به گزارش مسیر اقتصاد روز گذشته سالن مولانا دانشگاه امیرکبیر میزبان همایش اخراج آمریکا از منطقه بود که به همت اندیشکده سیاستگذاری امیرکبیر برگزار شد. در این همایش مهندس رستم قاسمی، دکتر حسین اکبری، مهندس رضا محتشمی پور، دکتر سید حمید حسینی، آقای علی فکری و آقای غلامرضا انصاری به بیان دیدگاه‌های خود در خصوص انگیزه‌های حضور آمریکا در غرب آسیا، نقش مخرب آن در اقتصاد منطقه و راهکارهای اخراج این رژیم پرداختند.
چرا آمریکا مانع اصلی رشد و توسعه در منطقه است؟
در ابتدا این سوال مطرح شد که چرا آمریکا مانع رشد و توسعه کشورهای منطقه است؟ که صاحبنظران حاضر در همایش با توجه به دانش و تجربیات خود به چرایی آن پاسخ دادند.
در همین راستا دکتر حسینی دبیر سابق اتاق مشترک ایران و عراق که تجربه بالایی در حوزه تجارت خارجی خصوصا با عراق دارد، گفت: مشکل اصلی تقویت روابط ما با عراق، آمریکا است. وقتی که به آمار توافقات تجاری در جهان نگاه می‌کنیم می‌بینیم که کشورهای همجوار توافقات متعددی با یکدیگر دارند اما چنین چیزی در غرب آسیا اتفاق نیفتاده است. این مسئله نشان می‌دهد که اراده‌ای خارجی مانع همگرایی منطقه می‌شود.
وی افزود بهترین و طبیعی‌ترین مسیر انرژی در جهان، ایران است اما آمریکایی‌ها نمی‌خواهند کشور ما به چنین جایگاهی برسد. وقتی که ما تبدیل به قدرت منطقه‌ای می‌شویم، آمریکا هر حرکت ما را تهدیدی برای خود تلقی می‌کند.
دکتر حسینی در ادامه حضور شرکتهای آمریکایی در عراق را ضعیف دانست، تجارت نفت بین دو کشور را اندک توصیف کرد و گفت: اساسا نمی‌توان برای حضور آمریکا در عراق هدف اقتصادی تصور کرد.
هدف آمریکا از حضور در منطقه چیست؟
پس آمریکا چه هدفی را در غرب آسیا دنبال می‌کند؟ این سوالی بود که آقای علی فکری رئیس اداره سیاستها و برنامه‌های اقتصادی وزارت خارجه به آن پاسخ داد. به گفته وی در بازی قدرت بین قدرتهای جهانی صرفا اهداف اقتصادی مطرح نیست. یک مسئله مهم دیگر افزایش هزینه برای رقبا است. آمریکا نمی‌خواهد این منطقه امن و با ثبات باشد زیرا در این صورت اقتصادهای نوظهور منطقه یعنی چین، هند و روسیه از فرصتی برای رشد سریع و کم هزینه باز می‌مانند.
وی افزود حتی اگر ایران تغییر رفتار بدهد، آمریکا از رفتار مخرب خود در منطقه دست بر نخواهد داشت. حاج قاسم دقیقا جلوی این سیاست آمریکا ایستاده بود.
آمریکا چگونه موجب بی‌ثباتی و ناامنی در منطقه می‌شود؟
آشکارترین نوع مداخله و ایجاد ناامنی توسط آمریکا در منطقه مداخله نظامی است که احتیاج به توضیح ندارد. اما آمریکایی‌ها در لایه‌های پنهان تری نیز فعال هستند که همان نتایج را در پی دارد.
در همین راستا مهندس محتشمی‌پور با بیان اینکه «ملت سازی» ابزار همیشگی آمریکایی‌ها در مداخلاتشان در منطقه است توضیح داد: شیوه آمریکایی‌ها این است که همواره برای مداخله در امور کشورها، شرکایی را برای خود دست و پا می‌کنند. از سازمان‌های اصطلاحا بین‌المللی گرفته تا افرادی در درون خود کشورهای هدف.
به گفته وی آمریکایی‌ها به غیر از ملت سازی در قوانین و نهادهای کشورهای هدف نیز نفوذ می‌کنند. مثلا در عراق بواسطه تسلطی که بر نهادهای مالی و پولی این کشور دارند، مانع توسعه روابط آن با ایران می‌شوند. در بند بند قوانین عراق اثر انگشت آمریکایی ها دیده می‌شود. آمریکایی‌ها همچنین با مزاحمت در حوزه لجستیک میان ایران و کشورهای غرب آسیا، مانع شکل گیری جریان تجارت می‌شوند.
چگونه می‌توان آمریکا را از منطقه اخراج کرد؟
به گفته مهندس رستم قاسمی ایران برای اخراج آمریکا از منطقه در سه حوزه باید فعال شود
- دیپلماسی نظامی
- دیپلماسی عمومی
- دیپلماسی اقتصادی
وی در خصوص دیپلماسی عمومی از مولفه‌های قدرت نرم ایران سخن گفت و در خصوص دیپلماسی اقتصادی نیز معتقد به ضرورت تحول در سیاست تجاری ایران در قبال کشورهای منطقه بود.
دکتر سید حمید حسینی نیز در این خصوص گفت : تحکیم و تقویت حضور چین در عراق بواسطه اتصال آن به این کشور می‌تواند به اخراج آمریکا از عراق کمک کند. احتمالا عادل عبدالمهدی قربانی همین سیاست خود شد.
در ادامه آقای علی فکری به پنج راهکار برای اخراج آمریکایی‌ها از منطقه اشاره کرد:
- بازتعریف پایدار اطلس روابط خارجی کشور
- همانطور که راهبرد آمریکا ناامن سازی منطقه است، منفعت و راهبرد برخی دیگر از کشورها ثبات و رشد منطقه است. لذا ما باید به سمت توسعه روابط با آنها برویم
- اولویت دادن به اتصال زیرساختها در کشورهای محور مقاومت. هم از نوع سخت و هم از نوع نرم
- باید تا جای امکان به سمت رفع اختلافات اقتصادی و تجاری و پرهیز از تنش حرکت کنیم و برای آن هزینه‌هایی پرداخت کنیم
- نگاه به ساختارهای بین المللی موجود که مانع توسعه روابط منطقه‌ای است واقع بینانه شود. نهادها و سازوکارهای موجود در عرصه بین الملل وحی منزل نیست و نباید الزاما آنها را به عنوان یک اصل پذیرفت
در انتها آقای انصاری مشاور اقتصادی وزیر خارجه که مدیریت هیئت سخنران را بر عهده داشت به جمع بندی مطالب بیان شده و ارائه دیدگاه‌های خود پرداخت. به گفته وی آمریکا در غرب آسیا علاوه شکست خورد و حیثیت خود را نیز از دست داد و ادامه حضور آنها در این منطقه هزینه های زیادی را بر آنان تحمیل می‌کند. وی همچنین بر لزوم استفاده از ظرفیت دانشجویان خارجی ساکن در ایران تاکید کرد.
به طور خلاصه می‌توان ضرورت اخراج آمریکا از منطقه بوسیله توسعه روابط منطقه‌ای را نقطه نظر مشترک تمام سخنرانان این همایش دانست.
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
