به گزارش مسیر اقتصاد از بنیاد آکسفام(یکی از بزرگترین گروههای بینالمللی امدادرسانی برای ریشهکن کردن فقر، گرسنگی و بیعدالتی) منظور از پذیرش مهاجران سوری اعطای پذیرش به آنها توسط یک کشور ثالث(نه کشور اصلی خود و نه کشوری که به دلیل بحران داخلی به آن فرار کردهاند و یا در آن قرار دارند) است. با اینحال این تنها راه پذیرش مهاجران سوری نیست. دیگر برنامههای بشردوستانه نیز وجود دارند که طی آنها کشورهای مختلف طی فرآیندهایی به مراتب سریعتر، که در اغلب آنها سازمانهای جهانی نقش چندانی ندارند، بسته به قوانین داخلی خود، اقامت موقت و یا دائم به مهاجران ارائه مینمایند.
بنیاد آکسفام در گزارش سال گذشته خود از کشورهای ثروتمند خواسته بود که با تسریع فرآیندهای معمول پذیرش و یا با استفاده از دیگر روشهای پذیرش بشر دوستانه، تا انتهای سال ۲۰۱۶ میلادی سهم خود از پذیرش مهاجران جهانی ثبت شده در سازمان جهانی مهاجرت(زیر نظر سازمان ملل متحد) را دست کم به ۱۰ درصد برسانند. از نظر این بنیاد «سهم عادلانه» هر کشور متناسب با اندازه تولید ناخالص داخلی این کشور است که توسط این بنیاد تعیین شده است.
با اینحال طبق گزارش جدید بنیاد آکسفام تنها کمتر از ۳ درصد از حدود ۵ میلیون مهاجر آواره سوری در کشورهای ثروتمند رسما پذیرفته شدهاند. در واقع عدم اراده قوی از سوی سیاستگذاران و گسترش بیگانه هراسی در بین مردم این کشورها، موجب عدم پذیرش و عکس العملهای نامناسب علیه مهاجران در بسیاری از کشورها شده است.
بنیاد آکسفام با بررسی سیاستهای پناهندگی ۸ کشور استرالیا، کانادا، آلمان، هلند، روسیه، اسپانیا بریتانیا و آمریکا به این نتیجه رسیده است که در برخی از این کشورها فرآیندهای طولانی، گزینشهای امنیتی و گسترش فضای سیاسی خصمانه، روند پذیرش مهاجران سوری را با تأخیر فراوان مواجه کرده است. درحالیکه در برخی دیگر نیز افزایش منابع انسانی و مالی درکنار فضای سیاسی مناسب، پذیرش این مهاجران را تسریع کرده است.
بعد از پوشش گسترده غرق شدن یک کودک مهاجر سوری توسط رسانهها که موجب غلیان شدید احساسات و ایجاد موجی از حمایت در بسیاری از کشورها شد، برخی از دولتهای کشورهای ثروتمند تحت فشار افکار عمومی شهروندان خود، متعهد به پذیرش مهاجران آواره و آسیب پذیر شدند. اما با اینحال در یک سال گذشته تعداد زیادی از سران این کشورها تنها به گسترش موج مهاجر گریزی در کشورشان دامن زدهاند. بنابراین در این بین مهاجران آسیب پذیر سوری هستند که از این وضعیت بلاتکلیفی رنج میبرند.
تنها درحدود ۱۳۰هزار مهاجر سوری در کشورهای ثروتمند جهان، به طور رسمی مورد پذیرش قرار گرفتهاند که نسبت آن در مقایسه با کشورهایی همچون لبنان، که از هر ۵ نفر یک نفر در آن مهاجر هستند، بسیار کوچک است. گرچه پذیرش تمامی مهاجران سوری در کشورهای ثروتمند راه حل مناسبی برای بحران کنونی نیست ولی پذیرش بخشی از آنها میتواند امید را در دل تمامی مهاجران زنده نگهدارد و به کشورهای همسایه سوریه که بخش قابل توجهی از مردان، زنان و کودکان سوری فراری از جنگ را در خود جای دادهاند، پیامی از همدردی و همبستگی ارسال نماید.
کانادا نزدیک به ۳۵ هزار مهاجر سوری را در یک سال گذشته پذیرش کرده درحالیکه تعداد مهاجران پذیرفته شده در بریتانیا اندکی بیشتر از ۳هزار نفر است. چنانچه سهم هرکشور در پذیرش مهاجران سوری را متناسب با تولید ناخالص داخلی آن کشور در نظر بگیریم، کانادا از شروع بحران سوریه، به اندازه ۲٫۵ برابر سهم عادلانه خود مهاجر سوری پذیرفته درحالیکه بریتانیا تنها ۱۸ درصد از سهم عادلانه خود را پوشش داده است.
در بین کشورهای نزدیک به سوریه نیز اردن، لبنان و ترکیه بخش قابل توجهی از ۵ میلیون آواره سوری که به عنوان پناهنده ثبت نام کردهاند را در خود جای دادهاند درحالیکه مصر و عراق به دلیل بحرانهای داخلی و عدم حمایت مالی از سوی دیگر کشورها، با بحران پناهندگان مواجه شدهاند. طبق آخرین آمار منتشر شده تنها نیمی از اقدامات بشر دوستانه حمایت از بحران مهاجران سوری، تأمین مالی شده است.
بنیاد آکسفام از جامعه بینالملل درخواست میکند که با مسئولیت پذیری و انصاف بیشتر با مهاجران سوری برخورد کنند و پذیرش مهاجران و خانوادههای آنها و همچنین پذیرش دانشجویان سوری را تسهیل نمایند تا در انتهای سال ۲۰۱۷ سهم کشورهای ثروتمند از ۳ درصد فعلی به ۱۰ درصد افزایش یابد.
برای عملیاتی شدن این هدف لازم است برخی از کشورها با بهرهگیری از تجربه کشورهای پیشرو، فرآیندهای جذب مهاجران آسیب پذیر را بهبود بخشند و در کنار آن با ترسهای غلط و منفی و ادعاهای غلط در بین مردم خود مبارزه نمایند.
به عنوان مثال برای یک مهاجر به طور میانگین ۶ ماه زمان میبرد تا در کشور هلند پذیرش بگیرد، درحالیکه در برخی کشورها این فرآیند تا ۵ سال نیز زمان میبرد. همچنین کشور کانادا برای تسهیل فرآیند پذیرش مهاجران، ۵۰۰ کارمند اضافه در سفارتخانههای خود در کشورهای نزدیک سوریه استخدام کرده است. درحالیکه کشور آمریکا با وجود داشتن منابع مالی و انسانی کافی تنها ۱۰ درصد از سهم عادلانه خود در پذیرش مهاجران سوری را پوشش داده است.
کشور اسپانیا با وجود حمایت مردم این کشور از مهاجران، درخواست سازمان مهاجرت بینالملل را برای پذیرش ۵۰۰ دانشجوی سوری از لبنان و اردن رد کرده است. همچنین درحالیکه روسیه عضوی از معاهده سال ۱۹۵۱ درخصوص مهاجران است، تاکنون تنها ۲ مهاجر سوری توانستهاند فرآیند پذیرش را در این کشور تا انتها طی نمایند.