به گزارش مسیر اقتصاد در این مقاله ابتدا افرازی از مبحث اقتصاد بدون نفت صورت گرفته و سپس بر مساله تولید بهینه بر اساس منافع ملی تمرکز می گردد، این مساله از دو حوزه اقتصادی و سیاسی-امنیتی مورد بررسی قرار می گیرد. در بررسی حوزه اقتصاد دو رکن قیمت و هزینه مبنای سنجش دقیق منافع اقتصادی است.
در حوزه قیمتی، تغییرات قیمت نفت و طلا طی سالهای ۱۹۷۰-۲۰۱۲ تحلیل شده و تحلیل داده ها نشان می دهد افزایش ارزش نفت بیشتر از افزایش ارزش طلا بوده و بنابراین صادرات بیشتر نفت بر اساس تحلیل صورت گرفته مبتنی بر منافع اقتصادی، معقول نیست. از بعد هزینه نیز بنابر دو اصل حداقل سازی هزینه استخراج و حداکثر سازی میزان استخراج در طی سالیان متمادی بر اساس بکارگیری روش های ازدیاد برداشت تحلیل هایی صورت گرفته و نشان داده می شود که افزایش و یا حفظ میزان تولید فعلی از این منظر توصیه نمی گردد.
در حوزه سیاسی- امنیتی نیز ابتدا میزان ذخایر، تولید، صادرات و مقاصد صادراتی نفت ایران و کشش قیمتی نفت مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد تا توان بالقوه کشور در بهره برداری سیاسی- امنیتی مبتنی بر ابزار نفت بدست آید و در ادامه با توجه به حضور نفت در بودجه و وابستگی کشور به درآمدهای نفتی توان بالفعل کشور برآورد می گردد که روشن کننده میزان دقیق منافع سیاسی-امنیتی در قبال اتخاذ راهبرد حفظ و یا افزایش تولید نفت است.از جمع بندی حوزه های مختلف تعیین کننده منافع ملی، پیشنهاد می شود که در مورد اصل کلی افزایش تولید و صادرات نفت به عنوان یکی از سیاست های کلی نظام در بخش نفت و گاز بازنگری جدی صورت گیرد.
این مقاله توسط حامد نجفی در اولین همایش اقتصاد مقاومتی در اردیبهشت ماه ۱۳۹۱ ارائه شده است.
دانلود از لینک زیر:
منافع ملی و بازتعریف راهبرد بلند مدت کشور در مورد تولید نفت خام