به گزارش مسیر اقتصاد موسسه فرانسوی روابط خارجی به تازگی کنفرانسی به منظور بررسی تغییرات نظام تجارت جهانی در سال های اخیر برگزار کرده است.
در این کنفرانس نمایندگان و کارشناسان تجارت خارجی از کشورهای بزرگ و توسعه یافته همچون آمریکا، ژاپن و کشورهای اروپایی حضور داشته اند.
مباحثی از قبیل بررسی اثرگذاری سیاست های تجاری جدید آمریکا در تغییر نظام تجارت جهانی، قدرت گرفتن چین به عنوان رهبر جدید تجارت جهانی، سیاست های دیگر اقتصادهای بزرگ جهان همچون اروپا و ژاپن در پاسخ به سیاست های حمایت گرایی آمریکا، حرکت کشورهای جهان به سمت توافقات تجاری دوجانبه و بحران در ساختار سازمان تجارت جهانی از جمله مواردی هستند که در این نشست به آن ها پرداخته شده است.
سیاست های تجاری آمریکا نقطه شروع تغییر اساسی نظام تجارت جهانی
سیاست های تجاری آمریکا از سال گذشته با تغییراتی همراه بوده است. در سال ۲۰۱۷ میلادی دولت این کشور از چندین مذاکره چندجانبه تجاری همچون توافق تجاری کشورهای دو سوی اقیانوس آرام و همچنین توافق تجاری با اتحادیه اروپا خارج شد. علاوه بر این دولت آمریکا توافق نفتا و توافق تجارت دوجانبه با کشور کره جنوبی را مورد بازبینی قرار داده است.
از طرف دیگر دولت آمریکا تعرفه واردات بسیاری از کالاها را افزایش داده است و به کشورهای دیگر اعلام کرده است در صورتی که قصد دارند به تجارت با آمریکا ادامه دهند باید به سمت تجارت منصفانه با این کشور در قالب یک توافق تجاری دوجانبه حرکت نمایند.
ظهور چین به عنوان ابر قدرت جدید تجارت خارجی
در طول سال های اخیر کشور چین توانسته است میزان تجارت خود با دیگر کشورهای جهان را به طور فزاینده ای افزایش دهد و به یک قدرت جدید در تجارت جهانی تبدیل شود. سیاست های حمایت گرایی آمریکا و کنار کشیدن این کشور از عرصه تجارت جهانی به نوعی بازتر شدن فضا برای کشور چین به منظور قدرت گرتن بیشتر در این حوزه است.
اما نکته جالب توجه در مورد کشور چین تفاوت های اساسی این کشور با کشورهای توسعه یافته غربی است. به طور خاص در کشور چین شرکت های دولتی بزرگ نقش مهمی در اقتصاد و تجارت این کشور دارند.
علاوه بر این دولت چین در طول سال های اخیر برنامه جاده ابریشم جدید را مطرح نموده است و توانسته است بسیاری از کشورهای جهان را در این طرح با خود همراه نماید.
جایگاه WTO در ساختار تجارت جهانی در خطر است
در این میان برخی دیگر از کشورهای توسعه یافته همچون اتحادیه اروپا و ژاپن نیز به سمت توافقات تجاری دوجانبه با کشورهای هدف خود حرکت کرده اند.
تمامی این موارد موجب شده است نظام تجارت جهانی با تغییراتی اساسی مواجه شود و نقش محوری سازمان تجارت جهانی به عنوان رهبر اصلی این حوزه با خطر مواجه شود.
شاید بتوان گفت بیش از یک دهه است که کشورهای جهان در زمینه برنامه ریزی در خصوص توسعه تجارت خارجی خود توجهی به سازمان تجارت جهانی ندارند.
از طرفی این سازمان در به نتیجه رساندن توافقات تجاری به طور جدی با مشکل مواجه شده است و از طرف دیگر درخصوص رسیدگی شکایات و اختلافات بین اعضاء نیز توانایی الزام کشورها به اجرای قوانین را ندارد.
به طور خاص کشور آمریکا در ماه های اخیر سیاست هایی را در عرصه تجارت خارجی اتخاذ کرده است به وضوح با قواعد سازمان تجارت جهانی در تضاد است. اما این سازمان نتوانسته است در الزام این کشور به پایبندی به قوانین موفقیتی کسب نماید.
