صورتحسابهای ویژه مالیات بر ارزش افزوده نسبت داده شود، و مقدار قابلتوجهی از این هزینه مربوط به رسیدگی به صورتحسابهای کاغذی است.
برنامه GTP2 در اوخر عمر خود در سال ۲۰۰۶ نشان داد که نمیتواند به مانند قبل از فرار مالیاتی مالیات بر ارزش افزوده جلوگیری کند. همین مسئله باعث شد مقامات مالیاتی چین دست به اصلاحات بزرگتری در نظام مالیاتی بزنند. اصلاحات مورد اشاره برنامه GTP3 نام گرفت که شاید بتوان گفت که بزرگترین برنامه اصلاح نظام مالیاتی چین تا کنون بوده است.
منبع:
Tax Administration Reform in China: Achievements, Challenges, and Reform Priorities Author: Mr. John D Brondolo and Zhiyong Zhang .IMF
University of Washington School of Law UW Law Digital Commons Articles Faculty Publications 2013 China’s Golden Tax Project: A Technological Strategy for Reducing VAT Fraud Jane K
پینوشت:
[۱] GTP 2- Gold Tax Program 2
[۲] تفاضل درصد اخذ مالیات بر ارزش افزوده درسال الف با سال قبل
[۳] صورت حسابهای بالای ۸۰۰۰۰۰هزار یوآن که مخصوص شرکتهای عادی است
انتهای پیام / مالیات