مسیر اقتصاد/ در پی خاموشیهای گسترده اخیر که اسپانیا را تحت تأثیر قرار داد، کارشناسان به نقش بیبدیل نیروگاههای هستهای در ایجاد ثبات شبکه اشاره میکنند. این رویدادها به وضوح نشان داد که چگونه اتکای بیش از حد به منابع انرژی متغیر میتواند امنیت انرژی را به خطر بیندازد. در این شرایط، انرژی هستهای به عنوان راهکاری کلیدی برای ایجاد تنوع در سبد انرژی و تضمین تأمین پایدار برق مطرح شده است.
عملکرد بینظیر نیروگاههای هستهای و ضرورت تنوعبخشی به سبد تولید برق
بررسی آمارهای رسمی عملکرد نیروگاههای هستهای اسپانیا حکایت از کارایی استثنایی این بخش دارد. با وجود سهم تنها ۵ درصدی از کل ظرفیت نصبشده کشور، این نیروگاهها مسئول تولید ۲۰ درصد از برق مصرفی هستند که نشاندهنده بهرهوری چشمگیر آنها است. این عملکرد برجسته ناشی از قابلیت کار مداوم (بیش از ۸۰ درصد ساعات سال با حداکثر ظرفیت) و استقلال از شرایط جوی است. در مقایسه با دیگر فناوریهای تولید انرژی، نیروگاههای هستهای بالاترین ضریب ظرفیت را داشته و میتوانند به عنوان پای ثابت سیستم انرژی عمل کنند.
تجربه خاموشیهای اخیر به خوبی ثابت کرده که تنوعبخشی به سبد انرژی با حفظ سهم مناسب انرژی هستهای (حداقل ۳۰ درصد) میتواند از آسیبپذیری سیستم در برابر نوسانات تولید انرژیهای تجدیدپذیر بکاهد. این رویکرد نه تنها امنیت انرژی را تضمین میکند، بلکه از نوسانات قیمتی ناشی از وابستگی به واردات انرژی نیز جلوگیری خواهد کرد.
چه تهدیداتی نیروگاههای هستهای اسپانیا را تهدید میکند؟
نیروگاههای هستهای اسپانیا در حال حاضر تحت فشار مالیاتهای سنگین قرار دارد که گاه تا ۴۵ درصد هزینههای عملیاتی نیروگاههایی مانند تریلو را تشکیل میدهد. این بار مالیاتی غیرمنطقی، تداوم فعالیت ایمن و پایدار این نیروگاهها را با تهدید جدی مواجه کرده است. کاهش این مالیاتها نه تنها به بهبود اقتصادی نیروگاههای موجود کمک میکند، بلکه قیمت تمامشده برق هستهای را نیز کاهش خواهد داد.
کارشناسان انرژی به طور یکپارچه هشدار میدهند که برنامه فعلی برای حذف تدریجی نیروگاههای هستهای میتواند پیامدهای ناگواری داشته باشد. یک کارشناس انرژی از مجله فورو نیوهلس تأکید میکند که این تصمیم به افزایش قیمت برق، کاهش رقابت صنایع انرژیبر و وابستگی خطرناک به واردات انرژی از همسایگان خواهد انجامید. این در حالی است که حفظ و توسعه نیروگاههای هستهای موجود میتواند پایه محکمی برای توسعه متوازن سیستم انرژی کشور فراهم کند.
انرژی هستهای و تجدیدپذیرها میتوانند به صورت مکمل در سیستم انرژی عمل کنند
جالب توجه اینکه حتی پیشگامان انرژیهای تجدیدپذیر نیز از تداوم فعالیت نیروگاههای هستهای حمایت میکنند. مدیرعامل شرکت ایبردرولا، بر ضرورت حفظ نیروگاههای موجود برای تأمین برق پایدار بخشهای حیاتی مانند مراکز داده تأکید دارد. این حمایتها نشان میدهد که انرژی هستهای و تجدیدپذیرها میتوانند به صورت مکمل در سیستم انرژی عمل کنند.
این دیدگاه با روندهای جهانی همسو است، جایی که کشورهای پیشرفته به جای تعطیلی نیروگاهها، در حال تمدید عمر و ارتقای راکتورهای خود هستند. برزیل، ژاپن، سوئد و ایالات متحده با سرمایهگذاری سنگین در بهینهسازی نیروگاههای موجود، نشان دادهاند که انرژی هستهای نقش کلیدی در گذار انرژی خواهد داشت. این تحولات بیانگر آن است که اسپانیا نیز میتواند با بازنگری در سیاستهای خود، از مزایای این فناوری پایدار بهرهمند شود.
راهبرد متوازن اسپانیا برای تنوعبخشی به سبد تولید برق خود چه خواهد بود؟
با توجه به چالشها و فرصتهای پیشرو، اسپانیا نیازمند اتخاذ راهبردی متوازن برای توسعه سیستم انرژی خود است. اولین گام، بازنگری در برنامه حذف تدریجی نیروگاههای هستهای موجود و تدوین برنامهای برای تمدید عمر و ارتقای ایمنی آنها است. این اقدام نه تنها از هدررفت سرمایههای موجود جلوگیری میکند، بلکه پایهای محکم برای توسعه آینده انرژی کشور فراهم خواهد کرد.
همزمان، کاهش بار مالیاتی از صنعت هستهای میتواند به بهبود اقتصادی این بخش کمک شایانی کند. دولت میتواند با ایجاد مشوقهای مناسب، زمینه را برای جذب سرمایهگذاری در فناوریهای نوین هستهای مانند راکتورهای کوچک مدولار (SMRs) فراهم آورد که انعطافپذیری بیشتری در سیستم انرژی ایجاد میکنند.
توسعه همکاریهای بینالمللی برای انتقال دانش و فناوری، همراه با سرمایهگذاری در آموزش نیروی انسانی متخصص، از دیگر ارکان این راهبرد است. با اتخاذ این رویکرد جامع، اسپانیا میتواند به سیستمی انرژی دست یابد که هم از نظر زیستمحیطی پایدار است و هم از ثبات و امنیت کافی برخوردار خواهد بود.
منبع: World Nuclear Association
انتهای پیام/ انرژی