به گزارش مسیر اقتصاد در ادبیات جهانی، اجماع نظر در مورد ساختار نظارتی خاصی به عنوان ساختار مطلوب نظارت بر شبکه بانکی وجود ندارد، ولی کشورهای پیشرفته و توسعه یافته، سعی کردند با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی خود، ساختار را به گونهای طراحی نمایند که بتوانند در امر نظارت موفق عمل کنند.
نکته مورد توجه در ساختار نظارتی این کشورها، این است که وظیفه نظارت بر شبکه بانکی را به طور کامل به بانک مرکزی ندادند و همچنین نظارت را کاملا از بانک مرکزی خارج نکردند. بلکه بانک مرکزی به همراه یک سازمان مستقل امر نظارت را بر عهده دارد.
مزایا و معایب سپردن مسئولیت نظارت بر شبکه بانکی به بانک مرکزی
به طور کلی سپردن مسئولیت نظارت بانکی به بانک مرکزی در هر کشوری یک حسن مهم و یک مشکل اساسی دارد. حسن این کار این است که بانک مرکزی با داشتن شعب و ادارات متعدد خود با تمام بانکها در ارتباط بوده و به خوبی میتواند از عهده امور اجرایی نظارت برآید.
هم چنین بانک مرکزی اطلاعات دقیق و به موقع در مورد وضعیت و عملکرد بانکها که از پیش شرطهای اجرای یک سیاست پولی موفق است را در اختیار دارد.
درعوض، مشکل اساسی سپردن مسئولیت نظارت بانکی به بانک مرکزی این است که این نهاد علاوه بر نظارت بانکی، دارای وظایف مهم دیگری است که مهمترین آن ها اجرای سیاست پولی است و انجام این وظایف بر نظارت بانکی تأثیر گذاشته و موجب میشود که نظارت بانکی به طور دقیق و بدون ملاحظه انجام نشود. در همین جهت در اتریش نیز ساختار سه گانهای برای نظارت بر شبکه بانکی وجود دارد.
ساختار سه گانه نظارت بر شبکه بانکی در اتریش
نظارت مداوم بر بانکهایی که در اتریش فعالیت میکنند مسئولیت مشترک ECB (بانک مرکزی اروپا)، FMA (آژانس نظارت مالی) و OeNB (بانک مرکزی اتریش) است. وزارت دارایی اتریش نیز مسئولیت ایجاد مقررات لازم نظارتی را بر اساس قانون اتحادیه اروپا برعهده دارد. در واقع این وزارت لوایح و قوانین نظارتی و تبدیل اقدامات قانونی اتحادیه اروپا به مقررات اتریش را انجام میدهد.
OeNB به طور کلی ثبات مالی در اتریش را رصد میکند. در نظارت بانکی، OeNB مسئول مشخص کردن وضعیت واقعی شبکه بانکی است.در همین راستا بانک مرکزی برای مشخص کردن وضعیت شبکه بانکی در اتریش، انواع روشهای بازرسیهای حضوری و غیر حضوری را به کار میگیرد. همچنین به تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده از بازرسیهای محلی و گزارشات ارسال شده توسط خود بانکها میپردازد و گزارشات جامعی از این آمار و ارقام تهیه می نماید.
بر اساس میزان، حجم و نوع فعالیت و عملکرد، بانکها در اتریش رتبهبندی میشوند. به همین دلیل بخش جداگانهای در بانک مرکزی اتریش به منظور نظارت بر بانکهای با اهمیت تشکیل شده است که نظارت ویژه و موثری بر آنها دارد.
FMA مسئول نظارت بر ثبات کلان مالی در ساختار سه گانه نظارتی
FMA به عنوان مرجع نظارت عمومی در اتریش برای نظارت بر وضعیت کلان اقتصادی و ثبات مالی، و همچنین نظارت بر شبکه بانکی، شرکتهای بیمه و صندوقهای بازنشستگی و همچنین تنظیم اوراق بهادار تعیین شده است. بر رعایت قوانین مربوطه در این حوزهها نظارت میکند.
آژانس خدمات مالی اتریش بر اساس اطلاعات گردآوری شده توسط بانک مرکزی اتریش، رسیدگی به تخلفات شبکه بانکی را بر عهده دارد. همچنین صدور و اجرای احکام به منظور مجازات متخلفین و اجرای اقدامات اصلاحی مناسب به منظور بهبود وضعیت بانکهای ضعیف را نیز عهدهدار است.
نظارت مستقیم ECB بر شبکه بانکی منطقه یورو
ECB (بانک مرکزی اروپا) نیز از ۴ نوامبر ۲۰۱۴ مسئولیت نظارت بانکها در منطقه یورو را بر عهده داشته است.ECB مستقیماً بر بانکهای مهم کشورهای منطقه یورو نظارت میکند، و به ناظران ملی هر کشور نیز در امر نظارت یاری میرساند. البته بانکهای کم اهمیتتر نیز تحت نظارت بانک مرکزی اروپا هستند.
بنابراین شبکه بانکی در اتریش، علاوه بر FMA و OeNB، تحت نظارت ECB نیز قرار دارند. این ساختار باعث شده است هر بانک در اتریش تحت نظر سه مقام ناظر باشد. به همین دلیل انجام تخلف در این وضعیت توسط شبکه بانکی به منظور کسب سود، بسیار سخت است و تخلفات بانکها به سرعت توسط ناظران، کشف میشود.
منبع: plink.ir/dG68g
انتهای پیام/ اقتصاد بینالملل