به گزارش مسیر اقتصاد در ششمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی با عنوان نظام بانکی درخدمت تولید، نشست بانکداری مرکزی توسعه‌گرا و هدایت اعتبار با حضور دکتر خاندوزی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، دکتر درودیان مدرس اقتصاد دانشگاه تهران، دکتر زمان زاده معاون پژوهشکده پولی و بانکی و دکتر مجید شاکری کارشناس اقتصادی برگزار شد.
هدایت اعتبار به معنای هدایت پول سیستم بانکی است، نه خلق پول جدید
در ابتدای نشست دکتر مجید شاکری ضمن ارائه مقاله‌ای به تشریح مبحث هدایت اعتبار پرداخت و گفت: هدایت اعتبار به معنای خلق پول جدید و افزایش پایه پولی نیست، بلکه اتخاذ رویه برای هدایت پول بانکی (نه پول بانک مرکزی) است؛ به نحوی که پروژه های کلان از قبیل پروژه های شهری در راستای تحقق رشد و توسعه اقتصادی تأمین مالی شود.
وی در پایان بحث خود پیشنهاد داد که یک نهاد دولتی جهت پیشبرد اهداف توسعه انتخاب شود که با هدایت اعتبار سیستم بانکی، اقدام به پیشبرد پروژه های شهری کند.
هدفگذاری بانک مرکزی باید در راستای رشد بخش حقیقی باشد
در ادامه نشست آقای محمد عطایی به عنوان دومین ارائه دهنده نشست، مقاله خود تحت عنوان الگوی مطلوب بانکداری مرکزی در اقتصاد ایران را ارائه کرد و گفت: در گذشته بانک های مرکزی از ابزارهای مستقیم برای انجام امور کنترلی استفاده می کردند و اهداف مستقیم توسعه ای نداشتند؛ ولی بعدها هدف ثبات قیمت ها، کاهش مداخلات دولت، تقدم سیاست های پولی و مسائل با اهمیت دیگری مطرح شد که تمام این هدفگذاری ها، یک هدف اساسی یعنی رشد بخش حقیقی را دنبال می کنند.
وی افزود: یکی از اقتضائات شرایط تحریم ناشی از تورم فشار هزینه این است که سیاست های طرف تقاضا نمی توانند مفید باشند؛ چراکه رکود را تشدید می کند و تنها راه اساسی، تشکیل سرمایه از طرف نظام بانکی است و بانک مرکزی در این زمنیه باید برای سیاست گذاری وارد شود. منشأ مشکلات ما کثرت عوامل بی ثبات کننده است و از عوامل سمت عرضه ناشی می شود و لذا در شرایط فعلی رکودی افزایش یا کاهش نرخ بهره نمی تواند هیچکدام نمی تواند مشکل ما را حل کند.
لزوم رتبه بندی بانک های خوب و بد از منظر توسعه آفرینی
عطایی در رابطه با الگوی تجویزی مقاله خود گفت: برای حل مشکل باید همزمان به وجه تثبیتی و توسعه اقتصاد توجه شود و مهمترین مسأله برای اقتصاد ما که مسائلی مانند پیش بینی ناپذیری نرخ ارز و به دنبال آن پیش بینی ناپذیری اقتصاد است، باید برطرف شوند.
وی ادامه داد: استفاده از ابزارهای مستقیم مانند سهمیه های اعتباری برای کنترل حجم نقدینگی یکی از راهکارهایی است که در آن از حیث ملاحظات توسعه، نظام انگیزشی اعتباری ایجاد می شود و بانک ها رتبه بندی و بانک های بد و خوب از لحاظ توسعه احصا می شوند. سپس مسائل اضافه برداشت و غیره در راستای اهداف توسعه ای کنترل و سهمیه بندی شود و به طور کلی هر بانکی در خدمت توسعه و تولید است در نظام انگیزشی به آن توجه ویژه ای می شود.
بانک مرکزی نهاد کلیدی اجرای طرح‌های هدایت اعتبار بانکی
در ادامه نشست دکتر حسین درودیان گفت: در بحث هدایت اعتبار باید جایگاه بانک مرکزی مورد توجه قرار گیرد؛ در ابتدا لازم است یک تصویر کلان هدایت اعتبار شکل داده شود و سپس پیش نیازها و تمهیدات جزئی هدایت اعتبار از قبیل نظارت و غیره مورد نظر قرار گیرد.
وی افزود: منظور از هدایت اعتبار، هدایت پولی است که در حال حاضر توسط بانک ها تخصیص می یابد اما مشخص نیست به چه سمتی می رود؛ لذا لزوما خلق پول جدید مطرح نیست و جهت دهی همین پولی که در حال حاضر بانک ها با مسئولیت خودشان خلق می کنند منظور است.
در ادامه دکتر حمید زمانزاده گفت: توسعه سه مؤلفه ثبات، امنیت و کارایی را لازم دارد که اگر این مؤلفه ها فراهم شود در ادامه می توان در سیستم اقتصادی انتخاب کرد که آیا سیستم رقابتی را می خواهیم یا یک نفر مثل دولت یا بانک مرکزی که مداخله کند و مسائل توسعه را پیگیری کند. در صورتی که دولت سه مؤلفه را فراهم کند، توسعه خودش ایجاد می شود و نفع شخصی منجر به پیگیری نفع عمومی جامعه می شود و سیاست پولی نیز وظیفه اش مدیریت سیکل های (رونق و رکورد) تجاری است که بانک مرکزی با این سیاست ها سیکل ها را کنترل می کند.
وی افزود: در شرایط کنونی که با فشار هزینه مواجهیم سیاست پولی نه با سیاست انقباضی و نه با سیاست انبساطی نمی تواند مشکل را حل کند؛ بلکه باید سعی شود سیاست مدارا همراه با سرمایه در گردش در پیش گرفته شود که به امکانات اقتصاد جهت حفظ ثبات شرایط بنگاه ها عمل شود.
ثبات مالی در کنار رشد اقتصادی اهمیت پیدا می‌کند
در ادامه نشست شاکری گفت: هدایت اعتبار الصاق شده به بانک مرکزی است و پول به مثابه یک نهاده مشکلات را نمی‌تواند حل کند اما به مثابه یک نهاد و روان کننده و مدیریت کننده اقتصاد مشکلات را حل می کند و ثبات ایجاد می‌کند. در رابطه با ثبات نیز باید جنسی از استراتژی توسعه انتخاب شود که به دلیل رشد اقتصاد، ثبات مالی اصل شود نه به خاطر ثبات مالی بدون برنامه توسعه؛ به عبارتی سیستم بانکی را باید با نشان دادن سود انتظاری، مختار به انتخاب هدایت اعتبار به سمت طرح های مدنظر کرد.
انتهای پیام/ نظام مالی
