به گزارش مسیر اقتصاد طبق آخرین اعلام شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران تا اسفندماه سال گذشته تعداد ۱۷ طرح پتروشیمی غیرفعال در کشور وجود داشته است. اغلب این طرح‌ها به دلیل تعریف شدن در مناطق غیرمناسب به تعطیلی کشیده شده‌اند. از این تعداد، ۴ طرح پلی‌اتیلن موجود در مسیر خط لوله اتیلن دنا، از جمله پتروشیمی دهدشت به دلیل دوری از منابع آب ارزان و پایدار در وضعیت غیرفعال به سر می‌برند.
جدول زیر طرح‌های تعریف‌شده بر اساس خط لوله اتیلن دنا و وضعیت پتروشیمی دهدشت را نشان می‌دهد:
خط لوله اتیلن دنا
طرح احداث خط لوله اتیلن دنا از سال‌ها پیش مطرح شده بود؛ تا اینکه در سال ۹۶ گفته شد عملیات اجرایی ساخت آن به زودی آغاز خواهد شد. اما پس از مدتی مدیران صنعت پتروشیمی کشور اعلام کردند که ساخت و بهره‌برداری از خط لوله دنا به پس از ساخت و راه‌اندازی پتروشیمی گچساران و پالایشگاه گاز بیدبلند ۲ (به عنوان تامین‌کننده اتان) موکول شده است.
انتظار می‌رود پتروشیمی گچساران که در حال حاضر ۶۱ درصد پیشرفت فیزیکی دارد تا سال ۱۴۰۰ و پالایشگاه گاز بیدبلند ۲ با ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی تا پایان سال جاری به بهره‌برداری برسند. نفشه زیر مسیر خط لوله اتیلن دنا و موقعیت پتروشیمی‌های تعریف شده در این مسیر را نشان می‌دهد:
پتروشیمی دهدشت
با مطرح شدن موضوع احداث خط لوله اتیلن غرب، شروع عملیات اجرایی طرح‌های تعریف‌شده در این مسیر نیز آغاز شد. در شهریور ۱۳۸۴، محمد صادق آل یاسین، مدیرعامل وقت شرکت پتروشیمی باختر اعلام کرد که مطابق اعلام مدیریت برنامه‌ریزی شرکت ملی صنایع پتروشیمی، قرار است مجتمع پتروشیمی دهدشت با ظرفیت تولید ۵۰ هزار تن اتیلن پروپیلن دی‌مونومر (EPDM) طراحی شود.
این طرح با اینکه توسط هیئت دولت تصویب شده بود، اما به دلیل فاصله ۳۵۰ کیلومتری این استان تا خط لوله اتیلن غرب و قرار داشتن در ارتفاع ۳ هزار و ۷۰۰ متری، امکان کشیدن لوله در این فاصله و ارتفاع وجود نداشت که به همین سبب اجرای این طرح برای سال‌ها به تاخیر افتاد.
سرانجام این پروژه ۴۰۰ میلیون دلاری با تغییر در طراحی و با ظرفیت تولید ۳۰۰ هزار تن پلی‌اتیلن سنگین در فروردین ۱۳۸۶ کلنگ‌زنی شد و انتظار می‌رفت ضمن بهره‌برداری تا سال ۱۳۸۹، سالانه ۱۰۰ میلیون دلار سودآوری داشته باشد. اما با گذشت سال‌ها از کلنگ‌زنی، اقدامی در زمینه شروع و اجرایی کردن آن از سوی مدیران و مسئولان اجرایی استان کهگیلویه و بویراحمد انجام نشد و طی این سال‌ها جز مطالعات ژئوتکنیکی، پذیره‌نویسی، افتتاح دفتر و از این قبیل فعالیت‌ها پیشرفتی در پروژه مشاهده نشد.
توقف نماد دهدشت در فرابورس به دلیل عدم شفافیت
در آذر ۱۳۹۲ به دلیل عدم بازبینی و برآورد میزان سرمایه گذاری مورد نیاز، عدم حصول نتیجه از پیگیری‌های انجام شده به منظور تامین منابع مالی، عدم گشایش اعتبار اسنادی ارزی و عملیاتی شدن قرارداد EPCC و عدم پیشرفت فیزیکی طرح متناسب با پیش‌بینی‌های اولیه، نماد این پتروشیمی در فرابورس متوقف شد.
در خرداد ۱۳۹۱ نیز اعلام شده بود که ۱۹.۸۷ درصد سهام شرکت پتروشیمی دهدشت بابت رد دیون دولت به بانک صادرات از طریق فرابورس به صورت نقد و اقساط عرضه خواهد شد که این موضوع به دلیل وجود برخی موانع مانند توقف نماد به سال ۱۳۹۵ موکول شد.
خبرهایی خوش اما بی‌نتیجه
در مهر ۱۳۹۴ مدیرعامل صنایع پتروشیمی کشور، مدیران پتروشیمی دهدشت، استاندار و نمایندگان استان کهگیلویه و بویراحمد در مجلس طی جلسه‌ای قول تسریع در ساخت پتروشیمی را دادند. همچنین در شهریور ۱۳۹۵ نیز اعلام شد که ۱۰۰ میلیون یورو برای توسعه پتروشیمی دهدشت اختصاص داده شده است. علاوه بر این، بیژن زنگنه وزیر نفت نیز در بهمن ۱۳۹۶ در دیدار با نماینده ولی‌فقیه در کهگیلویه و بویراحمد از اختصاص ۱ میلیارد دلار برای ساخت پتروشیمی دهدشت خبرداد و اعلام کرد که به زودی خوراک آن تأمین می‌شود.
تاریخچه اجمالی این طرح در شکل زیر نشان داده شده است:
اعتبار ریالی از بانک سپه، اعتبار ارزی از صندوق توسعه ملی
در شهریور ۱۳۹۶ محمد شریعتمداری، وزیر وقت صمت با اشاره به مذاکرات انجام شده با مدیرعامل بانک سپه به عنوان بانک عامل، گفت: این بانک متعهد شده که اعتبار طرح پتروشیمی دهدشت را در بخش ریالی به صورت ۱۰۰ درصد تامین کند و منابع ارزی این طرح هم با هماهنگی نماینده مردم دهدشت در مجلس شورای اسلامی از محل صندوق توسعه ملی تامین خواهد شد.
در آخرین اظهار نظر مدیران شرکت گروه پتروشیمی سرمایه‌گذاری ایرانیان در مردادماه سال جاری، اعلام شد که با توجه به موافقت اولیه تأمین مالی طرح از صندوق توسعه ملی اخذ و مشخص شدن بانک عامل، انتظار می‌رود تا سه ماه آینده بخش عملیاتی این طرح وارد اجرا شود.
پیشرفت ۴.۱ درصدی پتروشیمی دهدشت پس از ۱۲ سال
طرح پتروشیمی دهدشت با پیشرفت فیزیکی کمتر از ۵ درصد در حال حاضر جز ۱۷ طرح غیرفعال اعلامی از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران قرار دارد. طبق آخرین اطلاعات و صورت‌های مالی ۱۲ ماهه منتهی به اسفند ۱۳۹۷، هزینه‌های انجام‌شده جهت ساخت طرح پلی اتیلن سنگین شامل دانش فنی و عملیات اجرایی مبلغ ۵۷۷ میلیارد ریال بوده است. [۱]
منبع تامین آب پتروشیمی دهدشت در وضعیت نامناسب
بررسی‌ها نشان می‌دهد یک واحد پلی‌اتیلن با ظرفیتی مشابه پتروشیمی دهدشت به سالانه بیش از ۳ میلیون مترمکعب آب نیاز دارد. منبع تامین آب مورد نیاز این پتروشیمی رودخانه مارون اعلام شده است.
این رودخانه از رشته کوه‌های زاگرس سرچشمه می‌گیرد و با عبور از بهبهان، در استان خوزستان جریان می‌یابد و به تالاب شادگان و در فصل‌های پرآب، به خلیج فارس می‌ریزد. این رودخانه همواره نقش مهمی در کشاورزی استان خوزستان داشته است اما در سال‌های اخیر و در پی کمبود آب، کشاورزی و اقتصاد خانواده‌های روستایی را با مشکل روبرو کرده‌است.
این وضعیت به گونه‌ای است که هوشنگ حسونی‌زاده معاون مطالعات پایه سازمان آب و برق خوزستان در گفتگویی با ابراز نگرانی از وضعیت رودخانه مارون گفت وضعیت این رودخانه خوب نیست و باید جهت هرگونه مصرف از این رودخانه احتیاط کرد.
از طرف دیگر اطلاعات سد مارون نیز نشان می‌دهد که این سد ظرفیت آب قابل تنظیم سالانه ۹۰۰ میلیون مترمکعب را دارد که همه این میزان آب باید جهت مصارف کشاورزی استفاده شود.
همچنین بررسی پهنه خشکسالی استان کهگیلویه و بویراحمد نیز نشان می‌دهد که شهر دهدشت (مرکز شهرستان کهگیلویه) طی ۱۰ سال اخیر همواره در وضعیت خشکسالی شدید و بسیار شدید بوده‌است.
لزوم انتقال طرح پتروشیمی دهدشت به مناطق ویژه
تعریف این پتروشیمی در منطقه‌ای دور از منابع تامین ارزان و پایدار آب، به عنوان مانع اصلی پیشرفت این پروژه شناخته می‌شود. این مانع همچنان که در حال حاضر سبب عدم رغبت بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری در این پروژه شده است، پیش‌بینی می‌شود حتی در زمان بهره‌برداری نیز مشکلاتی برای این مجتمع از جمله تعطیلی و فعالیت با ظرفیتی کمتر از ظرفیت تعریف‌شده به همراه داشته باشد.
بنابراین ضروری است برای حفظ منابع آبی و جلوگیری از نابودی کشاورزی استان، مجوزهای محیط زیست و انتقال آب این مجتمع ابطال و شرکت ملی صنایع پتروشیمی ضمن جلوگیری از ادامه احداث این پروژه، این طرح را به مناطق ویژه اقتصادی کشور، متناسب با آمایش سرزمین منتقل کند.
پینوشت:
[۱] سامانه اطلاع‌رسانی کدال؛ نماد شدهدشت
انتهای پیام/ نفت و انرژی
عجب گزارش خوبی بود. ممنون از اطلاعاتی که قرار دادین.
فقط آدم میمونه چطور مردمو سرکار میزارن:(
متاسفم براتون واقعا.واقعا ه کسی هستی خیر این منطقته رو نمیخوای جای اینکه بیای یه کمکی کنی و بگی باید پتروشیمی راه بیفته میگی باید تعطیل بشه.کی گفته مشکل آب داره پتروشیمی.کی گفته آب مارون کم هست.چرا دروغ میگی.آب مارون ایقد زیاد هست که میتونه همزمان صدتا پتروشمی و تامین کنه.
مارون میتونه هزاران هکتار زمین رو تو بهبهان آبیاری کنه نمیتونه یه پتروشیمی کوچیک رو تامین کنه.واقعا هدفتون از این کار چیه.دلت واسه این منطقه محروم و این همه جوون بیکار نمیسوزه
اشکال نداره بزار سالی یه درصدم پیشرفت داشته باشه.آخرش یه روزی ه داد این جوونها میرسه.امید جوونها رو ناامید نکنید.همه میدونن کشور تو تحریم هست و منابع مالی محدود.ان شالله همه چی درست میشه
آقاي جوان رضا، كي گفته با احداث پتروشيمي اشتغال به وجود مياد؟؟؟؟
پتروشيمي دهدشت به بهره برداري برسد در حالت خوشبينانه ۱۰۰ الي ۲۰۰ نيرو مي خواد. با اين تعداد اشتغال مشكل بيكاري حل مي شود؟ پس از بهره برداري اين پتروشيمي همه محصولاتش صادر مي شود و چيزي براي داخل مصرف نمي شود كه باعث اشتغال در صنايع پايين دست شود
اگر در منطقه آبی وجود دارد ۵۳۰۰۰ هکتار زمین برای کشاورزی با توجه به دور بودن خط لوله انتقال اتیلن غرب می تواند هم ارزش افزوده بیشتر و هم اشتغال بیشتری ایجاد کند. به نظر من این کسانی که در دوران احمدی نژاد مجوزهای بدون منطق صادر کردند را باید محاکمه کنند اینکه خارج از ویژگی های آمایش سرزمینی هزینه ای شود نه تنها به زیان کشور و منافع ملی است بلکه در دراز مدت به زیان مناطق هم هست در منطقه ما قاینات آمدند و در سال ۸۴ کلنگ فولاد زدند هزاران میلیارد تومان هزینه شده کلی زمین از دست رفته و الان برای تامین آب به مشکل خوردند اگر یک دهم این بودجه را در زمینه زعفران یا گردشگری هزینه می کردند تا به حال کلی شغل ایجاد شده بود و کلی عرض اوری داشت مدیران اون دوران یا واقا نفهم بودند یا عمدا این اقدامات را می کردند.
زمان احمدی نژاد چریدند و خزیدند و خوردند و بردند
سلام
یک تابلو نصب کردن ۴۱ درصد کار است😂😂😂
برای همین ۴/۱ درصد سهام تو بورس ۷۳۰ درصد رشد کرده
چطور میشه شرکتی که فقط ۴درصد پیشرفت فیزیکی داره نمادش تو بورس فعال باشه؟؟؟!!!
یا قوانینی وجود داره که من خیلی اطلاعات ندارم راجع بهش یا اینکه کشور و سازمان بورس کلا رو هواست🤔
لطفا دستگاه های امنیتی (اطلاعات یا اطلاعات سپاه) موضوع را بررسی کنند.
الفین گچساران با ده برابر مصرف آب به نسبت پلی اتیلن دهدشت را وسط بیابون ساختن باید مثل الفین فیروزآباد به عسلویه منتقل میشد قرارگاه خاتم کارش درسته که زیر بار ساختن الفین در فیروزآبد نرفت و به عسلویه منتقل شد آب کم بیاد الفین کچساران را باید تعطیل کنن
جالبه همین بیابونو تو بورس سهمی ۷۰۰ تومن به ملت بیچاره قالب میکنن این سهم قبلا ۱۰۰ تومن بود حالا شده ۷۰۰ معلوم نیست چه اتفاقی افتاده
چرا این سهم باز نمیشه واقعا معلوم هست که باپول مردم چی کردید شرکتی که نبوده چطور وارد بورس شده پول مردم رو پنج ماهه بالا کشیدید.