به گزارش مسیر اقتصاد فرار مالیاتی بالا در اقتصاد ایران یکی از معضلاتی است که بسیاری از کارشناسان اقتصادی به آن اشاره کردهاند. فرار و شکاف مالیاتی زیاد در ایران باعث شده است که نظام مالیاتی ایران با کشورهای توسعه یافته تفاوت به سزایی داشته باشد.
راهکارهای کاهش فرار مالیاتی چیست؟
در همین راستا دکتر غفارزاده، عضو جامعه مشاوران مالیاتی گفت: یکی از موارد مهم در جلوگیری از فرار مالیاتی روشهای سیستمی و داشتن اطلاعات است. دسترسی به اطلاعات از جمله اطلاعات بانکی باعث میشود که تمکین مالیاتی افزایش یابد. وگرنه با روش مچگیری نمیشود جلوی فرار مالیاتی را گرفت. ریسک این نوع اقدامات آنقدر بالا نیست که بتواند مانعی برای سایر افراد باشد.
اطلاعات بانکی شاه کلیدی در مبارزه با فرار مالیاتی
این مشاور مالیاتی درباره راهکار کاهش فرار مالیاتی گفت: ایجاد بانک اطلاعات مهم ترین راهکار برای کاهش فرار مالیاتی است. ما اگر بتوانیم اطلاعات مربوط به فعالیت های اقتصادی را شناسایی کنیم فرار مالیاتی ما به شدت کاهش مییابد. برای مثال با استفاده از گلوگاه های اطلاعاتی از جمله تراکنش های بانکی، سامانه جامع تجارت، بارنامه های حمل و نقل، واردات و صادرات، شهرک های صنعتی، مناطق آزاد و مناطق ویژه میتوان با پالایش این اطلاعات از فرار مالیاتی جلوگیری کرد.
دسترسی به اطلاعات بانکی تمکین مالیاتی را افزایش می دهد
دکتر غفارزاده،عضو شورای عالی علمی مرکز پژوهشهای مجلس، بیان کرد: برای نمونه مودی وجود داشته است که در سال تنها ۵ میلیون تومان آن هم با اعتراض های فراوان، پرداخت میکرده است اما از سالی که بررسی اطلاعات تراکنش های بانکی شروع شده است مشمول ۲ میلیارد تومان مالیات شده است و نهایتا حاضر به تمکین و پرداخت شده است.
افزایش هزینه تخلف راهی دیگر برای کاهش فرار مالیاتی
وی در ادامه افزود: مورد دوم که میتواند به کاهش فرار مالیاتی کمک کند این است که هزینه تخلف را بالا ببریم. ما باید قاعده اصل بر صحیح بودن را رعایت کنیم و برای تخلفات مالیاتی جریمههای غیرقابل بخشش اعمال کنیم.
مناطق آزاد راهی برای فرار از مالیات واقعی
دکتر غفارزاده در ادامه با اشاره به موضوع اجتناب مالیاتی بیان کرد: اجتناب مالیاتی به معنای کاهش یا به تعویق انداختن مالیات، با استفاده از خلاهای قانونی موجود است در حالی که فرد تخلفی هم مرتکب نشده است. یکی از مهمترین روشهای اجتناب از مالیات که در دنیا رایج است انتقال قیمتها (transfer pricing) است. شرکتها با ایجاد شرکتهای زیر مجموعه وابسته به خود یا تشکیل شرکتهای چند ملیتی سعی میکنند سود خود را به این شرکتها منتقل کنند. برای مثال همانطور که میبینید بسیاری از شرکتها در دبی مشغول به کار هستند، چون این کشور بهشت مالیاتی است. این روش در کشور ما نیز در مناطق آزاد اتفاق میافتد. بسیاری از شرکتها در این مناطق شرکتهای فرعی تشکیل دادهاند و از این طریق مالیات عادلانه خود را پرداخت نمیکنند.
وی افزود که در ایران از آنجا که فرار مالیاتی بسیار راحت و ساده است دیگر نیازی به اجتناب از مالیات نبوده است و مودیان به راحتی امکان فرار مالیاتی داشتهاند.
مردم ما لذت خدمات حاصل از مالیات دادن را نچشیده اند
دکتر غفارزاده در راستای بهبود وضعیت مالیاتی در کشور بیان کرد: موضوع بسیاری مهمی که وجود دارد این است که باید در بین مردم اعتمادسازی کرد. باید بتوانیم فرهنگ مالیاتی را در جامعه بهبود ببخشیم. البته باید در نظر داشت فرهنگ مالیاتی را با ساخت چند کلیپ نمیشود ارتقا داد؛ بلکه اگر مردم خودشان اثر مالیات پرداختی را حس کنند و ببینند که برای افزایش رفاه آنها مصرف میشود خود به خود به پرداخت مالیات ترغیب میشوند. در کشور ما مردم لذت مالیات دادن را نمیچشند. وقتی مردم خدمات خوب دریافت کنند، وقتی از بیمارستانها و مدارس دولتی رضایت داشته باشند و وقتی مردم خدمات دولت را لمس کنند خودشان به سمت پرداخت مالیات میآیند. برای مثال در کشورهای حوزه اسکاندیناوی نظام مالیاتی اینگونه است. اگر افراد احساس کنند که دولت بهتر از خودشان پول را برای رفاه آنها مصرف میکند، داوطلبانه به سمت پرداخت مالیات میآیند.
سنگ اندازی ثروتمندان در اصلاح عادلانه مالیات ها
وی افزود: بخشی از ثروتمندان ما در بدنه حاکمیت نفوذ دارند و این یک واقعیت است. برای مثال در اصلاحات قانون مالیاتهای مستقیم سال ۹۴ مالیات بر مجموع درآمد وجود داشت و ما اصرار داشتیم که این مالیات باید اجرا شود؛ اما این قشر با فشار و لابی جلوی تصویب این قانون را گرفتند. این افراد اینقدر قدرت دارند که حتی مسیر قانونگذاری را هم عوض میکنند. متاسفانه تعداد این افراد با نفوذ و به ظاهر خیرخواه در کشور ما کم نیست.
مالیات بر ثروت راهی برای کاهش نابرابری در ایران
این مشاور مالیاتی در مورد مالیات بر ثروت نیز گفت: ثروت معمولا ذخیره درآمد است؛ در اکثر کشورها از آنجا که معمولا مالیات برای درآمدها پرداخت شده، نرخ مالیات بر ثروت پایین است یا اصلا این مالیات وجود ندارد، اما در کشور ما ثروتهایی که هنگفت ایجاد شده است مالیات ندادهاند. به همین دلیل در ایران ما میتوانیم از ثروتهای بسیار زیاد مالیات بر ثروت بگیریم. الان در ایران نابرابری و شکاف طبقاتی بسیار زیاد و وحشتناک شده است. این موضوع یک تهدید جدی برای امنیت کشور بوده و راهکار حل این مشکل اخذ مالیات است. در ایران ثروتهای بسیار زیادی در دست افراد خاص است. بنابراین مناسب است که از ثروتهای کلان و نه افراد متوسط این مالیات بر ثروت اخذ شود.
انتهای پیام/ مالیات