مسیر اقتصاد/ شیوع بیماری کرونا اثرات زیادی بر اقتصاد کشورها گذاشته است. اثراتی که هنوز به طور واضح و روشن نمی توانیم آن ها را بیان کنیم. اما موضوعی که کاملا روشن است این است که این بحران تاثیر بسیار زیادی بر نابرابری در کشور آفریقای جنوبی دارد.
مطالعات نشان می دهد که نیمی از جمعیت بزرگسال هیچ گونه پس اندازی ندارند، در حالی که ۱۵ درصد از ثروت کشور در اختیار ۳۵۰۰ نفر است. باید توجه داشت که برای حل این بحران باید راه حلی در نظر گرفته شود که با حفظ ثبات مالی به آسیب پذیرترین افراد کمک بشود.
بر اساس مطالعات اخیر در مورد نابرابری ثروت در آفریقای جنوبی، مالیات بر ثروت به عنوان راه حلی مناسب برای عبور از این بحران پیشنهاد داده شده است. مالیات بر ثروت بار مالیاتی برای جبران اثرات این بحران را به دوش افراد می اندازد که توانایی پرداخت آن را دارند. این راه حل با توصیه اخیر صندوق بین المللی برای دستیابی به پایداری مالی و بهبود شرایط اقتصادی در بحران اقتصادی ناشی از کرونا مشابهت دارد.
تحقیقات نشان می دهد که مالیات بر ثروت ۳۵۴۰۰۰ فرد ثروتمند می تواند حداقل ۱۴۱۴ میلیارد رند درآمد به همراه داشته باشد. این مبلغ معادل ۲۹ درصد هزینه های اعلام شده برای بسته های کمکی و معیشتی است.
۸۶ درصد ثروت در اختیار ۱۰ درصد ثروتمند
بسیاری از مطالعات نابرابری شدید درآمدی در آفریقای جنوبی را نشان می دهد اما در مورد نابرابری ثروت اطلاعات کمی وجود دارد. ثروت خالص جمع همه دارایی ها منهای بدهی هاست. دارایی ها شامل پول نقد، سپرده های بانکی، حقوق بازنشستگی، بیمه عمر، املاک، اوراق قرضه و سهام می شود. بدهی نیز شامل وام های رهنی و سایر وام ها و قرض ها می شود.
این مطالعات که برای اولین بار در آفریقای جنوبی انجام شده است نشان می دهد که در سال ۲۰۱۷ ده درصد افراد ثروتمند آفریقای جنوبی ۸۶ درصد ثروت را در اختیار دارند. اما در مقابل حدود ۱۸ میلیون نفر (۵۰ درصد کم درآمد) بدهکار هستند یا پس اندازشان صفر است. ۳۵۰۰ نقر ثروتمند ۱۵ درصد ثروت را که از مجموع ثروت ۳۲ میلیون فرد کم درآمد هم بیشتر است.
۹۹.۸ درصد سهام در اختیار ۱۰ درصد
این نابرابری ها در هر نوع دارایی به وجود آمده است. ۱۰ درصد ثروتمند ۹۹.۸ درصد سهام و اوراق قرضه را در اختیار دارند. دهک ثروتمند جامعه ۶۰ درصد ثروت مسکن و ۶۴ درصد دارایی های بازنشستگی را در اختیار دارد.
نابرابری ثروت در آفریقای جنوبی از نابرابری های تخمین زده شده در سایر کشورها مانند روسیه، چین، هند، آمریکا یا فرانسه خیلی بالاتر است.
چرا در حال حاضر نابرابری ثروت از هر زمان دیگری بیشتر اهمیت دارد؟
یافته های این پژوهش به صورت ویژه ای برای حل بحران اخیر مفید و قابل استفاده است. قبل از شروع این بحران حدود نیمی از افراد یا بدهکار بودند یا پس اندازی نداشته اند. بنابراین در بهترین حالت این بحران نیمی از افراد را در معرض گدایی، دزدی و گرسنگی قرار می دهد. در مقابل تحقیقات نشان می دهد که افراد ثروتمند در معرض هیچگونه آسیبی نخواهند بود.
راه حل سیاسی این بحران با در نظر گرفتن موارد ذکر شده باید به گونه ای باشد که با تخصیص مجدد منابع به همه افراد، فرصتی برابر برای رهایی از این بحران به آن ها بدهد.
در این بحران بی سابقه دولت بسته های کمکی با هزینه های بالا را پرداخت کرده است، حال سوال اینجاست که بودجه چنین طرح هایی از کجا تامین می شود؟
امکان اخذ مالیات بیشتر از افرادی که توانایی پرداخت آن را دارند هنوز به عنوان گزینه عملی مطرح نشده است. اما برآوردها نشان می دهد که این کار می تواند درآمدهای مالیاتی را به صورت قابل توجهی افزایش دهد. این اقدام به کشور این اجازه را می دهد که هزینه راه حل و کمک های بحران کرونا را به افرادی که کمترین آسیب را در این شرایط دیده اند وارد کند. مالیات بر ثروت می تواند یکی از راه حل ها برای حفظ ثبات مالی و رشد اقتصادی در دراز مدت باشد.
مالیات بر ثروت شامل چه افرادی می شود؟
مالیات بر ثروتِ پیشنهادی به گونه ای است که تنها شامل افرادی با خالص ثروت ۳.۶ میلیون رند یعنی ۳۵۴۰۰۰ هزار یا همان ۱ درصد ثروتمند جامعه می شود.
دهک اول ( خالص ثروت بین ۳.۶ میلیون تا ۲۷ میلیون رند) با نرخ ۳ درصد، دهک دوم (خالص ثروت بین ۲۷ میلیون تا ۱۱۹ میلیون رند) با نرخ ۵ درصد و افراد با خالص ثروت بیشتر از ۱۱۹ میلیون رند با نرخ ۷ درصد مشمول مالیات می شوند. افرادی که خالص ثروتشان کمتر از ۳.۶ میلیون رند است از مالیات معاف هستند.
مالیات بر ثروت راهکاری کارآمد و قابل اجرا
منتقدان مالیات بر ثروت معتقد هستند که اجرای این قانون بسیار پرهزینه و پیچیده است. اما به نظر می رسد آفریقای جنوبی در موقعیت مناسبی برای اجرای این قانون باشد. زیرا در این قانون افراد کمی مشمول مالیات خواهند شد بنابراین بسیاری از مشکلات اجرایی کم می شود. همچنین مالیات بر ثروت بر خلاف نظریه رایج لزوما باعث جلوگیری از سرمایه گذاری های جدید برای ایجاد شغل نمی شود.
علاوه بر این، در آفریقای جنوبی ثروت موروثی نقش به سزایی در ایجاد نابرابری دارد. بررسی ها تمرکز بالای ثروت حتی در افراد ۲۰ ساله را نشان می دهد. مالیات بر ثروت می تواند این تمرکز را کاهش دهد و به بهبود رفاه اجتماعی کمک کند.
شاید برای اجرای مالیات بر ثروت چالش های نظری در اجرا وجود داشته باشد اما آفریقای جنوبی کشوری است که می تواند این چالش ها را پشت سر بگذارد.
منبع: theconversation
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
