به گزارش مسیر اقتصاد پنجاه و یکمین اجلاس اتحادیه پایاپای آسیایی با حضور روسای کل بانک‌های مرکزی ۹ کشور عضو ACU و مقامات بانک مرکزی کشورهای روسیه، بلاروس، موریس، افغانستان و بانک توسعه اسلامی در بانک مرکزی ایران به عنوان دبیرخانه این اتحادیه در حال برگزاری است.
لزوم استفاده از ارزهای ملی در تسویه وجوه بین اعضای ACU
مصطفی سلیمی مفرد کارشناس حوزه بانکداری بین‌الملل در گفتگو با رادیو اقتصاد ضمن اشاره به تاریخچه و ظرفیت‌های اقتصادی اتحادیه پایاپای آسیایی اظهار کرد: «اتحادیه پایاپای آسیایی در سال ۱۹۷۴ با هدف تسویه و پایاپای‌سازی وجوه کشورهای عضو در راستای کاهش استفاده از ذخایر ارزی اعضاء، کاهش وابستگی به ارزهای ملی دیگر کشورها و استفاده از ابزارهای پرداخت درون منطقه‌ای تأسیس شد. با وجود تأکید اساسنامه مبنی بر استفاده از ارزهای ملی کشورهای عضو در تسویه وجوه، تا کنون دلار به عنوان ارز غالب در تسویه بین اعضاء مورد استفاده قرار گرفته و همین موضوع باعث شده تا در شرایط تحریم، این اتحادیه ظرفیت مورد انتظار و کارایی لازم به منظور انجام مراودات بانکی ایران با دیگر کشورهای عضو را نداشته باشد.»
لزوم متنوع‌سازی ابزارهای پرداخت بین‌المللی در مراودات بانکی
سلیمی مفرد در ادامه خاطر نشان کرد: کشورهای مختلف دنیا به منظور انجام پرداخت‌های بین‌المللی خود با هزینه کم و سرعت بالا، از همه ابزارهای موجود از جمله اتحادیه‌های پایاپای، بانک‌های آفشور، ارزهای دیجیتال، استفاده از ارزهای ملی در قالب پیمان‌های پولی، کارت‌های پرداخت و غیره استفاده می‌کنند. متنوع‌سازی ابزارهای پرداخت در حوزه بین‌الملل از یکسو ریسک ناشی از تکیه بیش از اندازه به یک ابزار پرداخت را کاهش داده و از سوی دیگر موجب پویایی و افزایش سرعت پرداخت‌ها می‌شود.
ابزارهای پرداختی مانند کارت‌های بانکی و ارزهای دیجیتال مشتریان خاص خود را دارند و غالباً به منظور پرداخت‌های خرد مورد استفاده قرار می‌گیرند، درحالیکه ابزارهایی مانند بانک‌های آفشور و اتحادیه‌های پایاپای نیز غالباً به منظور پرداخت‌های کلان استفاده شده و هر کدام مشتریان خاص خود را داشته و در موقعیت‌های متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
گسترش اتحادیه‌های پایاپای در مناطق مختلف جهان
این کارشناس اقتصاد بین‌الملل افزود: «اتحادیه‌های پایاپای نیز یکی از ابزارهای پرداخت بین‌المللی هستند که بعد از جنگ جهانی دوم و در نتیجه کاهش ذخایر ارزی کشورها و لزوم تقویت مناسبات تجاری مرسوم شد و امروز در مناطق مختلف جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. اتحادیه COMESA در آفریقا، اتحادیه SML در اروپا و اتحادیه ALADI در آمریکای جنوبی از جمله اتحادیه‌هایی هستند که کشورهای عضو یک سازمان یا منطقه جغرافیایی به منظور توسعه روابط تجاری و تسهیل مراودات بانکی فی‌مابین و استفاده از ارزهای ملی خود در تسویه و پایاپای‌سازی وجوه تجاری تأسیس کرده‌اند. اتحادیه پایاپای آسیایی نیز با محوریت کشورهای ایران، هند، نپال، پاکستان و سریلانکا با چنین رویکردی تشکیل شد.»
ظرفیت اتحادیه پایاپای آسیایی در توسعه نظامات بانکی بین‌المللی
اضافه شدن ارزهای ملی به سبد ارزی ACU
در ادامه برنامه فرهاد مرسلی دبیرکل اتحادیه پایاپای آسیایی با اشاره به برگزاری اجلاس سالانه این نهاد بین‌المللی در تهران افزود: «پنجاه و یکمین اجلاس سالانه اتحادیه پایاپای آسیایی در بانک مرکزی در حال برگزاری است. در جلسه امروز پیوستن دو عضو جدید از قاره‌های اروپا و آفریقا یعنی کشورهای بلاروس و موریس و اضافه شدن ارزهای یوآن، درهم و روپیه که ارزهای ملی یا ارز مقبول و مورد توافق کشورهای عضو هستند، به تصویب رسید. رئیس کل بانک مرکزی روسیه نیز به عنوان عضو ناظر این اتحادیه در اجلاس حضور یافت. طی یک سال گذشته تلاش‌ها و رایزنی‌های زیادی به منظور بهبود عملکرد اتحادیه، افزایش تعداد اعضای آن و کاهش وابستگی به ارزهای جهان‌روا صورت گرفت که امروز نتایج آن نمایان شد.»
افزایش برنامه‌ریزی شده کشورها از ارزهای ملی در مراودات بانکی
سلیمی مفرد در پایان با اشاره به افزایش سرعت روند دلارزدایی در سطح بین‌الملل عنوان کرد: رویکرد استفاده از ارزهای ملی در مراودات بانکی و تسویه حساب‌های تجاری از اواخر دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، همزمان با بحران مالی کشورهای جنوب شرق آسیا (۱۹۹۷) شروع شد. با وقوع بحران مالی سال ۲۰۰۸ که افت ارزش دلار و در نتیجه کاهش ارزش ذخایر ارزی بسیاری از کشورهای جهان را در پی داشت این روند سرعت بیشتری به خود گرفت.
در ادامه سوء استفاده آمریکا از نظام مالی دلارمحور جهان با تحریم‌های مالی و بانکی کشورهایی مانند ایران نیز باعث شد این روند شکل برنامه‌ریزی شده‌ای به خود بگیرد؛ به گونه‌ای که امروز به جرأت می‌توان گفت اقدامات کشورهایی مانند چین، هند، روسیه، اندونزی و غیره در راستای استفاده از ارزهای ملی نه صرفاً تقویت جایگاه ارزهای ملی خود، بلکه در امان ماندن از تحریم‌ها، تهدیدها و سوءاستفاده‌های احتمالی آمریکا از ساختار مالی فعلی در جهان است.
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی
چرا از چین برای عضویت در این اتحادیه دعوت نشه؟
با سلام
دعوت از چین برای عضویت در هیئت مدیره و یا عضو ناظر ACU هیچ منع قانونی و اساسنامه‌ای ندارد. این امکان وجود دارد که البته مستلزم موافقت طرفین است. دبیرخانه این اتحادیه در ایران نقش مهمی در اضافه شدن اعضای جدید دارد.