به گزارش مسیر اقتصاد قاچاق کالا، پدیده شوم و مخربی است که صدمات فراوانی بر پیکر اقتصاد ملی کشور وارد کرده و فعالیت اقتصاد رسمی، برنامه ها و سیاست های کشور ما را تحت الشعاع قرار داده و دچار اختلال نموده است. مبارزه با قاچاق از این رو یکی از شیوه‌های و ابزار‌های اصلاح نقاط ضعف اقتصاد در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی است. برنامه تلویزیونی جهان آرا در تاریخ دوشنبه ۲۳ خرداد به موضوع «قاچاق در اقتصاد ایران» اختصاص داشت. دکتر مهدی طغیانی، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی مهمان این برنامه بود.
علاوه بر قانون حوزه نظارت و اجرا هم اهمیت دارد
طغیانی در ابتدای برنامه در خصوص اقدامات مجلس یازدهم در مقابله با قاچاق گفت: در این حوزه قوانین نسبتا متراکم زیادی وجود دارد که آخرین مورد آن اصلاح قانون مبارزه به قاچاق کالا و ارز است. اما آنچه در این زمینه مهم است، بحث‌های نظارتی و پیگیری اجرای قوانین است.
وی ادامه داد: در بحث قاچاق روی دیگر سکه که هیچ وقت به آن پرداخته نشده است حکمرانی ریال است که در مجلس یازدهم به دنبال آن هستیم. قانون حکمرانی ریال که به قانون مالیات بر عایدی سرمایه ملحق شده است، با روی دیگر پدیده قاچاق (غیر از قاچاق کالا) مقابله می‌کند.
قانون مالیات بر عایدی سرمایه در نوبت صحن مجلس است
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اضافه کرد: قانون مالیات بر عایدی سرمایه در کمیسیون اقتصادی مجلس تصویب شده و در نوبت صحن مجلس است و امیدواریم قبل از بررسی برنامه توسعه هفتم به صحن مجلس برسد. این قانون تا پایان سال تصویب خواهد شد و بقیه کار به شیوه و قدرت اجرای دولت باز می‌گردد. چرا که در بحث سامانه پایانه‌های فروشگاهی با وجود اینکه قانون آن تصویب شده است اما در حوزه اجرا حدود یک سال عقب هستیم و هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.
این نماینده مجلس افزود: فقط قانون‌گذاری چاره کار نیست، بلکه اجرا هم مهم است. مثلا وزارت راه و شهرسازی در بحث مالیات بر خانه‌های خالی به عنوان متولی امر وظیفه داشت از تک تک سازمان‌ها بخواهد آدرس افراد را صرفا از سامانه املاک و اسکان دریافت کند ولی در همین گام نخست مانده‌اند؛ این یک نمونه عدم اجرای درست قوانین است.
سردرگمی سیاست‌های اقتصادی در حوزه سیاستگذاری صنعتی و مبادلات تجاری
طغیانی با اشاره به اینکه در مورد گلوگاه‌های اقتصادی، کارهایی که تاکنون انجام شده کافی نیست، افزود: به آقای قاسمی وزیر راه و شهرسازی گفتم اگر نمی‌خواهید کار را انجام دهید به ما بگویید. وزارت صمت نیز بعد از گذشت شش ماه هنوز در مورد لوازم خانگی برنامه‌ای ارائه نداده است.
قاچاق نقطه پایانی رفتارها و سیاست‌های اقتصادی کشور است. سیاست‌های اقتصادی کشور در حوزه مبادلات تجاری، سیاستگذاری صنعتی و سیاستگذاری تجاری دچار سردرگمی است. تا زمانی که هم که این موارد را نداشته باشیم، تعریف قاچاق معنی پیدا نمی‌کند.
نقطه شروع مبارزه با قاچاق از سیاستگذاری اقتصادی می‌گذرد
وی با اشاره به مشخص نبودن آمار قاچاق در کشور گفت: مسئله که در این باره وجود دارد این است که متولی مبارزه با قاچاق خودش آمار مربوط به قاچاق را اعلام می‌کند. نهاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز یک ستادی است از مجموعه‌ای از دستگاه‌ها و امکان سوال از مسئول مربوطه وجود ندارد. حتی بعضی از مرزهای زمینی و دریایی کشور مسئول مشخصی وجود ندارد.
طغیانی با تاکید بر این که نقطه شروع مبارزه با قاچاق از سیاستگذاری اقتصادی می‌گذرد، بیان داشت: در قوانین و آیین‌نامه‌هایمان داریم که تا ۳۰ نیسان می‌تواند به عنوان ته لنجی از گمرک عبور کند بدون اینکه محتوای کالاها مشخص باشد. البته در مرزی که هیچ شغلی برای مردم ایجاد نشده، همین کار، راه امرار معاش مردم است.
موضوع مبارزه با قاچاق در دنیا اسلحه است و در ایران یخچال و لوازم خانگی
در بخش دیگر برنامه حامد آقابابایی، کارشناس تجارت خارجی گفت: دهه ۱۳۸۰ مالیات بر ارزش افزوده تصویب می‌شود اما بعد از گذشت ۱۵سال هنوز سامانه جامع مالیاتی نداریم، هزینه بسیاری هم برای این مسئله آن هم از محل مالیاتی مردم شده است. سامانه جامع تجارت نیز بیش از ۷ سال تصویب شده است اما هنوز به نتیجه‌ای نرسیده است و با وجود درگیر بودن ۳۰ تا ۴۰ دستگاه در تجارت خارجی کشور به طور مستقیم و غیرمستقیم، امکان پاسخ از هیچ کدام وجود ندارد.
وی با اشاره به وجود قاعده‌گذاری اشتباه و رانت در تصمیمات مسئولین مربوطه گفت: وقتی گفتند واردات آیفون ممنوع است، ۲ میلیون دلار ثبت سفارش برای واردات همین کالا شد، بعدش هم لغو شد. در اساسنامه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز باید آمده باشد که بعد از ۲۰ سال قاچاق ریشه‌کن شده باشد وگرنه قاچاق باید باشد تا این سازمان هم باشد. نوع کالاهای قاچاق شده در کشور نشان می‌دهد مطلوبیت این پدیده در کشورمان تقویت می‌شود و در واقع کاری می‌کنیم که قاچاق انجام بشود. در دنیا با قاچاق اسلحه و مواد مخدر مبارزه می‌کنند در ایران با قاچاق یخچال و لوازم خانگی.
حدود ۱۲ درصد از حجم کل قاچاق در کشور کشف می‌شود
این کارشناس تجارت خارجی اضافه کرد: در ایران کارخانه تولید گوشی تلفن همراه و لپ‌تاپ نداریم ولی روی این کالاها تعرفه گذاشته شده است. میانگین تعرفه واردات در برخی کشورهای همسایه ایران زیر ۵ درصد و در ایران ۲۰ درصد است؛ چون نگاه دولت به واردات، کسب درآمد است، آن هم از جیب مردم.
وی با اشاره به آمار ستاد مبارز با قاچاق کالا و ارز که در سال ۱۳۹۸ منتشر شده است، گفت: از کل میزان قاچاقی که در کشور تخمین زده می‌شود حدود ۱۲ درصد آن کشف می‌شود و از مقدار کشف شده نیز حدود ۰.۵ درصد محکوم می‌شود و از این مقدار نیز حدود ۰.۱ درصد جرائم وصول می‌شود.
وی در پایان خطاب به دولت سیزدهم گفت: جراحی اقتصادی باید به گونه‌ای باشد که اول اعتماد مردم جلب شود. انتقادی که به دولت وارد است اینکه یک سال از دولت گذشته ولی خیلی از پست‌های کلیدی حتی تا سطح معاون وزیر تغییری نکرده‌اند.
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی
