جواد اسکندری کارشناس اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس در گفتگو با مسیر اقتصاد یکی از ویژگی‌های مثبت طرح مالیات بر عایدی سرمایه را افزايش شفافيت اقتصادي، كاهش فرار مالياتی و بهبود وضعيت ثبات اقتصادی در كشور دانست.
مالیات بر عایدی سرمایه تکمیل‌کننده سامانه مودیان
این کارشناس اقتصادی گفت: قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، تعاملات B2B يعني تعاملات ميان کسب و کارها و تعاملات و B2C يعني كسب و كارها با مصرف‌کننده نهایی را پوشش می‌دهد، اما خلایی که در این قانون وجود داشت این بود که این قانون ناظر به تعاملات C2C يعني تعاملات ميان دو مصرف‌کننده نهایی و نيز تعاملات C2B يعني تعاملات مربوط به فروش‌هایی كه مصرف‌کننده‌های نهايي به كسب و كارها دارند، تعیین تکلیفي نكرده بود.
وی افزود: طرح مالیات بر عایدی سرمایه این مسئله را به خوبی پوشش داده شده و به قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان که به عنوان یک زیرساختی که هزینه‌های خوبی برای آن صورت گرفته کمک می‌کند. در واقع این طرح از جهت قانون‌گذاری تکمیل‌کننده قوانین موجود به حساب می‌آید. در شکل زیر انواع تعاملات مطرح شده به نمایش درآمده است.
درگیری حداقلی مردم با طرح مالیات بر عایدی سرمایه
اسکندری گفت: با اضافه شدن بستر اجرایی به طرح مالیات بر عایدی سرمایه، همه تعاملات اقتصادی در بستر قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان تکمیل شده است. قانونی هم که تحت عنوان طرح مالیات بر عایدی سرمایه در مجلس شورای اسلامی کلیات آن مورد تصویب قرار گرفته، از لحاظ ارتباط‌گیری مردم با آن نیز ساده نوشته شده است. به عنوان مثال برای بحث املاک و خودرو سعی شده از همان زیرساخت دفاتر ثبت اسناد رسمی و مراکز تعویض پلاک استفاده شود تا در رویه‌های فعلی مردم خللی ایجاد نشود. همچنین این قانون به هیچ عنوان با عموم مردم درگیر نمی‌شود و سطح درگیری مردم با این طرح حداقلی است. معافیت‌هایی هم که در طرح دیده شده به این امر کمک خواهد کرد.
ایشان همچنین افزود: تمام تلاش طرح مالیات بر عایدی سرمایه این است که آنچه تا به حال توسط سازمان امور مالیاتی به صورت دستی انجام می‌گرفت و موجب فساد و خطای انسانی نیز بود، از این پس به صورت کاملا سامانه‌ای و از طریق بستر اجرایی پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان عملیاتی خواهد شد.
استفاده از کارپوشه غیرتجاری و صورت‌حساب الکترونیکی در طرح مجلس
این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: در طرح مالیات بر عایدی سرمایه علاوه بر ملزم شدن خریداران و فروشندگان به استفاده از بستر صورت‌حساب الکترونیکی که به عنوان مجموعه‌ای از داده‌های الکترونیکي است که در جایی به نام حافظه مالیاتی جمع‌آوری می‌شود، یک کارپوشه غیرتجاری هم به اشخاص مصرف کننده نهایی اختصاص داده شده که تعاملات اقتصادی بایستی در آنجا ثبت شود. همچنین فصل مالیات بر درآمد اتفاقی نیز برای درآمدهای غیرشفافی که بیش از حد نصاب استفاده شده، تعبیه شده تا به عنوان ضمانت اجرای این طرح عمل کند.
ایشان ادامه داد: مدل مفهومی آن به این صورت است که همه اشخاص مصرف‌کننده نهایی یک کارپوشه غیرتجاری دارند و اظهارنامه‌ها مبتنی بر خوداظهاری بوده و با مالیات بر درآمد اتفاقی که برای آن وضع می‌شود، می‌توان معاملاتی که خارج از حساب‌های تجاری صورت می‌گیرد را پوشش داد. در شکل زیر این مدل نشان داده شده است.
وی همچنین افزود: سازمان امور مالیاتی بستر اجرایی سامانه مودیان را صرفا برای طرح مالیات بر عایدی سرمایه در نظر نگرفته، بلکه این سامانه بستر اجرایی مالیات بر مجموع درآمد نیز خواهد بود.
کاهش تورم با شفافیت حاصل از اجرای مالیات بر عایدی سرمایه
این کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس مطرح کرد: یکی از اتفاق‌های مهمی که در جریان اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه در بستر سامانه مودیان اتفاق خواهد افتاد، شفافیت جریان‌های درآمدی و تراکنش‌های بانکی است که حاصل می‌شود. با این شفافیت اقتصادی، راه‌های فرار مالیاتی کاهش پیدا کرده و درآمدهای دولت افزایش می‌یابد. طبیعتا مشکل کسری بودجه تا حد خوبي حل خواهد شد و در نتیجه تورم نیز به طور چشمگیری کاهش پیدا خواهد کرد.
ایشان همچنین بحثی که در فضای رسانه گاهی مطرح می‌شود که این طرح باعث خروج سرمایه از کشور می‌شود را صحیح ندانست و متذکر شد: اتفاقا عدم وجود شفافيت اقتصادي و فرار گسترده مالياتي بدليل عدم اجرای مالیات بر عایدی سرمایه و ساير قوانين مشابه در كشور، خود يكي از علل اصلي ايجاد بي ثباتي در اقتصاد و خروج سرمايه از كشور است. اجراي طرح ماليات بر عايدي سرمايه موجب بهبود شفافیت، كاهش فرار مالياتي، كاهش كسري بودجه و كاهش تورم شده و با اين مكانيزم، اجراي اين طرح يكي از مکانیزم‌های افزايش ثبات اقتصادي و افزايش سرمایه‌گذاری در كشور خواهد بود.
این کارشناس اقتصادی در پایان صحبت خود ابراز امیدواری کرد، با اجرایی شدن قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان تا پایان سال ۱۴۰۰ و در اولویت قرار دادن طرح ماليات بر عايدي سرمايه در مجلس، با شفافیتی که نتیجه اجرای این طرح است، شاهد کاهش فرار مالیاتی، کاهش تورم و افزايش ثبات در اقتصاد کشور باشیم.
انتهای پیام/ مالیات
