به گزارش مسیر اقتصاد بانکداری ذخیره کامل (فول رزرو) یک نظام بانکی است که در آن، بانک های خصوصی یا تجاری نمی توانند پول منتشر کنند و همه پول توسط بانک مرکزی منتشر می شود. عبارات دیگری همچون «ذخیره ۱۰۰ درصد»، «پول مستقل» و «بانکداری محدود» نیز برای توصیف بانکداری ذخیره کامل مورد استفاده قرار می گیرد.
خلق پول بانک ها، عامل ایجاد بحران های بانکی
یکی از دلایل ممنوعیت انتشار پول توسط بانک های خصوصی این است که انتشار پول باعث شکنندگی این بانک ها می شود. به بیان صریح تر، انتشار پول توسط بانک های خصوصی باعث ایجاد بحران بانکی در سال ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ و سایر بحران های بانکی در طول تاریخ شده است. اگرچه عوامل دیگری مانند حباب قیمت مسکن، وام های دروغین و بدهی بیش از حد بانک های خصوصی به عنوان دلایل بحران های بانکی مطرح می شوند، اما آنها عوامل کمک کننده بوده و ریشه اصلی مشکل نیستند.
اما چرا انتشار پول توسط بانک های خصوصی، آنها را آسیب پذیر می کند؟ به این دلیل که پول، تعهد و بدهی کوتاه مدت بانک است؛ یعنی اگر سپرده گذاران یک بانک بخواهند سپرده خود را پس بگیرند، بانک موظف است که تمام یا بخشی از پول آنها را بلافاصله پرداخت کند. در مقابل، بانک ها وام های نسبتا بلند مدتی پرداخت می کنند. یعنی بانک ها به صورت کوتاه مدت قرض گرفته و به صورت بلند مدت قرض می دهند.
این فعالیت بانک ها ریسک زیادی دارد. در صورتی که تعداد زیادی از سپرده گذاران، از سپرده خود برداشت نمایند، ممکن است بانک با مشکل روبرو شود؛ چرا که نمی تواند پول خود را از افرادی که به آنها وام بلند مدت داده است، درخواست نماید.
«بانکداری ذخیره کامل» راهکار جلوگیری از وقوع بحران‌های بانکی
بانکداری ذخیره کامل تاکید می کند که منبع پرداخت وام های بانکی تنها باید از سهام بانک یا سهام صندوق های سرمایه گذاری تامین شود. در این نظام بانکداری، در صورتی که بانک یا صندوق سرمایه گذاری، وام های نابخردانه پرداخت کند و ارزش مانده وام های آن به ۸۰ درصد ارزش دفتری سقوط کند، سهام بانک یا صندوق تجاری به حدود ۸۰ درصد ارزش دفتری تنزل پیدا می کند. یعنی بانک یا صندوق سرمایه گذاری ورشکسته نمی شود و بدهی ها و تعهدات آن از ارزش دارایی هایش تجاوز نمی کند.
خلق پول بانک ها به منزله پرداخت یارانه به آنها است
خلق پول بانک های تجاری به منزله پرداخت یارانه به آنها است. به دلایلی که ذکر شد، بانک ها مستعد ورشکستگی هستند؛ اما نمی توان اجازه داد که مجموعه ای از ورشکستگی بانک های بزرگ اتفاق بیفتد. در نتیجه، این بانک ها به طور موثری از سوی دولت پشتیبانی می شوند که به منزله پرداخت یارانه به آنها است.
بنابراین نیاز به یک نظام بانکداری است که در آن، یارانه ای به بانک ها پرداخت نشود و نظام بانکداری ذخیره کامل می تواند این نیاز را برآورده کند.
منبع: yon.ir/oDwWf
انتهای پیام/ نظام مالی
