به گزارش مسیر اقتصاد از زمان حرکت کشورهای اروپایی به سمت همگرایی بیشتر و شکل گیری اتحادیه اروپا در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی، یکی از چالش‌های پیش روی آن‌ها ایجاد یک پول مشترک به نام یورو بود.
در همین راستا به تازگی گئورگی ماتولسی، رئیس بانک مرکزی مجارستان، در یادداشتی به انتقاد از سیاست پول مشترک یورو در کشورهای اروپایی پرداخته و راه‌اندازی آن را اشتباه تاریخی اروپا عنوان نموده است. در ادامه بخشی از مطالب عنوان شده از سوی رئیس بانک مرکزی مجارستان، بیان شده است.
راه‌اندازی پول مشترک یورو از ابتدا محکوم به شکست بود
در زمان شکل گیری اتحادیه اروپا در مسیر همگرایی کشورهای اروپایی، بخشی از کارشناسان معتقد بودند راه‌اندازی یورو به عنوان پول مشترک اروپا، به نوعی یک تله محسوب می‌شود و در آینده کلیت همگرایی کشورهای اروپایی را به مخاطره خواهند انداخت؛ در مقابل کارشناسان دیگر شکل گیری «یورو» را گام طبیعی و اجتناب ناپذیر بعدی در مسیر همگرایی اروپایی می‌دانستند.
آنچه مسلم است اینکه پول مشترک یورو از همان ابتدا «غیرطبیعی» بود؛ چراکه در راه‌اندازی آن هیچکدام از پیشنیازهای لازم رعایت نشده بود. مواردی همچون حضور یک دولت مرکزی مقتدر، وجود یک قانون بودجه مشترک و همچنین ایجاد یک وزارت خزانه‌داری مشترک و در نظر گرفتن وزیر مختص آن، از جمله پیشنیازهای راه‌اندازی یک واحد پولی هستند؛ اما درخصوص پول مشترک یورو، هیچکدام از پیشنیازهای فوق، حتی پس از دو دهه از آغاز به کار آن، محقق نشده است. بنابراین به صراحت می‌توان گفت راه‌اندازی پول مشترک در اروپا از ابتدا سیاستی محکوم به شکست بوده است.
جلوگیری از قدرت آلمان در اروپا دلیل اصلی شکل گیری اتحادیه اروپا
هرچند مقامات اروپایی به این مسئله به طور مستقیم اشاره نمی‌کنند، اما شکل گیری اتحادیه اروپا از ابتدا باهدفی نامبارک در دستورکار قرار گرفته است. در آن زمان آلمان در حال تبدیل شدن به یک قدرت اقتصادی مسلط در اروپا بود و فرانسوا میتران، رئیس جمهور وقت فرانسه، باهدف جلوگیری از این روند، پیشنهاد راه‌اندازی یک اتحادیه متحد با پول مشترک را مطرح کرد. مقامات آلمانی نیز باهدف تسهیل اتحاد سراسری در این کشور، پیشنهاد فرانسه را پذیرفتند.
اما اکنون هیچکدام از اهداف فرانسه و آلمان از راه اندازی پول مشترک در سطح اروپا محقق نشده است؛ اکنون نه آلمان به معنی واقعی کلمه متحد و یکپارچه است و نه فرانسه موفق شده است از گسترش قدرت اقتصادی آلمان در سطح اروپا جلوگیری نماید.
آلمان در تله پول مشترک یورو گرفتار شد
پیوستن کشورهای دیگر اروپایی به پول مشترک یورو موجب شد نرخ گذاری این واحد پولی در برابر دیگر ارزهای جهانی به سود اقتصادهای قدرتمند اروپایی همچون آلمان تمام شود. این مسئله موجب شد برای چندین سال آلمان از مزیت رقابتی قابل توجهی در سطح جهان بهره ببرد و به ماشین صادرات اتحادیه تبدیل شود.
اما این مزیت بادآورده موجب شد اقتصاد آلمان به مرور دچار غرور و فریب شود و با چشم پوشی از الزامات سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، به مرور قدرت اقتصادی خود در سطح جهان را از دست رفته ببیند.
راه‌اندازی اتحادیه اروپا به ضرر کشورهای اروپایی تمام شد
درحال حاضر آمارها و تحلیل‌های منتشر شده از سوی «مرکز سیاست‌گذاری اروپا» صراحتا نشان می‌دهد که شمار کشورهای اروپایی که از شکل گیری اتحادیه و پول مشترک بهره برده‌اند به مراتب کمتر از کشورهایی است که از این روند صدمه دیده‌اند.
این آمارها نشان می‌دهد بسیاری از کشورهای اروپایی دو دهه قبل و پیش از راه‌اندازی پول مشترک اتحادیه اروپا وضعیتی به مراتب بهتر از دوران کنونی را تجربه می‌کردند.
تشدید مشکلات اقتصادی اروپا به دلیل نبود پول ملی در کشورها
در دوران راه‌اندازی اتحادیه اروپا، ایجاد یک پول مشترک برای همه کشورهای اروپایی، هیچ فایده‌ای برای آن‌ها نداشت؛ اکنون نیز شرایط به همین منوال است.
به طور خاص پس از وقوع بحران مالی در سال ۲۰۰۸ میلادی، بسیاری از کشورها به دلیل عدم استقلال در سیاست‌های پولی که ناشی از نداشتن یک پول ملی بود، نتوانستند به درستی عواقب این بحران مالی را مدیریت کنند.
واحد پول مشترک راهکار اروپا برای مقابله با شوروی
تصمیم برای ایجاد یک پول مشترک در سطح اتحادیه اروپا در سال ۱۹۹۲ اتخاذ شد و یکی از اهداف آن مقابله با نفوذ شوروی در اروپا بود؛ اما اندکی بعد شوروی فروپاشید و در واقع برنامه پول مشترک اروپا در سال ۱۹۹۹ و اساسا پس از هدفی که برای آن در نظر گرفته شده بود، ایجاد شد.
بنابراین راه‌اندازی پول مشترک یورو در اروپا نه تنها نقشی در فروپاشی شوروی و جلوگیری از نفوذ آن در اروپا نداشت، بلکه موجب شد بسیاری از کشورهای اروپایی از مزیت سیاست پولی مستقل محروم شوند.
منبع: فایننشال تایمز plink.ir/9hSGh
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
