به گزارش مسیر اقتصاد حسن حسینی شاهرودی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس، با اشاره به جلسه روز گذشته کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: در جریان بررسی طرح جامع بانکداری اسلامی، پیشنهادات جدید بانک مرکزی و وزارت اقتصاد مطرح و مقرر شد آنچه به تصویب رسیده بر مدار باقی بماند و پیشنهادهای جدید تا امروز ارائه شود.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه تا پایان هفته جاری طرح جامع بانکداری اسلامی نهایی می‌شود، افزود: با تصویب این طرح، بانک مرکزی به سمت استقلال بیشتر حرکت کرده و تمامی شیوه‌ها، عقود و قراردادهایی که در بانک منعقد می‌شود، باید با نظر شورای فقهی تدوین و تنظیم شود. حتی رویه های بانکی و هر نوع آیین نامه، بخشنامه و مقررات زیر نظر شورای فقهی انجام می‌شود.
حسینی شاهرودی گفت: در طرح جامع بانکداری اسلامی سازمانی نظارتی ایجاد می شود که به نوعی ذیل شورای عالی بانک مرکزی است، اما مستقل بوده و با استقلال خود جایگاه رفیعی در حوزه نظارت بر بانک ها که ضعف بزرگ و عمده بوده، ایجاد می‌کند.[۱]
طرح مجلس به تحقق «بانکداری اسلامی» منجر می‌شود؟
گام اول در طراحی بانکداری اسلامی، شناخت درست ماهیت بانک است. بررسی ماهیت عملکرد بانک ها نشان می دهد که بانک ها نهادهای واسطه‌گری مالی نیستند و از هیچ خلق پول می کنند.
بنابراین اولین و مهم ترین سوالی که باید به آن پاسخ داد این است که آیا اسلام، وجود نهاد خلق کننده پول از هیچ را می پذیرد یا خیر؟
در صورتی که اسلام با بانک به مثابه نهاد خلق کننده پول مخالفتی نداشته باشد، در مرحله بعد این سوال مطرح می شود که الزامات مالکیتی و مدیریتی این نهاد مدرن از نظر اسلام چیست؟ به عبارت دیگر، آیا بانکی که امکان خلق پول از هیچ را دارد، می تواند در مالکیت بخش خصوصی باشد؟ و آیا مدیریت پول خلق شده جدید می تواند تماما در اختیار بخش خصوصی باشد یا حاکمیت باید درباره آن تصمیم بگیرد؟
همچنین با پذیرش دیدگاه خلق پول، تعریف ها درباره عملیات بانکی یا سپرده در قانون عملیات بانکی بدون ربا و آیین نامه ها و دستورالعمل های ذیل آن به اصلاح نیاز خواهد داشت. زیرا تعریف عملیاتی بانک به «دریافت سپرده و به کارگیری آن در قالب اعطای تسهیلات» با ماهیت عملیاتی بانک در عرصه نظام بانکی مدرن سازگار نیست. به علاوه، از آنجا که بانک افزون بر دریافت سپرده، امکان خلق سپرده را نیز دارد، تعریف سپرده به عنوان «وجهی که از عموم دریافت می شود»، درست نخواهد بود.
بنابراین در صورتی که ماهیت بانک به درستی شناخته نشود و بانک صرفا به عنوان نهاد واسطه وجوه در نظر گرفته شود، نظارت بر عقود و قراردادها به تنهایی منجر به تحقق بانکداری اسلامی نخواهد شد.
پینوشت:
[۱]: پایگاه خبری اخبار بانک، کد خبر: ۶۹۳۵۶
انتهای پیام/ نظام مالی
