مسیر اقتصاد/ همان‌گونه که در گزارش قبل اشاره شد، تولید گاز مایع (LPG) جهان در دهه اخیر میلادی بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته است و تقاضای جهانی برای این حامل انرژی ارزشمند بیش از پیش شده است. کشورهای آسیایی، بزرگترین مصرف‌کنندگان گاز مایع دنیا هستند که بخش قابل توجه آن در حوزه پتروشیمی مصرف می‌گردد.
آمریکا و چین بزرگترین مصرف کنندگان گاز مایع جهان
بسياری از كشورهای دارنده ذخاير نفت و گاز در دنيا همچون آمريكا، عربستان و روسيه توليدكننده گاز مایع هستند. آمريكا با فاصله تقریبا دو برابری نسبت به چين و عربستان در مقام اول توليد گاز مایع دنیا قرار دارد و در این بین ايران دهمين كشور بزرگ توليدكننده گاز مایع در جهان است. در آمریکا بیش از ۳۰ درصد از تقاضای داخلی گاز مایع صرف واحدهای پتروشیمی و در واقع توسعه زنجیره ارزش می‌شود.
برای افزايش تقاضای گاز مایع در چين می‌توان دو دليل اصلی را ذکر کرد؛ نخست بهره‌برداری از تعدادی از واحدهای پتروشیمی PDH[۱] و دوم بهره‌برداری از واحدهای پتروشیمی BDH[۲]. در عربستان از کل مصرف گاز مایع ۹۰ درصد سهم خوراک پتروشیمی‌ها است که به توليد محصولات زنجیره ارزش آن همچون پروپيلن منجر می‌شود [۳].
سهم ۴۴ و ۲۸ درصدی بخش خانگی و پتروشیمی از کل مصرف گاز مایع جهان
نمودار زیر روند مصرف جهانی گاز مایع در بخش‌های مختلف تا افق ۲۰۲۷ میلادی را نشان می‌دهد [۴]:
مطابق شکل بالا روند مصرف در بخش‌های خانگی و پتروشیمی تا افق ۲۰۲۷ همچنان صعودی و در سایر بخش‌ها تقریبا ثابت خواهد بود. نمودار زیر درصد سهم بخش‌های مختلف از تقاضای گاز مایع جهان در سال ۲۰۱۸ را نشان می‌دهد :
با توجه به نمودار بالا بخش خانگی و پتروشیمی به ترتیب با ۴۴ و ۲۸ درصد، بزرگترین مصرف‌کننده‌های گاز مایع در جهان هستند. اگر چه مهم‌ترین تغییر در بازارهای جهانی گاز مایع طی چند سال اخیر، استفاده از آن به عنوان ماده اولیه و خوراک برای تولید پروپیلن از طریق واحدهای پتروشیمی PDH است، اما همچنان بخش خانگی بیشترین سهم را در تقاضای گاز مایع به خود اختصاص داده است.
در سال ۲۰۱۸ مقدار مصرف گاز مایع در بخش خانگی برابر ۱۳۸ میلیون تن بوده که نسبت به سال گذشته ۶ میلیون تن افزایش یافته است. هر چند که مقدار زیادی از مصرف در بخش خانگی مربوط به پخت و پز است اما کاهش شدید دمای هوا بخصوص در آمریکا طی سال ۲۰۱۸ منجر به این افزایش در مصرف گاز مایع شده است [۵].
افزایش تقاضای جهانی گاز مایع در بخش پتروشیمی ناشی از رشد واحدهای PDH
در سال ۲۰۱۸ تقاضا برای گاز مایع به عنوان خوراک پتروشیمی بر خلاف سال ۲۰۱۷ که کاهش یافته بود، به میزان ۵ درصد افزایش یافته است. در واقع تقاضای جهانی در بخش پتروشیمی در سال مذکور بالغ بر ۸۶ میلیون تن بوده و البته این افزایش تقاضا بیشتر مربوط به کشورهای آسیایی بویژه تایوان و کره جنوبی است. در حقیقت واحدهای پتروشیمی PDH احداث شده در آسیا منجر به این افزایش تقاضا شده است [۶].
شکل زیر میزان تقاضای گاز مایع در نواحی مختلف جهان برای بخش پتروشیمی را طی سال ۲۰۱۸ نشان می‌دهد:
با توجه به شکل مشخص است که تقاضا برای حوزه پتروشیمی به صورت همگون در نواحی مختلف جهان وجود دارد. در واقع توسعه زنجیره ارزش گاز مایع در سراسر دنیا به صورت جدی در دستور کار دولت‌ها قرار گرفته و این در حالی است که در ایران توسعه زنجیره ارزش این محصول همچنان مغفول مانده است.
پینوشت:
[۱] Propane Dehydrogenation
[۲] Butane Dehydrogenation
[۳] پایگاه تحلیلی مسیر اقتصاد
[۴] موسسه آماری و تحلیلی آرگوس
[۵] همان
[۶] همان
انتهای پیام/ انرژی
