مسیر اقتصاد/ یکی از مهم ترین مسائل کشور در طول یک سال اخیر، چگونگی تعامل با کشورهای اروپایی درخصوص توافق هسته‌ای بوده است؛ ایران یکسال پس از زمان خروج یکطرفه آمریکا از برجام در اردیبهشت ۹۷، برداشتن گام‌هایی در راستای کاهش تعهدات برجامی خود را آغاز کرد و یکشنبه پانزدهم دی ماه، موعد برداشتن پنجمین گام در این راستاست.
عملکرد نامطلوب اروپا در اجرای تعهدات برجامی و تهدید ایران
از زمان خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران، طرف‌های اروپایی به جای انتقاد از اقدام آمریکا و تلاش همه جانبه برای اجرای تعهدات برجامی خود و برقراری روابط تجاری با ایران، همواره بر همراستا بودن با مقامات آمریکایی درخصوص تحریم ایران تأکید کرده‌اند. به طور خاص اروپایی‌ها هم صدا با آمریکا همواره به صراحت اعلام کرده‌اند برجام تنها گام اول برای محدود سازی دائمی فعالیت‌های هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای ایران بوده است.
در طول ۱۰ ماه اخیر و پس از هربار کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران، مقامات اروپایی به جای تلاش برای اجرای تعهدات خود در این توافقنامه، صرفا به انتقاد و تهدید پرداخته‌اند و بر ضرورت پایبند ماندن ایران به تعهدات خود تأکید کرده‌اند.
اروپا و آمریکا توان وارد آوردن فشار بیشتر بر ایران را ندارند
در طول بیش از یک سال اخیر آمریکا و اروپا تحریم‌های گسترده‌ای را علیه اقتصاد ایران، خصوصا در زمینه‌های فروش نفت و تبادلات بانکی اعمال کرده‌اند و اکنون تمامی سیاستمداران اروپایی آمریکایی به خوبی می‌دانند امکان وارد آوردن فشار اقتصادی بیشتر به ایران وجود ندارد؛ و تهدیدهای این کشورها علیه ایران عملا از پشتوانه منطقی برخوردار نیست.
اکنون به خوبی مشخص شده است فشار اقتصادی همه جانبه آمریکا بر ایران، که کشورهای اروپایی به طور کامل با آن همراستا عمل کرده‌اند، به نتیجه مطلوب آن‌ها نرسیده است. درحال حاضر ایران توانسته است خود را با شرایط تحریمی وفق دهد و به جای تعامل با غرب به سمت تعامل سازنده با کشورهای همسایه و کشورهای دیگری همچون روسیه و چین حرکت کند.
گزینه‌های پیش روی ایران در پاسخ به بدعهدی‌های برجامی طرف مقابل
در این شرایط اجرای اقداماتی همچون «حذف کامل دلار و یورو از تجارت خارجی و به طور خاص در فرآیند فروش نفت» و «تقویت تبادلات تجاری با کشورهای همسایه و همسو» از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به نوعی پاسخ بدعهدی‌های کشورهای غربی در برجام به حساب بیاید؛ اما در عین حال باید گام‌های کاهش تعهدات برجامی ایران نیز با سرعت و قدرت بیشتری در دستورکار قرار بگیرد.
بنابراین لازم است اقداماتی همچون «کاهش زمان اجرای گام‌های آتی به یک ماه»، «مشروط نمودن اجرای تعهدات برجامی ایران به اجرای تعهدات طرف‌های مقابل به صورت یک به یک»، «اعمال محدودیت در بازرسی‌های آژانس»، «افزایش کمیت و کیفیت غنی سازی» و «توسعه بیشتر برنامه‌های هسته‌ای و موشکی» در دستور کار طرف ایرانی قرار بگیرد.
گام پنجم کاهش تعهدات برجامی ایران باید محکم و قاطع باشد
آنچه مسلم است اینکه هرچه ایران با قدرت بیشتری گام‌های کاهش تعهدات برجامی خود را بردارد، از جسارت و گستاخی طرف مقابل کاسته می‌شود و به جای تلاش برای تحت فشار قرار دادن بیشتر ایران در عرصه‌های اقتصادی و غیراقتصادی، ایران به عنوان یک قدرت منطقه‌ای پذیرفته می‌شود و طرف‌های مقابل مجبور به پذیرش خواسته‌های مشروع ایران می‌شوند.
به طور خاص پس از اقدام تروریستی آمریکا در ترور سردار سلیمانی، لازم است ایران رویکردی فعالانه را در تمامی عرصه‌ها در پاسخ به این جنایت در پیش بگیرد؛ و برداشتن گامی قاطع و محکم در راستای کاهش تعهدات برجامی، یکی از مهم‌ترین سطوح در پاسخگویی به این اقدام تروریستی است.
انتهای پیام/ دولت و حاکمیت
