قاسم خورشیدی سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، در گفتگو با عضو مسیر اقتصاد ضمن اشاره به جزئیات آمار مربوط به قاچاق در سال گذشته گفت: پیش بینی می شود در سال جاری میزان قاچاق ۲۰ درصد کاهش یابد.
سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز درباره تناقض موجود در آمار منتشر شده درباره قاچاق گفت: رقم منتشر شده در خصوص آمار ۱۴٫۷ میلیارد دلاری در سال ۱۳۹۴، مربوط به واردات غیر رسمی می شود. تفاوت واردات غیر رسمی با قاچاق در این است که ممکن است فردی که به مسافرت خارجی رفته است، کالایی را همراه خود به کشور بیاورد، رقم این نوع واردات جزو قاچاق محاسبه نمی شود.
وی افزود: در اینجا درست است که این کالا به صورت غیر رسمی وارد کشور شده است اما نمی توان آن را قاچاق به حساب آورد. در واقع در آمار منتشر شده عددی در قسمت سایر کالاها وجود دارد که مربوط به مجموع معافیت های مالیاتی است. در مقابل تقاضای کل، بایستی عرضه کل را نیز در نظر گرفت که بخشی از این عرضه مربوط به کالای مسافری است.
خورشیدی درباره شیوه محاسبه قاچاق گفت: برای محاسبه قاچاق، روش های علمی متعددی وجود دارد. بخش عمده ای از این آمار را از شکاف حجم بین عرضه و تقاضا بدست می آوریم. بر اساس آماری که بانک مرکزی، مرکز آمار و وزارت خانه های مختلف می دهند محاسباتی انجام می شود به این صورت که سرانه مصرف، میزان تولید و میزان واردات و صادرات مشخص است. تفاوت بین این ارقام را قاچاق شکل می دهد.
وی درباره وضعیت تجهیز گمرکات کشور به دستکاه های کنترل کننده گفت: در طی ۳ سال گذشته، تعداد دستگاه های X-RAY، از ۸ به ۲۱ دستگاه افزایش پیدا کرده است. برای مثال در گمرک شهید رجایی، یک دستگاه X-RAY وجود داشت که آن هم به دلیل خرابی از سال ۹۲ فعال نبوده است ولی در حال حاضر دو دستگاه جدید به این گمرک اضافه شده و در حال فعالیت است.
خورشیدی در پاسخ به سوالی درباره اینکه چند درصد از کالا های ورودی به کشور، از دستگاه X-RAY عبور می کنند، گفت: اساسا درهیچ جای دنیا، تمام کالا های وارداتی را مورد بازرسی و اسکن قرار نمی دهند. کالاهای وارداتی تحت مدیریت ریسک مسیر مشخصی را در گمرک طی می کنند. بنابراین مدیریت ریسک سه مسیر قرمز، زرد و سبز مشخص شده است.
وی افزود: این بررسی بر اساس کشور مبدا، نوع کالا، سوابق بازرگان و اسناد پشتیبان می باشد. اسناد پشتیبان نیز خود شامل سه دسته سند می شوند: اول اسناد مربوط به گمرک مبدا، دوم اسناد مربوط به بازرسی های بین المللی و سومین مورد نیز اسناد مربوط به حمل و نقل بین المللی است که در اختیار گمرک مقصد قرار می گیرد. به واسطه این شواهد که در کنار هم قرار می گیرند، مشخص می شود که کالا در چه مسیری قرار گیرد.
سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز درخصوص میزان بازرسی ها گفت: در آمار ۹ ماهه نخست امسال، نزدیک به ۴۰ درصد مسیر قرمز را طی کرده اند، حدود ۳۰ درصد مسیر زرد و ۳۰ درصد نیز مسیر سبز را پیموده اند. در مسیر قرمز مورد ارزیابی الکترونیکی و فیزیکی قرار می گیرند؛ در برخی موارد تا انتها کانتینر را بررسی می کنند. در مسیر زرد، علاوه بر بررسی اسنادی، مواردی را به صورت اتفاقی بررسی می کنند در حالی که در مسیر قرمز تمام کانتینر ها بررسی می شود.
وی تاکید کرد: با توجه به پنجره واحد امور گمرکی و سامانه جامع امور گمرکی که توسط گمرک جمهوری اسلامی به خدمت گرفته شده است و همچنین الحاق جمهوری اسلامی به برخی از کنوانسیون های بین المللی امور گمرکی، شرایطی فراهم شده است که گمرکات ما هوشمندانه تر می توانند بررسی ها را انجام دهند و از طرفی دسترسی آن ها به اسناد پشتیبان وارداتی بیشتر شده است.
خورشیدی درباره دلایل کاهش قاچاق گفت: برای نمونه با توجه به کارهایی که درباره سیگار انجام داده ایم، پیش بینی ها حاکی از این است که تولیدات ما از ۳۰ به ۴۵ میلیارد نخ برسد. از طرفی واردات قانونی سیگار نیز بهبود پیدا کرده است، طبیعتا آمار قاچاق در این حوزه پایین می آید. و یا در مورد پوشاک از طرف صنایع داخلی اعلام شده است که ۴۰ درصد تقاضا برای محصولات ما افزایش پیدا کرده است.
وی افزود: بسیاری از کارگاه ها و واحد های تولیدی پوشاک در سال جاری فعال شده اند و رونق بهتری به خاطر مبارزات صورت گرفته با قاچاق در این حوزه پیدا کرده اند. واردات قانونی نیز رشد ۶۰ درصدی در حوزه پوشاک داشته است؛ ضمن اینکه در سایر حوزه ها نیز اتفاقات مثبتی رخ داده است.
سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، نکته حائز اهمیت را افزایش گشفیات دانست و گفت: کشفیات قاچاق در سال گذشته حدود ۵۰۰۰ میلیارد تومان بوده است در حالی که در ۱۰ ماهه ابتدای سال جاری ۸۰۰۰ میلیارد تومان کشفیات ما بوده است که در همین مدت بیش از ۵۵ درصد رشد داشته است. این رقم در سال ۹۲، ۱۲۰۰ میلیارد تومان و در سال ۹۳، ۱۸۰۰ میلیارد تومان بوده است.
وی در پایان خاطر نشان کرد: امیدوار هستیم با تلاشی که نیروی انتظامی، وزارت اطلاعات و گمرک انجام می دهند به رقم بی سابقه ۱۰۰۰۰ میلیارد تومان در سال ۹۵ برسیم.پیش بینی ما این است که در سال ۹۵ نیز روند کاهشی حجم قاچاق را تجربه کنیم و حداقل شاهد کاهش ۲۰ درصدی حجم قاچاق در کشور باشیم.
