مسیر اقتصاد/ دولت سیزدهم در عرصه سیاست خارجی شعارهای قابل قبولی مطرح کرد و به نوعی توانست پشتیبانی تمامی گروه‌های فکری را با خود همراه کند. آیت الله رئیسی از ابتدا بر لزوم تقویت روابط با کشورهای همسایه و همسو، خصوصا کشورهای آسیایی تاکید کرده بود و در عین حال در زمینه احیای برجام نیز از عزم دولت برای رفع همه تحریم‌های آمریکا سخن گفته بود. در طول ماه‌های اخیر نیز نهایی شدن عضویت ایران در سازمان شانگهای و انعقاد قراردادهای تجاری و اقتصادی با کشورهای همسایه، به خوبی عزم دولت بر تغییر ریل در دیپلماسی اقتصادی کشور را نشان می‌دهد.
اهمیت چین در روابط تجاری خارجی ایران
اما در این میان توسعه روابط تجاری و اقتصادی با کشور چین جایگاهی ویژه در دیپلماسی اقتصادی ایران دارد. این کشور در طول دو دهه اخیر توانسته است به سطحی از قدرت اقتصادی و تجاری در جهان برسد که امروز شریک اول بسیاری از کشورهای جهان محسوب می‌شود و در آینده نزدیک از نظر تولید داخلی نیز جایگاه آمریکا را تصاحب خواهد کرد.
به طور خاص در طول نزدیک به یک دهه اخیر، چین ابر پروژه جاده ابریشم جدید را تحت عنوان «یک کمربند-یک راه» راه اندازی کرده و در قالب آن به سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت کشورهای آسیایی، آفریقایی و اروپایی، با هدف توسعه تجارت دوجانبه اهتمام ورزیده است. مشارکت در پروژه جاده ابریشم می‌تواند به عنوان یک گام بلند در مسیر توسعه تعاملات خارجی ایران و بهره مندی از مزیت‌های تجارت خارجی مطرح شود.
مزایای توسعه روابط ایران و چین
برای سنجش سودمندی رابطه ایران با چین معیارهای متعددی قابل طرح است. به طور خاص همکاری چین در زمینه کمک به مقابله با تحریم‌های آمریکا با دیگر کشورهای جهان قابل مقایسه نیست. چین تنها در برخی مواقع از برخی قوانین تحریمی کشورهای غربی پیروی کرده و در بسیاری از موارد نیز در دور زدن تحریم‌ها یا ایجاد سازوکارهای مستقل از مناسبات تحت نفوذ آمریکا، به ایران کمک کرده است.
به طور خاص با وجود تحریم‌های ثانویه آمریکا، چین بزرگترین خریدار نفت ایران باقی مانده و عملا تنها خریدار عمده آن محسوب می‌شود. علاوه بر این چین سال‌هاست شریک اول تجاری ایران است و در کنار عراق بزرگترین مقاصد صادرات غیرنفتی ایران محسوب می‌شود و در پروژه‌های زیرساختی متعددی در ایران سرمایه‌گذاری کرده است.
در زمینه موضع گیری‌های سیاسی نیز چین همواره حقوق ایران را به رسمیت شناخته و در مجامع بین‌المللی به نفع ایران رای داده است.
توافق ۲۵ ساله ایران و چین در دولت سیزدهم متوقف شده است؟
مجموع این موارد موجب شده است از دولت سیزدهم که با شعار تعامل سازنده با کشورهای همسایه و همسو و همچنین نگاه به شرق بر سر کار آمد، انتظار بیشتری در زمینه توسعه روابط دوجانبه با کشور چین، خصوصا در بستر توافق ۲۵ ساله با این کشور برود. توافق ۲۵ ساله ایران و چین با پیگیری مستقیم بالاترین مقام‌های تصمیم گیر کشور در دستورکار قرار گرفت و مقامات چینی نیز بارها از عزم خود برای توسعه روابط با ایران سخن گفته‌اند.
اما با وجود گذشت چندین ماه از آغاز به کار دولت سیزدهم، در حال حاضر متولی توسعه روابط دوجانبه با کشور چین مشخص نیست و در چند ماه اخیر هیچ خبری از پیشرفت در این زمینه، رسانه‌ای نشده است. از این رو از تصمیم گیران دولتی انتظار می‌رود هرچه سریعتر از ظرفیت افراد کارآمد و مسلط به ابعاد دیپلماسی اقتصادی و نیازهای متقابل ایران و چین، برای پیشبرد سریعتر توسعه روابط استفاده شود و پیشرفت‌های ایجاد شده برای تحلیلگران و اهالی رسانه بازگو گردد.
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی
