به گزارش مسیر اقتصاد موسسه مطالعات پیشرفت بریتانیا برای پاسخ به این پرسش که چگونه می‌توان درآمدهای مالیاتی را افزایش داد، با ذکر ۸ مولفه و راهکار، شناسایی منابع مغفول و یا کمتر توجه شده را پیشنهاد داده است. «مالیات بر املاک» از موارد پیشنهادی این موسسه برای افزایش آسان درآمدهای مالیاتی است که ظرفیت مناسب آن عمدتا به دلایل اقتصاد سیاسی استفاده نشده است.
ثروت عظیم بدون زحمت در دست ملاکان
زمین و دارایی از بارزترین نشانه‌های ثروت اشخاص هستند. از آنجا که املاک، غیر منقول هستند به راحتی قابل شناسایی بوده و به راحتی می‌توانند مشمول مالیات شوند. در بسیاری از کشورهای کم درآمد، رشد اقتصادی شهر محور و ادامه رشد شهرنشینی به این معنی است که ارزش املاک و مستغلات شهری به سرعت رشد کرده است و ثروت بدون زحمت و ناحق عظیمی را برای صاحبان ملک تولید کرده است.
علیرغم اینکه مالیات بر دارایی به طور گسترده به عنوان یک منبع درآمد اقتصادی کارآمد و مترقی شناخته می شود، تقریباً در همه کشورهای کم درآمد، کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. این شاید بارزترین نمونه از شکست دولت ها در استفاده از فرصت جمع آوری درآمدهای بالقوه، به ویژه از ثروتمندان باشد.
تنها یک‌دهم از ظرفیت مالیات بر درآمد املاک در آفریقا اخذ می‌شود
در اکثر کشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) مالیات بر املاک (دارایی) ۱ تا ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی و بین ۵ تا ۶ درصد از کل درآمدهای مالیاتی را تشکیل می دهد. در حالی که در شرق آسیا، مانند کره جنوبی این مالیات حتی به حدود ۴ درصد از تولید ناخالص داخلی نیز می رسد.
ارقام قابل اعتماد در مورد سهم مالیات بر املاک در جنوب صحرای آفریقا کم است. در اکثر کشورهایی که ارقام قابل استفاده برای آنها وجود دارد، میزان درآمد مالیاتی حاصل از املاک، تنها ۰.۱ تا ۰.۲ درصد از تولید ناخالص داخلی است. به نظر می‌رسد در کشورهایی که داده‌ای در دسترس نیست، سطوح درآمد مالیاتی املاک، اغلب مشابه یا پایین‌تر از کشورهای دارای آمار است.
چالش ثبت و ارزش‌گذاری املاک مانع اجرای مالیات نیست
عدم رغبت به اجرای مالیات بر املاک (دارایی) به مشکل فنی برخورداری کامل از اطلاعات ثبتی و مالکیتی و اطلاع داشتن و دستیابی به ارزش روز املاک نسبت داده شده است. این موارد قطعاً چالش‌های این حوزه است، اما در مقایسه با دشواری ردیابی درآمد و ثروت افراد ثروتمند، یا وضعیت ساختارشکنانه و پیچیده حساب های مالیاتی شرکت های فراملیتی، یک چالش کوچک است.
روش‌های پیچیده و اقتصاد سیاسی دو دلیل اصلی ضعف در اجرای مالیات بر املاک
دو دلیل عمیق تر برای عملکرد ضعیف در اجرای مالیات بر دارایی در کشورهای کم درآمد وجود دارد. اولین مورد این است که سیستم های مالیات بر دارایی که از دوره استعمار به ارث رسیده است شامل روش های ارزش گذاری غیرضروری پیچیده و ترتیبات اداری پراکنده است.
دومین دلیل که بسیار ساده است، اقتصاد سیاسی و مخالفت ذینفعان است. سیستم‌های مؤثر مالیات بر املاک (دارایی) تأثیر نسبتاً زیادی بر ذی نفوذان اقتصادی و سیاسی (باندهای قدرت و ثروت) دارد که از قدرت خود برای ناکام گذاشتن اصلاحات استفاده کرده‌اند.
شاید بهترین شواهد در مورد حقیقت وجود این موانع، تعداد فزاینده‌ای از موارد موفقیت آمیز افزایش درآمد سریع مالیات بر املاک در نتیجه ایجاد هماهنگی اداری و رفع موانع سیاسی در برخی مناطق است.
اعطای مسئولیت نهادی، برون سپاری و استانداردسازی سه راهکار ساده برای بهبود اجرای مالیات بر املاک
نظام‌های مالیاتی موجود برای تعیین میزان مالیات مشمول املاک عموماً مبتنی بر فرستادن کارشناسان حرفه‌ای ارزش‌گذار املاک برای تخمین ارزش بازاری یا اجاری هر ملک است. ارزش‌گذاران ماهر بسیار کم هستند، در حالی که این کار به دلیل عدم وجود اطلاعات عمومی در مورد بازار و ارزش‌های اجاره و در برخی موارد، ابهام در مورد مالکیت املاک، بسیار دشوار است.
با این حال، تجربیات اخیر به گزینه‌های نسبتاً ساده برای بهبود اجرای این مالیات اشاره می‌کنند:
(۱) ساده کردن ارزیابی ارزش دارایی از طریق استاندارد سازی و ویژگی‌های قابل مشاهده املاک
(۲) غیرمتمرکز کردن و برون سپاری مسئولیت ارزیابی املاک به دور از دفاتر ارزیابی مرکزی، به منظور تسهیل استخدام و آموزش کارشناسان ارزش‌گذار کافی. و
(۳) در صورت لزوم، ساده سازی مسئولیت نهادی برای جمع آوری مالیات بر دارایی
این ساده سازی مسئولیت نهادی باید به نحوی انجام گیرد که مسئولیت اجرا و جمع آوری این مالیات ها به نهادهایی سپرده شود که انگیزه‌های قوی برای جمع‌آوری درآمد آن دارند. با وجود اینکه نتایج ارزش‌گذاری‌ها فاقد پالایش مفهومی و دقت ظاهری سیستم‌های موجود هستند، اما در عمل از طریق گسترش پایه‌ای که مالیات بر دارایی بر آن وضع می‌شود، منصفانه تر بوده و به طور ماسب تری به جمع‌آوری مالیات می‌پردازد.
منبع: موسسه مطالعات پیشرفت بریتانیا
انتهای پیام/مالیات
