سیاست خرید تضمینی گندم تقریبا تنها سیاست حمایتی دولت از تولید گندم است که در سالهای اخیر شیوه اجرای غلط آن منجر به واردات گندم شده و انتقادات زیادی در پی داشته است. در این خصوص دکتر کتایون شمشادی عضو هیات علمی موسسه پژوهشهای برنامهريزی، اقتصاد كشاورزی و توسعه روستايی وزارت جهاد کشاورزی در گفتگو با مسیر اقتصاد گفت: انحصار خرید گندم توسط دولت و در برخی از سالها قیمتگذاری نادرست دو چالش اصلی سیاست خرید تضمینی است.
شمشادی اظهار داشت: طی سالهای گذشته مشکل اصلی تعیین قیمت گندم، سپردن امر قیمتگذاری به شورای اقتصاد بود. البته در سال ۱۳۹۹ این قانون اصلاح شد و طبق قانون جدید شورای قیمتگذاری در وزارت جهاد کشاورزی مسئول تعیین قیمتها شده است.
تعیین نادرست قیمت خرید تضمینی دلیل شروع واردات گندم
عضو هیات علمی موسسه پژوهشهای برنامهریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی گفت: هدف اصلی سیاست خرید تضمینی حمایت از تولید محصولات اساسی کشاورزی نظیر گندم، دانههای روغنی و… است. این سیاست در بعضی از سالها توانست با ساماندهی مناسب بازار گندم، ایران را به خودکفایی در تولید این محصول اساسی برساند. اما طی سالهای اخیر تعیین نادرست قیمت گندم باعث واردات مجدد این محصول به کشور شد. البته با اصلاح این قانون نیز به دلیل وجود دخالتها و مشکلات در فرایند تصویب قیمتها، امسال هم قیمت خرید تضمینی گندم به درستی تعیین نشد.
دکتر شمشادی در خصوص زمان اعلام قیمت خرید تضمینی گندم و دیگر محصولات کشاورزی نیز اظهار داشت: در سیاست خرید تضمینی، قیمت محصول از سال قبل و در زمان کشت مشخص میشود که این موضوع غلط است. در صورت اجرای صحیح، دولت قیمت را بر اساس هزینههای تولید زمان کشت تعیین کرده است در حالی که هزینههای تولید حین کشت محصول افزایش مییابد و قیمت محصول در زمان برداشت باید متفاوت باشد.
ایجاد رقابت در بازار گندم لازمه بهبود تولید گندم در کشور
عضو هیات علمی موسسه پژوهشهای برنامهریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی در خصوص لزوم تنوع خریدار برای محصول گندم بیان داشت: ما باید به سمت ایجاد یک بازار رقابتی در محصول گندم حرکت کنیم. یکی از پیشنیازهای رقابت، انحصاری نبودن خرید است یعنی دولت نباید تنها خریدار گندم کشاورزان باشد. در حال حاضر بازار گندم در کشور یک بازار انحصاری است و کشاورز مجبور است که گندم تولیدی خود را تنها به دولت بفروشد.
شمشادی در ادامه تصریح کرد: دولت باید شرایطی فراهم کند که خبازیها و شرکتهایی که گندم نیاز دارند بتوانند مستقیم از کشاورزان خرید کنند. این امر میتواند به افزایش کمی و بهبود کیفی گندم کشور کمک نماید.
وی در پایان با تاکید بر لزوم نقشآفرینی اتحادیهها و اصناف در فرایند تولید و بازار محصولات کشاورزی، گفت: با تقویت جایگاه اتحادیهها، تعاونیها، اصناف و بخش خصوصی در فرایند تولید و فروش محصولات کشاورزی وضعیت تولید با توجه به افزایش رقابت، بهبود خواهد یافت.
انتهای پیام/ تولید گندم