۰۲ آذر ۱۴۰۳

رهبر معظّم انقلاب: علاج برون رفت از مشکلات کشور «اقتصاد مقاومتی» است.

شناسه: ۱۱۲۹۲۹ ۳۰ مهر ۱۳۹۹ - ۱۱:۲۴ دسته: دولت و حکمرانی، صندوق‌های بازنشستگی کارشناس: محمد مهدی تاجیک
۰

متغیرهای اقتصادی همچون نرخ تنزیل و نرخ بازگشت سرمایه در نحوه سرمایه‌گذاری صندوق‌های بازنشستگی بسیار تاثیرگذار هستند. در سال‌های گذشته بازگشت سرمایه صندوق‌های بازنشستگی به قدری زیاد بود که بسیاری از نقایص ساختاری و عملکردی آن‌ها را نیز پوشش می‌داد. اما کاهش بازگشت سرمایه صندوق‌ها در شرایط کنونی، پایداری مالی آن‌ها را به چالش می‌کشد.

به گزارش مسیر اقتصاد سرمایه گذاری صندوق های بازنشستگی یکی از مهم‌ترین کارکردهای آن‌ها است که مستقیما می‌تواند بر سرنوشت بازنشستگان تاثیر بگذارد. صندوق‌ها از نظر نحوه سرمایه‌گذاری حق بیمه و پرداخت مستمری به دو نوع تقسیم می‌شوند. دسته اول صندوق‌هایی هستند که وجوه حاصل از حق بیمه هر گروه از بیمه‌شدگان را به صورت مستقیم سرمایه‌گذاری می‌نمایند و با استفاده از منابع حاصل از سرمایه‌گذاری به این گروه از بیمه‌شدگان مستمری پرداخت می‌کنند.

گروه دوم که اصطلاحا (pay as you go) PAYG نامیده می‌شوند، با استفاده از منابع حاصل از حق بیمه شاغلان فعلی صندوق، حقوق مستمری بازنشستگان کنونی را می‌پردازند.

اهمیت برخی متغیرهای اقتصادی در سرمایه گذاری صندوق های بازنشستگی

میزان پایداری مالی صندوق‌های بازنشستگی نوع اول که براساس سرمایه‌گذاری هر گروه از جمعیت بیمه‌شده خود، به آنان حق مستمری پرداخت می‌کنند، به برخی فرضیات اقتصادی که در محاسبات گنجانده می‌شود خیلی وابسته است. به ویژه به نرخ تنزیل و نرخ بازگشت سرمایه. داده‌های در دسترس از صندوق‌های بازنشستگی جهان نشان می‌‎دهد که اغلب سرمایه‌گذاران صندوق‌های بازنشستگی به صورتی این محاسبات را انجام می‌هند که موجب برآورد بیش از حد واقعی رشد دارایی‌ها و منابع و همچنین تخمین کمتر از حد واقعی تعهدات آینده می‌شود.

اهمیت نرخ تنزیل در تعیین تعهدات و بودجه صندوق بازنشستگی

نرخ تنزیل نقش مهمی در تعیین وضعیت بودجه صندوق دارد. با توجه به نرخ تنزیل می‌توان تعهدات آینده صندوق بازنشستگی را براساس ارزش پول امروز محاسبه نمود. چون اوراق قرضه در چند دهه گذشته نرخ نزولی داشته‌است، بسیاری از صندوق‌های بازنشستگی نرخ تنزیل خود را پایین آوردند. امروزه میانگین نرخ تنزیل صندوق‌های بازنشستگی حدود ۴ درصد است. به عنوان مثال، طرح‌های بازنشستگی عمومی آمریکا هنوز هم نرخ تنزیل پایینی برای خود در نظر می‌گیرند که حدود ۷.۶ درصد است. این به این معناست که ۲۳ دلار کنونی، برای پرداخت تعهدات ۱۰۰ دلاری در ۲۰ سال آینده کافی است.

تحلیل تعهدات بازنشستگی مانند سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه

تعهدات یک صندوق بازنشستگی کاملا شبیه صدور اوراق قرضه است. صندوق‌ها نیز متعهد می‌شوند که مبالغی را در آینده به برخی افراد بپردازند. وقتی یک صادرکننده نوعی اوراق قرضه را صادر می‌کند، بازار نرخ بهره را تعیین می‌نماید. اگر بازار اعتماد کافی به آمادگی و توانایی بازپرداخت صادرکننده اوراق داشته‌باشد، نرخ بهره به نرخ بهره اوراق قرضه دولتی نزدیک است. در این صورت نرخ بهره اوراق قرضه به رشد اقتصادی و تورم کشور مربوط می‌شود.

افزایش نرخ تنزیل و چالش سرمایه گذاری صندوق های بازنشستگی

اما یک صندوق بازنشستگی برخلاف یک منتشر کننده اوراق قرضه می‌تواند نرخ تنزیل خود را انتخاب کند. به واسطه این نرخ، ارزش تعهدات صندوق در حال حاضر تعیین می‌شود. اگر یک صندوق بازنشستگی نرخ تنزیل زیادی را انتخاب کند، تعهدات آینده صندوق در حال حاضر کمتر می‌شود. از سویی، وقتی نرخ تنزیل خیلی بیشتر از بازده اوراق قرضه دولتی باشد، این نوع تعیین نرخ تنزیل نوعی ریسک بیشتر در بر خواهد داشت (مانند انتشار اوراق قرضه با سود بالا).

یک صندوق بازنشستگی با نرخ تنزیل زیاد باید نگران این باشد که ممکن است نتواند تعهدات خود به بازنشستگان را پرداخت نماید.

بازده سرمایه‌گذاری صندوق‌های بازنشستگی و اهمیت آن در پایداری مالی

به طور مشابه، عملکرد و بازده سرمایه‌گذاری صندوق‌های بازنشستگی نیز یکی از فاکتورهای بسیار کلیدی در تعیین پایداری مالی آن‌ها است. هرچقدر بازده سرمایه‌گذاری مورد انتظار بیشتر باشد، منابع کمتری لازم است تا به منظور ایفای تعهدات آینده برای سرمایه‌گذاری بکار رود. نرخ بازده مورد انتظار صندوق‌های بازنشستگی می‌تواند بسیار متفاوت باشد.

به عنوان مثال حد میانگین بازگشت سرمایه مورد انتظار برای طرح‌های بازنشستگی عمومی آمریکا هم‌اکنون ۷.۵ درصد است که مسلما از میزان بازگشت سرمایه‌ای که در طول تاریخ توسط صندوق‌های بازنشستگی کسب شده، دور نیست. اگرچه این نرخ بازگشت سرمایه با سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه، سهام و مقاصد سرمایه‌گذاری دیگر کسب شده‌است و این مقاصد سرمایه‌گذاری اکنون نیز وجود دارند، اما ادامه یافتن این میزان بازگشت سرمایه محل تردید است.

چالش پایداری مالی صندوق های بازنشستگی با کاهش بازدهی سرمایه

در طول تاریخ، نرخ بازگشت سرمایه زیاد مقاصد سرمایه‌گذاری مختلف نقایص بنیادین و کاستی‌های عملکردی صندوق‌های بازنشستگی را پوشانده‌است اما به نظر نمی‌رسد این روند ادامه یابد. مهم‌ترین خطر و ریسک صندوق‌ها در شرایط کنونی این است که بازارهای سرمایه جهانی امروزه به اندازه گذشته بازگشت سرمایه بالایی را تامین نمی‌کنند یا این که این میزان بازگشت سرمایه را با نوسان بیشتری تامین می‌نمایند.

منبع: موسسه سرمایه‌گذای مک کنزی، plink.ir/ew0Lg

انتهای پیام/ دولت و حاکمیت



جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.