در یادداشت های قبل به بررسی علل و اهداف کشور چین جهت بین المللی سازی یوآن پرداخته شد و در ادامه روش هایی که کشور چین به منظور عملی سازی این اقدام استفاده کرده است، مورد بررسی قرار گرفت.
در این یادداشت کارکردهای اصلی استفاده از یوآن در تجارت، سرمایه گذاری و تامین مالی بین المللی شرح داده می شود و پیامدهای بین المللی شدن یوآن بر اقتصاد ایران مورد بررسی قرار خواهد گرفت؛ همچنین امکان الگوبرداری کشور ایران از طرح کشور چین جهت بین المللی و منطقه ای سازی ریال تجزیه و تحلیل خواهد شد.
به گزارش مسیر اقتصاد (مسیر اقتصاد)، کارکردهای اصلی استفاده از یوآن در تجارت، سرمایه گذاری و تامین مالی بین المللی به شرح زیر است:
- وابستگی دیگر کشورها به یوآن چین
- کاهش تکیه بیش از حد به دلار و به تبع آن کاهش ریسک ناشی از تجارت دلاری
- مقاوم سازی اقتصاد در برابر شوکهای مالی و سایر تهدیدها از جمله تحریم
- کاهش هزینه تجارت از طریق عدم نیاز به تبدیل دو مرحله ای پول های ملی به دلار و پرداخت کارمزد
بنابراین توسعه سریع یوآن چین در بازارهای مالی جهانی، بسیاری از بانکها و مراکز پژوهشی مالی و بانکی را بر آن داشته است تا به تحلیل این پدیده بپردازند.
از این رو، بین المللی شدن یوآن می تواند به عنوان یک الگو برای اقتصاد ایران مورد استفاده قرار گیرد. مهمترین قسمت های این الگو عبارتند از:
۱- الگوبرداری از چین برای امضای پیمانهای پولی در جهت متنوع سازی روشهای پرداخت تجارت؛ چین با کشورهای متعددی -از کشورهای پیشرفته مانند سوئیس، کانادا و انگلیس گرفته تا کشورهای کمتر توسعه یافته مانند بلاروس و شیلی- پیمان پولی دوجانبه امضاء نموده است. امضای این پیمانها به همراه ابزارهای پوشش ریسک آن، روشهای جدیدی را برای پرداختهای خارجی و مدیریت نرخ ارز در اختیار متولیان امر قرار می دهد.
۲- الگوبرداری از چین برای منطقه ای (بین المللی) کردن ریال؛ با استفاده از تجربه چین در توسعه استفاده از پول ملی در خارج از کشور، از طریق صدور مجوز به بانک های خارجی برای افتتاح حساب ریالی، ریال ایران می تواند بعنوان ابزار پرداخت برای کشورهایی خارج که در تجارت با ایران بوده قرار بگیرد.
۳- کاهش فشارهای ناشی از تحریم بانکی دلاری و یورویی با توسعه بیشتر یوآن؛ چین در تلاش است تا اشخاص و شرکتهای خارجی در سبد خود به یوآن چین وزن قابل توجهی بدهند. چنانچه این روند ادامه داشته باشد، بازرگانان ایرانی (علاوه بر گزینه های قبلی) گزینه جدیدی خواهند داشت تا به شرکای تجاری خود، یوآن بپردازند. با توجه به فروش قابل توجه نفت ایران به چین و ذخیره شدن داراییهای ایران به یوآن، استفاده از این گزینه جدید برای تجار و سیستم بانکی کشور مطلوبیت خواهد داشت. در واقع، در این حالت علاوه بر استفاده از دلار و یورو، از یوآن چین نیز استفاده شده است.
در پایان باید گفت معماری نظام مالی جهان که بعد از کنفرانس برتون وودز در آمریکا شکل گرفت و برای ۷ دهه بر همه روابط بانکی و مالی بین المللی حاکم بود، در حال تغییر است و جمهوری اسلامی ایران نیز باید بیش از هر کشور دیگری، در حوزه نقش آفرینی داشته باشد و به صورت فعال عمل نماید.
به گزارش مجله فوربز، رشد بسیار سریع یوآن چین – به ویژه در ۵ سال اخیر – که از رتبه ۳۵ به رتبه ۵ پراستفاده ترین ارز در پرداختهای بین المللی تبدیل شده است و عبور یوآن از یورو در تامین مالی تجارت و تبدیل یوآن چین به دومین ارز پراستفاده در اعتبار اسنادی جهانی، نشان از وقوع اتفاقات بزرگی در این عرصه است.
با الگوبرداری از استراتژی چین در حوزه بانکداری و بین المللی کردن یوآن، می توان ریال ایران را نیز در سطح منطقه رواج بیشتری داد و منابع پرداختهای خارجی کشور را متنوع تر کرد. در این حالت، نوسانان نرخ برابری ریال با ارزهایی همچون دلار و یورو کاهش قابل توجهی می یابد، چرا که از تقاضای دلار و یورو کاسته شده و ریال جایگزین آن خواهد شد. علاوه بر این، نیازی به تبدیل دو مرحله ای پولهای ملی به دلار نبوده و به تبع آن، کارمزدی نیز پرداخت نمی شود؛ لذا هزینه های تجارت در این حالت کاهش می یابد.
مقاوم سازی اقتصاد کشور در برابر موجهای ناشی از بحرانهای مالی جهانی و به ویژه کاهش اثرات تحریم های بانکی می تواند مهمترین دستاوردهای استفاده از تجربه چین در بین المللی کردن پول ملی خود باشد.
