مسیر اقتصاد/ اتحادیه اروپا در نهایت روز ۲ فوریه، اعلام کرد برخی از نیروگاههای هستهای و گازی در سبد سبز سرمایهگذاری جای دارد، تصمیمی که موجب اختلاف نظر بین برخی از کشورها و قانونگذاران در این اتحادیه شد. این تصمیم اتحادیه پس از یک سال مجادله اتخاذ شد.
قوانین سرمایهگذاری اتحادیه اروپا برای جمعآوری مقادیر هنگفت سرمایه خصوصی برای دستیابی به اهداف تغییر اقلیم این اتحادیه تبیین شده است. این قوانین سرمایهگذاران را ملزم به سرمایهگذاری در منابع «پایدار» نمیکند، اما محصولاتی که به این بازار عرضه میشوند را محدود به قیود خاصی میکند.
شرط سبز بودن نیروگاههای گازی و هستهای؛ انتشار کم کربن و دفع ایمن زبالههای هستهای
در قوانین نهایی منتشر شده در ۲ فوریه، اگر نیروگاه گازی کمتر از ۲۷۰ گرم دیاکسید کربن به ازای تولید هر کیلووات ساعت یا در طول ۲۰ سال کمتر از ۵۵۰ کیلوگرم دیاکسید کربن در هر سال منتشر کند برچسب سبز دریافت میکند. نیروگاههای گازی فعال نیز که انتشار دیاکسید کربن نسبتاً بالایی دارند در صورتی که به نیروگاههای گازی کم انتشار تغییر وضعیت دهند یا ساعات کاری خود را برای رعایت حد مجاز انتشار کاهش دهند، برچسب سبز را دریافت میکنند. مهلت زمانی برای تغییر نیروگاههای گازی به نیروگاههای کمکربن، برخلاف پیشنویس قبلی به جای سال ۲۰۲۶ تا سال ۲۰۳۵ تعیین شد.
نیروگاههای هستهای برای دریافت برچسب سبز سرمایهگذاری باید تا پیش از سال ۲۰۴۵ اجازهی ساخت را دریافت کنند و در کشوری واقع شوند که برنامه و بودجه دفع ایمن زبالههای اتمی تا سال ۲۰۵۰ را داشته باشد.
مرید مکگینس، رئیس خدمات مالی اتحادیه اروپا اظهار کرد که این اتحادیه در حال بررسی نقش نیروگاههای هستهای و گازی در گذار دشوار به سمت انتشار صفر دیاکسید کربن است و شرایط سختگیرانهای را برای گنجاندن این نیروگاهها در طبقهبندی سبز در نظر گرفته است.
اروپا وابسته به گاز روسیه
این قوانین از سوی مشاوران متخصص اتحادیه اروپا، برخی سرمایهگذاران و بعضی کشورها در شرایطی که اروپا با افزایش قیمت انرژی و نگرانی در مورد اتکا به گاز وارداتی روسیه مواجه است و در بحبوحه جنگ اوکراین و روسیه با مخالفتهای متعددی روبرو شده است. این بحث منعکسکننده اختلافات گسترده بین دولتها در مورد مسیر دستیابی به هدف اتحادیه اروپا برای انتشار صفر کربن تا سال ۲۰۵۰ است.
کشورهای اتحادیه و پارلمان اروپا برای لغو این قوانین نهایتاً چهار ماه فرصت دارند، که این امر میتواند توسط اجماع نظر اکثریت ۲۰ کشور از ۲۷ کشور اتحادیه اروپا – آستانه ای که بعید به نظر میرسد – یا اکثریت قانونگذاران انجام شود.
قانونگذاران سبز اتحادیه اروپا که با تصویب این قانون مخالف هستند، برای لغو این قانون نیاز به ۳۵۳ رأی دارند، اما تاکنون به سختی ۲۵۰ رأی موافق را جلب کردهاند.
اتریش و آلمان مخالف هستهای؛ فرانسه موافق هستهای
دولت اتریش در این نشست، مخالفت خود را با برچسب سبز انرژی هستهای آشکار کرد؛ تعطیل شدن نیروگاههای هستهای تأثیری بر ترکیب سبد انرژی این کشور نمیگذارد، زیرا این کشور نیروگاه هستهای ندارد و بار پایه در این کشور را نیروگاههای برقآبی تأمین میکنند. نمودار زیر منابع تولید برق اتریش را در سالهای مختلف نشان میدهد.
از سوی دیگر کشورهای همسو با برچسب سبز هستهای – از جمله فرانسه که نزدیک به ۷۰ درصد از برق خود را با استفاده از انرژی هستهای تأمین میکند – دستیابی به هدف انتشار صفر کربن را در گرو استفاده از انرژی هستهای میدانند.
لهستان، وابسته به نیروگاههای گازی
برچسب سبز بر نیروگاههای گازی نیز موافقان و مخالفان خود را دارد. لهستان و بلغارستان تشویق به سرمایهگذاری در نیروگاههای گازی را برای جایگزینی با نیروگاههای با آلایندگی بیشتر مانند زغالسنگ ضروری میدانند. نمودار زیر منابع تولید برق لهستان در سالهای مختلف را نشان میدهد.
همانطور که مشخص است، عمده تولید برق لهستان را نیروگاههای زغالسنگ تشکیل میدهد. این کشور قصد دارد این سهم را با نیروگاههای با آلایندگی کمتر از جمله نیروگاههای گازی جایگزین کند. ممنوعیت توسعه نیروگاههای گازی این کشور را با بحران انرژی مواجه میکند.
سیاست انرژی دانمارک و کاهش تولید برق
در مقابل کشورهای دانمارک و ایرلند با این تصمیم مخالف هستند و معتقند، برچسب سبز اتحادیه اروپا بر سوختهای فسیلی به رهبری اروپا در مبارزه با تغییرات آبوهوایی لطمه میزند.
همانطور که نمودار فوق نیز مشخص است، کشور دانمارک با سیاست نه به هستهای و سوختهای فسیلی تلاش در جایگزینی ظرفیت زغالسنگ و گازی خود با انرژیهای تجدیدپذیر داشته است، امری که تاکنون در اجرای کامل آن ناموفق بوده و این کشور را از بیشینه تولید خود در دهههای قبل بسیار دور و بهای برق در این کشور را با افزایش همراه کرده است به طوری که بهای برق در دانمارک پس از آلمان که خود نیز توسعه دهنده انرژیهای تجدیدپذیر است، بیشترین مقدار را در اتحادیه اروپا دارد.
در سال ۲۰۱۹ نزدیک به ۷۰ درصد از برق تولید شده در اروپا از نیروگاههای زغالسنگ، گاز طبیعی و هستهای تأمین شده است. شاید همین آمار اتحادیه اروپا را مجاب به قراردادن نیروگاههای گازی و هستهای در سبد سبز سرمایهگذاری خود کرده است. گذشت زمان هر چه بیشتر رویای انتشار صفر کربن را غیر واقعی جلوه میدهد.
پینوشت:
انتهای پیام/ انرژی