به گزارش مسیر اقتصاد سید محمدرضا موسوی، کارشناس پول و بانک اندیشکده اقتصاد مقاومتی در مصاحبه با برنامه «گفتگوی اقتصادی» رادیو گفتگو در تاریخ شنبه ۱۸ تیرماه مهم‌ترین پیش‌نیازهای یکسان‌سازی نرخ ارز از منظر بازار ارز و مبادلات ارزی را برشمرد.
ایجاد یک بازار واحد؛ لازمه شکل‌گیری نرخ واحد
موسوی مهم‌ترین پیش‌نیاز برای یکسان‌سازی نرخ ارز را ایجاد یک بستر واحد برای کلیه مبادلات ارزی مشروع و قانونی دانست و تأکید کرد: برای داشتن ارز با نرخ واحد، نیازمند یک بازار شفاف، عمیق و یکپارچه برای پوشش کلیه مبادلات قانونی هستیم؛ به‌نحوی‌که فعالان اقتصادی به‌راحتی بتوانند در این بازار به مبادله ارز بپردازند، بانک مرکزی به‌راحتی بتواند بر این مبادلات نظارت و سیاست‌گذاری کند و امکان اخلال در بازار به‌وسیله سفته‌بازان و دلالان وجود نداشته باشد.
وی با اشاره به وضعیت فعلی بازار رسمی ارز افزود: در شرایط فعلی، سامانه نیما و سامانه سنا به‌عنوان بستر معاملات حواله و اسکناس در بازار متشکل ارزی فعال است و پیشرفت خوبی در پوشش دادن به معاملات رسمی داشته است، اما به دلیل برخی از اختلالات و تصمیمات متعارض، برخی از نیازهای رسمی و قانونی همچنان امکان برآورده شدن در بازار رسمی را ندارند و به‌ناچار به بازار غیررسمی سوق داده می‌شوند.
بازار غیررسمی؛ عامل نوسان و انحراف نرخ ارز از نرخ واقعی
کارشناس اندیشکده اقتصاد مقاومتی در ادامه، بازار غیررسمی ارز را مهم‌ترین آفت مبادلات ارزی و عامل انحراف بازار از سازوکارهای رسمی دانست و تصریح کرد: ما در کنار بازار رسمی با یک بازار غیررسمی مواجهیم که غیر شفاف، کم‌عمق، ناسالم و هیجانی بودن از مهم‌ترین ویژگی‌های این بازار است. این بازار به بستری برای تأمین تقاضاهای غیرقانونی و غیررسمی نظیر قاچاق، پول‌شویی، خروج سرمایه، تقاضا برای حفظ ارزش، سفته‌بازی و تقاضا برای معاملات در اقتصاد زیرزمینی تبدیل شده است.
موسوی در تبیین دلایل نوسانات بالای قیمتی در بازار غیررسمی افزود: حساسیت بالای بازار غیررسمی نسبت به اخبار مذاکرات هسته‌ای و انتظارات تورمی موجب می‌شود این بازار بیشتر از عوامل اقتصادی، تحت تأثیر عوامل غیراقتصادی و سیاسی قرار بگیرد و در اثر این عوامل، با نوسانات بالای قیمتی مواجه شود.
وی در ادامه، وجود بازار غیررسمی و نوسانات قیمتی ناشی از آن را مهم‌ترین مانع پیش روی یکسان‌سازی نرخ ارز دانست و تأکید کرد: به دلیل هیجانی بودن بازار غیررسمی و ترکیب تقاضاهایی که در این بازار وجود دارد، نرخی که در این بازار شکل می‌گیرد، همواره بالاتر از نرخ بازار رسمی ارز است و این قابلیت را دارد که نرخ بازار رسمی را هم به نرخ‌های بالاتر هدایت کند. بنابراین تا زمانی که بازار غیررسمی کنترل نشود، هر نرخی که در بازار رسمی شکل بگیرد، ناپایدار خواهد بود و هر تلاشی برای یکسان‌سازی نرخ ارز پیش از کنترل بازار غیررسمی با شکست مواجه خواهد شد.
کنترل بازار غیررسمی و تقویت بازار رسمی؛ پیش‌نیاز یکسان‌سازی نرخ ارز
موسوی در پایان تأکید کرد: دولت برای یکسان‌سازی نرخ ارز باید قبل از هر اقدام، در درجه اول بازار رسمی ارز را تقویت کرده و اختلال‌هایی را که موجب دفع بخشی از تقاضای رسمی از آن بازار می‌شود، برطرف نماید. از سوی دیگر با کنترل بازار غیررسمی، آن دسته از تقاضای رسمی و مشروع را که در بازار غیررسمی برآورده می‌شود، به سمت بازار رسمی هدایت کرده و آن‌ها را شفاف نماید. این مسئله موجب کاهش حجم و اثرگذاری بازار غیررسمی می‌شود و از نوسانات و اختلالات قیمتی ناشی از آن بازار در هنگام یکسان‌سازی نرخ ارز جلوگیری می‌کند.
انتهای پیام/ پول و بانک
