به گزارش مسیر اقتصاد در منطقه‌ای با آفتاب فراوان اما آب اندک، گزینه کشاورزی معمولا شانس اندکی دارد. بنابراین جای تعجب نیست که کشورهای حوزه خلیج فارس مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی حدود ۸۵ درصد از کل مواد غذایی مصرفی خود را وارد می‌کنند. اخیرا فوربس در گزارشی نشان داد که احتمالا فناوری نوین این مشکل را کاهش دهد. هرچند پرورش محصولات کشاورزی در مزارع با فضای باز احتمالا در بیشتر مناطق چالش‌برانگیز است، اما به نظر می‌رسد ایده کشاورزی عمودی راه حلی برای آن ارائه دهد. این سیستم شامل رشد محصولات کشاورزی در محیط کنترل شده، روی طبقه‌های عمودی و با استفاده از تکنیک‌هایی مانند ایروپونیک یا هیدروپونیک است.
گسترش کشاورزی عمودی در غرب آسیا
ساختمان‌های این مزارع می‌توانند بسیار بزرگ باشند. بزرگترین مزرعه هیدروپونیک عمودی جهان سال گذشته در زمینی به مساحت ۳۳۰۰۰۰ فوت مربع، معادل تقریباً شش زمین فوتبال، در دبی افتتاح شد. اکنون امارات متحده عربی قادر است سالانه حدود ۱ میلیون کیلوگرم کاهو، اسفناج و سایر محصولات کشاورزی تولید کند. در سطح جهان، بزرگترین بازار کشاورزی عمودی ایالات متحده است، اما در کشورهای دیگر با فضای محدود مانند سنگاپور، یا با آب و هوای سخت مانند کشورهای غرب آسیا می‌تواند به سرعت گسترش یابد.
همچنین در عربستان سعودی نیز فعالیت‌های مربوط به کشاورزی عمودی افزایش یافته است. در ماه دسامبر ۲۰۲۲، شرکت کشاورزی مورق (Mowreq) سعودی یک قرارداد سرمایه گذاری مشترک با شرکت YesHealth تایوان برای توسعه شبکه‌ای از مزارع عمودی سرپوشیده در سراسر عربستان امضا کرد، که نخستین واحد آن پیش از پایان سال جاری در ریاض افتتاح می‌شود. در روزهای اخیر نیز تعدادی سرمایه‌گذاری مشترک دیگری نیز اعلام شد که بین شرکت متخصص در کشاورزی عمودی ایالات متحده آئروفارمز (AeroFarms) و صندوق سرمایه‌گذاری عمومی متعلق به دولت عربستان سعودی (PIF) در راستای توسعه مزارع عمودی صورت گرفت. شرکای آمریکایی ادعا می‌کند که اولین مزرعه آنها در ریاض، بزرگترین مزرعه منطقه در نوع خود خواهد بود و از سال ۲۰۲۴ سالانه ۱.۱ میلیون کیلوگرم سبزی و گیاهان برگی تولید می‌کند. البته واحدهای بیشتری در این زمینه احداث خواهد شد.
اخیرا اقدامات مشابهی در چندین کشور مجاور عربستان نیز انجام شده و مقامات آنها با وعده اینکه قادر به کشت محصولات زراعی با ۹۵ درصد آب کمتر نسبت به کشاورزی معمولی هستند، توانسته‌اند سرمایه گذاران بیشتری را جذب کنند. باید توجه داشت که محصولات این نوع کشاورزی، در تمام طول سال بدون توجه به آب و هوا یا فصل می‌توانند پرورش یابند. در این میان، ابوظبی دارای عنوان بزرگترین مزرعه سرپوشیده جهان با تأسیسات شرکت GreenFactory Emirates و تولید سالانه حدود ۱۰۰۰۰ تن محصول تازه شده است.
شرکت آئروفارمز پیشتر تجربه‌ای از بازار غرب آسیا داشته است، بطوریکه در ماه نوامبر ۲۰۲۲، قرارداد مشارکتی با سازمان مناطق آزاد قطر (QFZA) و صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر دوحه برای ایجاد مزرعه عمودی در این کشور امضا کرد. براساس اظهارات مقامات، این تسهیلات باید در سال آینده راه‌اندازی شود. همچنین این شرکت، یک مزرعه سرپوشیده در ابوظبی در زمینه تحقیق و توسعه دارد که سال گذشته شروع به پرورش محصولات کشاورزی کرد، البته مراسم افتتاح رسمی آن اواخر ماه جاری برگزار می‌شود. تمرکز این واحد تولیدی بر توسعه انواع محصولات جدید و بهبود فن آوری‌های رشد است.
تضمین امنیت غذایی در کشاورزی عمودی
کشاورزی عمودی نقش مهمی در تامین امنیت غذایی و حاکمیت غذایی ایفا خواهد کرد. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا می‌تواند به اندازه‌ای بزرگ باشد که فراتر از تولید برخی محصولات، حجم واردات مواد غذایی را کاهش دهد. البته خالد بن الولید بن طلال آل سعود، بنیانگذار و مدیر اجرایی شرکت سرمایه گذاری KBW Ventures، نگاه خوش‌بینانه‌ای به این موضوع دارد. بطوریکه، در این راستا صندوق او بر روی شرکت OnePointOne فعال در فناوری کشاورزی و مستقر در آریزونای ایلات متحده سرمایه گذاری کرده است. به باور خالد بن الوالید، «می‌توان در هر مکانی -حتی در بیابان- یک مرکز بهینه‌سازی ایجاد کرد و دیگر نباید نگران آب و هوای فصلی و نامناسب بود. همچنین باوجود نقطه ضعف کشاورزی عمودی مبنی براینکه همه محصولات را نمی‌توان به این روش کشت کرد، این فناوری هنوز نسبتاً نوپا و نیل به اهداف آن میسر است.»
منبع: وستنیک کافکازا
انتهای پیام/ کشاورزی
