به گزارش مسیر اقتصاد همزمان با شیوع ویروس کرونا در جهان و تعطیلی گسترده بنگاه های اقتصادی، بسیاری از کارشناسان پیش بینی کردند که بازار نفت نیز از اثرات این ویروس جهانگیر بی نصیب نخواهد بود.
این پیش بینی ها در این هفته به حقیقت پیوست و قیمت هر بشکه نفت پایه وست تگزاس اینترمدیت برای تحویل در ماه مه، در جریان معاملات روز دوشنبه بازارهای جهانی، بزرگ‌ترین سقوط روزانه خود را تجربه کرد و با بیش از ۱۰۰درصد کاهش به منفی ۲۲ دلار و ۴۹ سنت رسید! که رقمی بی‌سابقه از زمان شروع ثبت معاملات آن در مارس ۱۹۸۳ به شمار می‌رود.
باوجود توافق بی‌سابقه کشورهای تولیدکننده عضو اوپک پلاس برای کاهش ۹.۷ میلیون بشکه‌ای تولید روزانه نفت، بازار جهانی همچنان تحت تاثیر افت تقاضای ناشی از رکود حاصل از شیوع ویروس کرونا و پر شدن پی در پی ظرفیت ذخیره‌سازی کشورها به سقوط خود ادامه می‌دهد.
قیمت منفی نفت به چه معناست؟
بخش عمده معاملات بازارهای بورس مهم جهان، در قالب قراردادهای آتی(پیش‌خرید / پیش‌فروش) انجام می شود. در این قراردادها، خریدار ملزم به تحویل گرفتن نفت در یک روز و یک مکان مشخص است. بنابراین در هر لحظه، قیمت‌های مختلفی برای نفت داریم.
به طور مثال در سال ۲۰۲۰، معاملات آتی برای نفت WTI(West Texas Intermediate) بر مبنای تحویل در بیستم از هر ماه میلادی انجام می شود؛
یعنی در یک لحظه واحد، برای هر بشکه نفت تحویلی در بیستم ماه «می» یا بیست ماه «آگوست» و یا بیستم ماه «نوامبر»، بازار عرضه و تقاضای متفاوتی وجود دارد و در نتیجه قیمت‌های متفاوتی نیز وجود خواهد داشت.
جدول فوق، قیمت‌های نفت WTI در سررسیدهای تحویل مختلف را نشان می دهد. واضح است که قیمت‌ها هر لحظه تغییر می‌کنند و این جدول فقط قیمت‌های یک لحظه خاص را ثبت کرده است.
همانطور که مشاهده می شود قیمت نفت WTI برای تحویل در ماه «می» منفی هست. اما برای تحویل در ماه‌های دیگر، قیمت آن بین بشکه‌ای ۲۰ تا ۳۰ دلار می باشد؛ به این معنی که خریدارانی که نفت را برای ماه «می» پیش‌خرید کرده اند، موظف هستند آن را در روز بیستم ماه «می» و در محل‌های مشخص تحویل بگیرند.
از طرف دیگر آنقدر مازاد عرضه در بازار نفت وجود دارد که تعداد زیادی نفتکش با میلیون‌ها بشکه نفت، روی آب‌ها سرگردان هستند و به دلیل پر بودن مخازن، امکان تخلیه بار خود را ندارند و به همه ی این ها بایستی اضافه کنیم که هزینه نگهداری نفت در نفتکش ها (به عنوان انبار) به شدت گران می باشد.
در اینچنین شرایطی خریدارانی که نفت را برای بیستم ماه «می» پیش‌خرید کرده اند، نه ظرفیتی برای مصرف نفت در پالایشگاه‌ها و امثالهم دارند و نه ظرفیتی برای ذخیره نفت درمخازن و حتی نفتکش‌ها.
بنابراین این خریداران حاضر هستند تا رقمی را بپردازند تا به اصطلاح موقعیت قرارداد آتی را ببندند (یعنی «مکلف» به تحویل نفت در روز بیستم ماه «می» نباشند) که به این پدیده قیمت منفی نفت گفته می شود.
آیا پدیده قیمت منفی در بازار نفت در ماه های آینده نیز تکرار خواهد شد؟
بسیار بعید است که در ماه‌های بعد پدیده برای تکرارشود، چراکه همه خریداران از این ماه درس گرفته و بسیار کمتر خرید می‌کنند.
با این حال اثرات این اتفاق بسیار گسترده خواهد بود و به دلیل افت تقاضا، خریدار فیزیکی باید هزینه چندبرابری برای ذخیره سازی بپردازد که این موضوع روند سرمایه گزاری بخش نفت را با چالش های جدی روبه رو خواهد کرد. بنابراین همچنان که پیش بینی می شد ویروس کرونا بازار نفت را نیز همچین سایر بخش های اقتصاد شدیدا تحت تاثیر قرار داده است.
انتهای پیام/ نفت و انرژی
