به گزارش مسیر اقتصاد نشست «تجارت منطقه ای برق؛ الزامات و اولویت ها»، عصر روز چهارشنبه ۸ بهمن با حضور جمعی از اساتید و صاحبنظران و فعالان این حوزه در پژوهشکده مطالعات فناوری برگزار شد. این نشست، ششمین پیش نشست تخصصی از هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی بود که در تاریخ ۲۹ بهمن سال جاری با موضوع «تجارت منطقهای؛ اولویت راهبردی» برگزار خواهد شد. در این نشست ضمن بررسی اهمیت و الزامات تجارت منطقه ای برق ، ظرفیتهای کشور برای استفاده از فرصت تجارت برق به صورت صادرات و ترانزیت و وظایف نهادهای مختلف در این راستا تشریح شد.
مشارکت ایران در تجارت منطقه ای برق نباید به صادرات محدود شود
در این نشست، صالح رحیمی کارشناس انرژی اندیشکده اقتصاد مقاومتی به مرور محورهای همایش «تجارت منطقهای؛ اولویت راهبردی» پرداخت و تجارت منطقه ای برق را یکی از ظرفیتها و فرصتهای ویژه در تعاملات منطقهای ایران عنوان کرد.
وی با اشاره به دو مفهوم «منطقه گرایی» و «همگرایی» به عنوان رویکردها و فرایندهای کشورها در تجارت خارجی در دهههای اخیر، از اهمیت همگرایی اقتصادی از طریق منطقه گرایی سخن گفت.
رحیمی افزود: طبق آمار سازمان تجارت جهانی در حال حاضر تعداد ۳۰۶ توافق تجاری دو یا چندجانبه بین کشورهای مختلف جهان منعقد شده است. ایران با توجه به داشتن مرز مشترک با ۱۵ کشور مختلف و موقعیت ژئوپولتیک ویژه خود میتواند سالانه بیش از ۱۰۰۰ میلیارد دلار با کشورهای منطقه مبادلات تجاری داشتهباشد. یکی از فرصتهای تجارت منطقه ای برای ایران، تجارت برق است. در سال ۲۰۱۹ حدود ۶۳ درصد از صادرات خالص برق در منطقه مربوط به ایران بودهاست.
وی تاکید کرد: تجارت برق معنای عامتری از صادرات برق دارد. صادرات برق به دو دلیل نمیتواند رویکرد بلند مدت کشور باشد، اول این که در این حالت اگر کشور با تولید ناکافی روبرو شود به چالش بر میخورد و دوم این که هیچ کشوری تا ابد واردکننده انرژی نخواهد ماند. لذا باید راهبرد ایران، تجارت به معنای صادرات، ترانزیت و هر گونه مشارکت در خرید و فروش برق باشد.
تجارت برق، مبتنی بر رقابت یا همکاری
این کارشناس انرژی ادامه داد: از نظر رویکردی تجارت برق را میتوان به دو گروه تجارت مبتنی بر رقابت که هدفش ایجاد بازار برق است و تجارت مبتنی بر همکاری که هدفش افزایش پایایی شبکه و امنیت انرژی است، دستهبندی کرد.
وی همچنین با برشمردن تعدادی از کارکردهای اقتصادی، منطقهای و اجتماعی تجارت منطقه ای برق، از جمله استفاده از ظرفیت نیروگاههای نصب شده در تمام طول سال (بهبود ضریب بار)، اشتراک ظرفیت ذخیره نیروگاهی، افزایش صرفه اقتصادی احداث نیروگاههای بزرگ با اشتراک منابع، کمک به توسعه و تقویت تجارت منطقهای در سایر حوزهها و افزایش دسترسی به برق در کشورهای منطقه و در نتیجه افزایش رضایت عمومی (ارتقای خدمات مبتنی بر برق) بر اهمیت این راهبرد تاکید نمود.
تاکید اسناد بالادستی کشور بر توسعه مبادلات منطقهای
وی در بخش دیگری از سخنان خود به مرور موضوع تعاملات منطقهای و تجارت و صادرات برق در اسناد بالادستی کشور پرداخت و گفت: در مواد ۱۰ و ۱۲ سیاستهای کلی اقتصادی مقاومتی بر ایجاد و توسعه پیوندهای اقتصادی و راهبردی و گسترش همکاری با کشورهای منطقه تاکید شده همچنین در مواد ۱۳ و ۱۵ این سیاستها افزایش صادرات برق برای مقابله با ضربه پذیری درآمد حاصل از نفت و گاز تصریح گردیده است.
در ماده ۴۹ قانون برنامه ششم توسعه تشکیل بازار و ایجاد قطب منطقهای برق تکلیف گردیده و در بند ب سند ملی راهبرد انرژی کشور استفاده حداکثری از ظرفیت جغرافیای سیاسی (ژئوپلتیک) کشور ترسیم شدهاست. در سیاستهای برنامه اجرایی طرح جامع انرژی کشور ذیل بند ب سند ملی راهبرد انرژی، توسعه صادرات و تجارت منطقه ای برق عنوان شدهاست و نهایتا بند ۱۱ سند مديريت استراتژيك شرکت توانیر مربوط به تبدیل شدن ایران به مركز تبادل برق در منطقه است.
انتهای پیام/ هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی