به گزارش مسیر اقتصاد پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریم های این کشور علیه ایران، یکی از راهکارهایی که به منظور جلوگیری از اثرگذاری تحریم ها در دستور کار وزارت خارجه قرار گرفت، شکایت در دادگاه بین المللی علیه آمریکا بود.
در این راستا وزارت خارجه کشورمان با استناد به «معاهده دوستی ایران و آمریکا» که در سال ۱۹۵۵ منعقد شده است، مدعی شد تحریم های آمریکا شرایط موجود در این معاهده را نقض کرده است.
لازم به ذکر است تحریم های آمریکا بیش از آنکه معاده ۶۳ ساله دوستی را نقض کرده باشد، برخلاف توافق برجام است که به تازگی منعقد شده بود؛ درحالیکه سازوکار موجود در این توافق امکان شکایت از آمریکا را برای ایران فراهم نکرده است.
رأی دادگاه بین المللی محدود به برداشتن تحریم های دارو و غذا است
با اینحال پس از پیگیری های متعدد از سوی ایران و برگزاری چندین جلسه دادرسی، دادگاه بین المللی رأی خود را به سود ایران صادر کرد و به آمریکا دستور داد موانعی که بر سر تجارت دارو، تجهیزات پزشکی، غذا، محصولات کشاورزی و تجهیزات هواپیمایی ایران ایجاد کرده است را بردارد.
برخی در داخل ایران صدور رأی دادگاه بین المللی را یک پیروزی بزرگ برای ایران و یک شکست دیپلماتیک برای آمریکا قلمداد کرده اند؛ اما باید توجه داشت تحریم های آمریکا علیه ایران به مراتب گسترده تر از بخش های دارو و غذا و یا خرید هواپیماست که در رأی نهایی دادگاه بین المللی به آن ها اشاره شده است.
بنابراین گرچه رأی صادر شده به سود ایران است، اما حتی در صورت اجرایی شدن این حکم از سوی آمریکا، مشکلات اساسی ناشی از تحریم ها برطرف نخواهد شد.
آمریکایی ها به رأی دادگاه بین المللی عمل نمی کنند
علاوه بر این پس از صدور رأی دادگاه بین المللی به سود ایران، مقامات آمریکایی به شدت علیه آن موضع گیری کردند.
مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا پس از صدور این رأی گفت: «ما متأسف هستیم که دادگاه بین المللی لاهه درخصوص موضوعی که صلاحیت قضاوت آن را ندارد، حکم صادر کرده است. آمریکا در زمینه تحریم ایران در حال حفاظت از منافع خود است و در این زمینه هیچ نهادی حق دخالت ندارد.»
در زمینه عمل به حکم دادگاه بین المللی و برداشتن محدودیت های تجارت دارو و غذای ایران نیز مقامات آمریکایی ضمن بی اثر دانستن رأی دادگاه اعلام کردند این کشور در تحریم ایران مسائل مربوط به حقوق بشر از جمله تجارت غذا و دارو را لحاظ کرده و در این زمینه استثنائاتی نیز در نظر گرفته شده است.
رای مثبت دادگاه لاهه به نفع ایران اثری بر رفع تحریمها نخواهد نداشت
در نهایت پومپئو ابتدای هفته جاری به طور رسمی اعلام کرد به دلیل سوء استفاده ایران از قرارداد دوستی با آمریکا، این کشور از این قرارداد ۶۳ ساله کنار می رود. به این ترتیب می توان گفت تنها دستاورد ایران در شکایت از آمریکا به دادگاه بین المللی لاهه، خروج این کشور از معاهده دوستی بوده است.
ماجرای شکایت ایران از آمریکا در دادگاه بین المللی به خوبی نشان داد توسل به نهادهای بین المللی در نهایت هیچ دستاوردی برای ایران نخواهد داشت. بنابراین چنانچه ایران بخواهد اثرگذاری تحریم کشورهای متخاصم و به طور خاص آمریکا را کاهش دهد، چاره ای جز نگاه به درون و تقویت اقتصاد داخلی ندارد.
منبع: سی ان ان yon.ir/U1cDs
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل