دکتر محمد مهدی نجفی، پژوهشگر مسائل بانکی و استاد دانشگاه در گفتگو با مسیر اقتصاد، ایجاد محدودیت در استفاده از دلار و سیستم‌های پرداخت و پیام‌رسان‌های مالی را بخشی از محدودیت‌هایی که آمریکا علیه دشمنان خود ایجاد کرده دانست و افزود: موارد دیگری همانند فشار به کشورهای مختلف جهت عدم معاملات با کشور مخالف و انواع تحریم‌های ثانویه نیز بخش دیگری از تحریم‌های آمریکا را شامل میشود. لذا یکی از اقدامات کشورها برای مقابله با این محدودیت، استفاده از سیستم‌های پرداخت و تسویه منطقه‌ای به جای سیستم‌هایی همچون پیام رسان مالی سوئیفت است.
شفافیت مبادلات برای آمریکا از بستر «سوئیفت» عامل اصلی تحریم‌پذیری
وی با تاکید بر اینکه علت عمده معضل مبادلات بین‌المللی ایران، از سیاست‌های تحریمی آمریکا و غرب نشأت می‌گیرد، گفت: دلیل اصلی آن را باید ناشی از شناسایی و شفافیت در معاملات خارجی ایران به علت مکانیسم‌ها و سیاست‌هایی که آمریکا آنها را پایه‌گذاری کرده است، دانست.
این پژوهشگر مسائل بانکی درخصوص نقش سوئیفت در شفاف سازی مبادلات ایران برای آمریکا گفت: اگر در مبادلات خارجی ایران، شفافیت مبادلات برای آمریکا و دیگر متحدان آنها وجود داشته باشد، آنها به راحتی با ابزارهای مختلف از آن جلوگیری می‌کنند و با ابزارهای مختلف از تجارت شرکای ایران که در خارج از کشور هستند، با ایران، ممانعت می‌کنند. این ابزار غالبا در اسباب‌آلات متعدد تحریمی آمریکا، نظیر انواع جرائم، انواع فشار از طریق ارز حاکم بین‌المللی نظیر دلار، و قرار دادن کشورهای مختلف در لیست تحریم‌های بین‌المللی آمریکا و دیگر فشارهای اقتصادی و سیاسی به آنها است.
راهکار اجرایی ایران در مسیر خنثی‌سازی تحریم
دکتر نجفی در ادامه افزود: در قدم اول در شرایط فعلی باید شفافیت تجارت بین‌المللی ایران برای آمریکا و هم‌پیمانان آنها از بین برود، تا ایران بدون شناسایی شرکای داخلی و خارجی خود بتواند به راحتی، شوک‌های مبادلاتی خود را در فروش نفت و فروش دیگر کالاها از بین ببرد. به عنوان مثال، پیمان‌های دو یا چند جانبۀ پولی و ارزی، استفاده از انواع رمزارزها برای مبادلات خارجی، پول واحد منطقه‌ای (پول مشترک) و تجارت تهاتری از جمله تدابیر خنثی‌کننده تحریم‌های آمریکا و غرب است.
مسیر نهایی و قطعی گذر از تحریم در گرو احیای دوباره ارزش ریال
وی افزود: اما نکته مهم این است که ایران به منظور اتکا بر خود و حفظ قدرت استراتژیک خود در زمینه زیرساخت‌های پولی، باید پول خود را همانند دلار و یورو و یوآن چین، بین‌المللی کند و این مسئله ظرفیتی است که در گذشته نیز بوده است و هم‌اکنون نیز در کشورهای همسایه تا حدودی مورد قبول است. برای مثال در کشور عراق، ریال ایران رواج داشته و مورد قبول بوده است. اما نکته مهم در زمینه یک پول جهانروا یا بین‌المللی در مرحله اول این است که، دارای ثبات نسبی قابل توجهی باشد و این مهم متاسفانه در ارتباط با ایران وجود ندارد.
نجفی در پایان گفت: لذا راهکار قطعی و نهایی برای ایران در کنار ایجاد زیرساخت‌های پولی مختلف و استفاده از زیرساخت‌های دیگر کشورها، علاوه بر استفاده از موارد بالا در کوتاه مدت، استفاده از راهکارهای مختلف بین‌المللی کردن ریال است و لازمه این مهم، حفظ ارزش ریال است. برای حفظ ارزش ریال باید اولا نظام بانکی و خلق پول بانکی اصلاح شود و ثانیا استقراض دولت از شبکه بانکی و مسئله استقلال بودجه از نفت عملی گردد؛ سیاست‌هایی که در چهار سال می‌تواند به راحتی عملیاتی گردد.
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
