به گزارش مسیر اقتصاد رشد غیرمنطقی و نجومی قیمت مسکن طی یک سال اخیر، قدرت خرید دهک‌های متوسط و پائین جامعه را به مرور کاهش داده و همین مسئله، کاهش تعداد معاملات را به دنبال داشته است. به طوری که تعداد معاملات واحدهای مسکونی در شهر تهران در شهریورماه به ۲۷۸۷ واحد رسید که نسبت به ماه مشابه سال قبل بیش از ۷۰ درصد کاهش نشان می‌دهد.
خروج تدریجی اقشار جامعه از بازار خرید و فروش مسکن و ورود این خانوار‌ها به بازار استیجاری، مشکلات این بخش از اقتصاد را دو چندان کرد. به طوری‌که به منظور حل این التهابات و ایجاد آرامش در بازار، شهرداری تهران به همراه وزارت کشور از طرح ساخت خانه ۲۵ تا ۴۵ متری برای شهروندان رو نمایی کردند.
ساخت خانه ۲۵ متری مشکل خانه‌دار شدن مردم را حل می‌کند؟
حاجی علی اکبری مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران در این خصوص با اشاره به طرح‌های جامع مسکن در سال‌های گذشته گفت: در حال تدوین طرحی برای ارائه به هیئت وزیران و مراجع ذیربط به منظور افزایش شانس افراد کم درآمد جهت خانه دار شدن هستیم.
وی افزود: در این طرح واحدهایی بین ۲۵ تا ۴۵ متر با فضا‌های اشتراکی در مجموعه‌ها احداث خواهد شد و شهرداری و دولت به عنوان سازنده عمل نمی‌کنند و صرفاً ناظر و تسهیل‌گر طرح خواهند بود.
رشد ۱۳۰ درصدی قیمت مسکن در سال‌های ۷۴ تا ۷۸ با وجود رویکرد کوچک‌سازی
گرچه پیشنهاد ساخت واحدهای مسکونی کوچک با هدف خانه‌دار کردن اقشار پایین جامعه مطرح شده؛ اما نکته حائز اهمیت دلیل ارائه این طرح است. در واقع این کاهش تولید مسکن در سال‌های اخیر و رشد فعالیت‌های سوداگرانه بوده که موجب افزایش قیمت مسکن شده و مردم را از خرید خانه دور کرده است.
لذا بدون در نظر گرفتن عوامل اصلی رشد قیمت و بر طرف کردن آن‌ها، ارائه طرح‌های عجولانه همچون ساخت خانه با متراژ پایین، صرفاً سوداگری در زمین را افزایش می‌دهد و این موضوع افزایش مجدد قیمت تمام شده مسکن را به دنبال خواهد داشت. به عنوان یک تجربه، این سیاست در برنامه دوم توسعه کشور طی سال‌های ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۸ در دستور کار دولت قرار گرفت و زمانیکه مردم ایران خانه‌های شخصی ۲۰۰ متری را کوچک می‌دانستند، به دلیل رشد قیمت مسکن، ساخت آپارتمان‌های ۷۵ متری آغاز شد.
بررسی روند قیمتی مسکن طی این سال‌ها نشان می‌دهد قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران از ۸۰ هزار تومان در سال ۷۴ به ۱۸۴ هزار تومان در سال ۷۸ رسیده است؛ به عبارتی در طی این ۵ سال بیش از ۱۳۰ درصد رشد قیمتی در مسکن اتفاق افتاده و روند افزایش قیمت متوقف نشده است.
به عبارت دیگر می‌توان گفت علی رغم آنکه برای خانه‌دار کردن مردم متراژ خانه‌ها کوچک شد، اما هدف در نظر گرفته تحقق نیافت و پس از گذشت بیش از ۲۰ سال هنوز مردم دغدغه خانه‌دار شدن را دارند و روز به روز از تأمین آن دور تر می شوند؛ به طوری که در حال حاضر طرح کوچک‌سازی (متراژ ۲۵ تا ۴۵) مجدداً ارائه می‌شود.
ریشه اصلی التهابات در بازار مسکن، سرمایه‌ای شدن این کالای اساسی است و تا زمانیکه با ابزار‌های مالیاتی همانند مالیات بر عایدی سرمایه و خانه‌های خالی جلوی این پدیده گرفته نشود؛ با ساخت خانه‌های کوچک حتی ۱۵ متر نیز نمی‌توان مردم را خانه‌دار کرد.
ساخت مسکن با متراژ ۹۹ متر برای خانوار‌ها بهینه است
بر اساس مطالعات مختلف نیازسنجی که در طرح جامع مسکن توسط وزارت راه و شهرسازی انجام گرفته، سرانه متراژ واحد مسکونی برای هر فرد معادل حدود ۳۰ مترمربع است.
بنابراین با در نظر گرفتن بعد خانوار ۳.۳ نفر، باید متوسط مساحت واحد مسکونی به ازای خانوار حدود ۹۹ مترمربع در نظر گرفته شود. اما به دلیل سود بالای واحدهای بزرگ متراژ، تولیدکنندگان نیز علاقه بسیاری برای ساخت اینگونه واحدها دارند؛ به طوری‌که در حال حاضر بر اساس اطلاعات مرکز آمار میانگین متراژ واحدها در پروانه‌های صادره، بالای۱۵۰ مترمربع است.
تضاد کوچک‌سازی خانه با سیاست فرزندآوری در کشور
علاوه بر موارد مذکور، مشکل دیگری که طرح شهرداری برای ساخت خانه‌ها با چنین متراژی ایجاد می‌کند، کاهش فرزندآوری در کشور است؛ که این مسئله با سیاست‌های کلی نظام (فرزندآوری) همخوانی ندارد و این خانه‌ها کفاف زندگی خانواده‌های بیش از ۲ نفر را نخواهد داشت. به عبارت دیگر اجرای چنین ایده هایی بدون توجه به تبعات مختلف آن در آینده، خود مسئله‌ای سربار مسائل دیگر کلان‌شهری مانند تهران خواهد شد.
انتهای پیام/ راه و ساختمان
