به گزارش مسیر اقتصاد اتحادیه اروپا به شدت به دنبال آینده انرژی‌های تجدیدپذیر و پایان دادن به استفاده از سوخت‌های فسیلی بوده است، اما حمله روسیه به اوکراین کاستی های انرژی های تجدیدپذیر را در این مسیر برجسته کرده است.
دلیل بحران انرژی اروپا چیست؟
اروپا به طور جدی در حوزه انرژی دچار مشکل شده است. آلمان برای سهمیه بندی گاز آماده می شود، فرانسه از مصرف کنندگان می خواهد که کمتر از برق استفاده کنند و از اعتراض میلیون‌ها خانوار در بریتانیا به دلیل افزایش قیمت برق، به عنوان بحران سوخت نام برده می شود. این مشکل به سال‌ها قبل و زمانی برمی‌گردد که دولت‌های اروپایی سرمست آن بودند که هر اتفاقی هم بیفتد، همیشه گاز روسیه وجود خواهد داشت چراکه حتی در دوران جنگ سرد، روسیه میلیاردها متر مکعب گاز به کشورهای اروپایی صادر کرد. اما اکنون همه چیز متفاوت است، و این فقط به خاطر جنگ در اوکراین نیست.
اروپا چند سالی است که مشتاقانه در تلاش است تا وابستگی خود را نه فقط به گاز روسیه بلکه به تمام سوخت های فسیلی کاهش دهد. اتحادیه اروپا اخیراً به خود می بالید که در سال ۲۰۲۲ منابع انرژی تجدیدپذیر ۳۷.۵ درصد از ناخالص مصرف برق را تشکیل می دادند و انرژی باد و آبی دو سوم کل تولید انرژی تجدیدپذیر را تشکیل می دادند. پس چرا باید فکر کرد که آلمان باید برای سهمیه بندی گاز آماده شود و فرانسه از شهروندانش بخواهد که برق کمتری مصرف کنند؟
تئوری های تغییرات اقلیم در میدان عمل، فراموش می‌شوند
اوایل سال جاری، بلومبرگ گزارش داد که انرژی‌های تجدیدپذیر در سراسر اتحادیه اروپا گاز طبیعی را از سبد خود خارج می‌کنند. این گزارش به مطالعه ای توسط اندیشکده محیط زیستی Ember اشاره می کند: «این لحظات و تغییرات پارادایم زمانی است که دولت‌ها و کسب‌وکارها شروع به جدی‌تر گرفتن این موضوع می‌کنند. جایگزین‌ها در دسترس هستند، ارزان‌تر هستند، و احتمالاً ارزان‌تر و رقابتی‌تر می‌شوند. انرژی های تجدیدپذیر اکنون یک فرصت هستند، نه هزینه.»
پس چرا اکنون مبارزه با گاز به یک چالش تبدیل شده است؟ چرا واقعاً ساخت مزارع بادی و خورشیدی جدید را افزایش نمی دهند و با این کار به پوتین پاسخ نمی دهند؟ این یکی از بی پرده ترین سوالات زمان فعلی است که پاسخ آن را باید در قیمت مس، فولاد، پلی سیلیکون و تقریباً هر فلز و کالای معدنی جستجو کرد. علاوه بر آن، ساخت نیروگاه های تجدیدپذیر نسبت به تغییر منبع گاز از خط لوله به LNG (اگر پایانه‌های وارداتی وجود داشته باشد) یا استفاده از نیروگاه های زغال سنگ موجود به زمان بیشتری نیاز دارد.
چرا زغال سنگ و نفت کوره منفور، به منبع مورد علاقه انرژی اروپا تبدیل شده است؟
در واقع، در طرحی که اخیرا توسط اتحادیه اروپا در راستای کاهش واردات گاز روسیه منتشر شده است نه بر روی باد و خورشید، بلکه بر روی گاز و زغال سنگ بیشتر متمرکز است. در حال حاضر مصرف سالانه اروپا معادل ۱۵۵ میلیارد متر مکعب گاز روسیه است. بر اساس تفکیک این طرح که توسط روزنامه آلمانی Die Welt منتشر شده است، اتحادیه اروپا به دنبال جایگزینی ۶۰ میلیارد متر مکعب از واردات سالانه گاز روسیه با استفاده از سایر منابع گازی دنیاست. از این میزان، ۵۰ میلیارد متر مکعب از طریق LNG و ۱۰ میلیارد متر مکعب نیز از طریق خط لوله جایگزین می شود.
۲۰ میلیارد متر مکعب دیگر نیز می تواند با استفاده از زغال سنگ بیشتر، جایگزین شود. این همان اروپایی است که خواستار پایان دادن به زغال سنگ بوده و تلاش می کند. این همان اروپایی است که قصد داشت تمام نیروگاه های زغال سنگ خود را قبل از سال ۲۰۳۰ تعطیل کند تا به اهداف کاهش انتشار گازهای گلخانه ای توافقنامه پاریس دست یابد. همین اروپا نیز برای جایگزینی گاز طبیعی با نفت کوره مجوز داده است تا ۱۰ میلیارد متر مکعب دیگر از گاز روسیه را جایگزین کند.
در مجموع، به نظر می رسد کمیسیون اروپا در حال برنامه ریزی برای جایگزینی بیش از نیمی از مصرف گاز روسیه با سایر سوخت های فسیلی است. در جوزه انرژی های تجدیدپذیر نیز پیش بینی می شود که ۱۰ میلیارد متر مکعب از باد و ۱۲.۵ میلیارد متر مکعب از انرژی خورشیدی، جایگزین واردات گاز روسیه شود. در مجموع حدود ۲۲.۵ میلیارد متر مکعب صرفه جویی حاصل از بکارگیری انرژی بادی و خورشیدی برای منطقه ای که قرار است در کوتاه ترین زمان به سبزترین منطقه روی کره زمین تبدیل شود، عدد زیادی نیست.
وابستگی شدید انرژی های تجدیدپذیر به گاز طبیعی به دلیل عدم پایداری
اگر طرح آن مستلزم مصرف بسیار بیشتر سوخت‌های فسیلی باشد، پس سوخت‌های فسیلی باید آسان‌تر، سریع‌تر و شاید ارزان‌تر از باد و خورشید باشند. در غیر این صورت، چرا آنها را به جای انرژی های تجدید پذیر انتخاب نمی کنند؟
به نظر می رسد که واقعیت های عرضه و تقاضای انرژی در حال نمایان شدن است. انرژی های تجدیدپذیر بدون در نظر گرفتن نیروگاه های گاز طبیعی به عنوان پشتیبان، عملا کارآیی خود را از دست می دهند چراکه در زمانی که باد یا خورشیدی وجود ندارد، بایستی از مسیر سریع، این کمبود را جبران کرد.
بنابراین ریشه مشکلات انرژی و عدم انعطاف اتحادیه اروپا در گسترش نیروگاه های تجدیدپذیر به عنوان جایگزین گاز روسیه را نباید در جنگ و تهدیدات روسیه بلکه در قمار این کشورها بر انرژی های تجدیدپذیر که ماهیت ناپایدار و گران قیمتی دارند جستجو کرد.
منبع: اویل پرایس
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
