ایمان زنگنه، کارشناس امور بانکی در خصوص راه‌اندازی سامانه مودیان در گفتگو با مسیر اقتصاد گفت: مالیات ستانی صحیح قواعدی دارد که اگر رعایت نشود، نمی‌توان به رونق اقتصادی، افزایش انگیزه افراد برای انجام فعالیت‌های تولیدی و کاهش فعالیت‌های مخرب و سوداگرانه در کشور امید داشت. تجربه‌ی کشورهای پیشرفته نیز به ما نشان می‌دهد که نظام مالیاتی کارآمد تا حد زیادی به شکوفایی اقتصادی کشور کمک می‌کند.
سیاست‌های مالیاتی علاوه بر درآمد به عنوان یک ابزار تنظیم‌گری است
زنگنه با اشاره به وابستگی کشور به درآمدهای دولتی تصریح کرد: طی سالیان گذشته منابع مالیاتی برای دولت‌ها در ایران اهمیتی نداشته است چراکه وابستگی کشور به منابع نفتی بوده و توجهی به درآمدهای مالیاتی نمی‌شده است. همین امر باعث شده طی زمان دولت‌ها به دنبال در اختیار داشتن یک نظام مالیاتی قوی نروند. دسترسی به یک نظام مالیاتی صحیح علاوه بر اینکه بستری برای درآمدزایی دولت‌ها فراهم می کند، نتایج دیگری هم دارد. از جمله می توان به استفاده از سیاست‌های مالیاتی به عنوان یک ابزار تنظیم‌گری اشاره کرد.
وی ادامه داد: با استفاده از مالیات به عنوان یک ابزار تنظیمی می‌توان انگیزه‌ها را به سمت و سویی که مدنظر سیاست‌گذار است، سوق داد. از سوی دیگر، در اختیار داشتن یک نظام مالیاتی کارآمد به ما کمک می‌کند تا با عدالت بیشتری به اخذ مالیات بپردازیم. کاهش فاصله‌ی طبقاتی نیز از نتایج مالیات‌ستانی صحیح است. همچنین اخذ مالیات به صورت صحیح به کاهش فعالیت‌های سوداگرانه و تشویق فعالیت‌های تولیدی در کشور منجر می‌شود.
تاکنون اراده لازم برای اصلاح نظام مالیاتی وجود نداشته است
این کارشناس امور بانکی در خصوص این موضوع که چرا تاکنون به نظام مالیاتی قوی‌ای دست نیافته‌ایم، خاطرنشان کرد: بخشی از مشکل به مسائل فنی مربوط می‌شود و بخشی دیگر به انگیزه‌ها برمی‌گردد. موضوعات فنی قابل رفع است و با تجمیع اطلاعات افراد و ادغام سامانه‌های متعدد دستگاه‌ها می‌توان به اطلاعات افراد دست یافت، اما موضوع مهم این است که اراده‌ی لازم برای این کار وجود داشته باشد.
وی در ادامه توضیح داد: متاسفانه تا الان دولت‌ها به موضوع مالیات به عنوان یک مسئله ی زینتی نگاه کرده اند. به خاطر وابستگی به درآمدهای نفتی، دولت‌ها به سمت دستیابی به یک نظام کارآمد مالیاتی حرکت نکرده اند. طی سال‌های اخیر هم که درآمدهای نفتی به مشکل خورد، دولت‌ها فقط با نگاه کسب درآمد به مالیات نگاه کرده‌اند. اما به نظر می رسد، دولت سیزدهم که یکی از شاخصه‌های مهمش عدالت‌محوری است، انگیزه‌ی لازم را برای سامان دادن به این وضعیت دارد. متاسفانه تا کنون از بخش‌هایی که اطلاعاتشان سهل‌الوصول است مثل کارمندان، کارگران و بخش‌های تولیدی مالیات اخذ شده است و فعالیت‌های پرسود و سوداگرانه از مالیات دهی طفره رفته اند. سازوکارهایی مانند سامانه مودیان و دستیابی به اطلاعات مودیان می تواند در اصلاح این وضعیت تأثیرگذار باشد.
امکان اخذ مالیات از فعالیت‌های سوداگرانه با سامانه مودیان
زنگنه در ادامه گفت: هدف فقط نباید این باشد که درآمدهای دولت افزایش پیدا کند. زیرا اگر این طور باشد، به جای اینکه نظام مالیاتی کشور اصلاح شود و مالیات‌ستانی عادلانه و دقیقی داشته باشیم، به سمت افزایش ضرایب مالیاتی حرکت می‌کنیم که در نهایت مشکلی را حل نخواهد کرد. مالیات‌گیری صحیح و اصولی می‌تواند به افزایش درآمدهای دولت و کاهش کسری بودجه‌اش منجر شود و در نهایت در خدمت اداره‌ی بهتر کشور و رونق اقتصادی قرار بگیرد، اما نگاه صرفاً کسب درآمدی به مالیات صحیح نخواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: اصلاح نظام مالیاتی کشور مبتنی بر تعریف پایه‌های مالیاتی جدید، اخذ گسترده تر مالیات و دستیابی به اطلاعات شفاف مودیان از طریق سازوکار سامانه مودیان مزایای بیشماری دارد. از جمله اینکه می‌توان با استفاده از این اطلاعات به اخذ مالیات سنگین‌تر از معاملات کوتاه‌مدت پرداخت و در نتیجه انگیزه‌ی افراد را برای انجام فعالیت‌های مخرب و سوداگرانه کم کرد. از سوی دیگر، کاهش مالیات‌گیری از فعالیت‌های درازمدت و تولیدی به افزایش انگیزه افراد برای سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های تولیدی می‌انجامد.
این کارشناس اقتصادی گفت: دولت سیزدهم عدالت‌محور است و بر همین اساس باید در راستای از بین بردن تعارض منافع در مالیات‌گیری گام بردارد. به طور مثال، مالیات‌ستانی در بخش املاک و مستغلات باید با دقت پیگیری شود. از طرف دیگر، نباید از تورم مالیات بگیریم. به طور مثال، اتومبیلی که شخص از آن استفاده می‌کند و طی زمان و بر اساس تورم در حالی که خرید و فروشی انجام نشده، قیمتش افزایش یافته است، نباید مشمول مالیات شود. اما از خرید و فروش‌های سوداگرانه باید مالیات‌های سنگین اخذ کنیم. این طور است که نظام مالیاتی قوی‌ای در اختیار خواهیم داشت.
انتهای پیام/ مالیات
