به گزارش مسیر اقتصاد برنامه گفتگوی اقتصادی رادیو گفتگو ۱۱ شهریور با حضور محمدباقر معتمد رئیس پژوهشگاه اتاق اصناف، مجتبی راعی مدیر تحقیق و پژوهش مجمع کارآفرینان ایران و علی ملک زاده پژوهشگر شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی به بررسی الزامات خروج نقدینگی از بازار غیرتولیدی و دلالی؛ راهکارها و موانع پرداخته شد.
خطر جدی تفاوت بالای نرخ بهره و رشد اقتصادی
محمدباقر معتمد در این برنامه اظهار داشت: ما یک نقدینگی همیشه در حال تولید داریم که باید منشأ آن را پیدا کنیم. وی با تأکید بر لزوم عملیاتی کردن توجه به تولید در قالب شعارهای رهبر انقلاب گفت: ایجاد جذابیت در تولید و تولید کالای با کیفیت می تواند نقدینگی را به طرف تولید سوق دهد.
رئیس پژوهشگاه اتاق اصناف تفاوت زیاد بین رشد اقتصادی با سود بانکی را ویرانگر خواند و گفت: در چنین حالتی، درآمد روز به روز کمتر اما بر هزینه اضافه می شود؛ ضمن اینکه سیستم اقتصادی ما به گونه ای است که دلالی را جذاب کرده است.
سهم عمده بانکهای خصوصی در رشد فزاینده نقدینگی
در ادامه مجتبی راعی مدیر تحقیق و پژوهش مجمع کارآفرینان ایران خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری دقیقا ده مرتبه در تاریخ های مختلف بر لزوم هدایت نقدینگی به سمت تولید تأکید کردند اما وقتی بعد از آن هیچ اتفاقی رخ نداد و نقدینگی به سمت تولید حرکت نکرد چهار مرتبه دیگر تذکر دادند و از نخبگان ریشه یابی مشکلات را خواستار شدند.
وی متذکر شد: البته مشکل ما حجم بالای نقدینگی نیست؛ بلکه مشکل اصلی نظام ناکارآمد توزیع نقدینگی است و موتور مولد این نظام مخرب هم بانکهای خصوصی و موسسات غیر دولتی هستند. در این میان بانک مرکزی نیز قدرت نظارتی خود را بر بانکهای خصوصی به هر دلیلی اعمال نکرد و وجود موسسات دارای ریسک بالا نیز نتایج همین عدم نظارت است.
مدیر تحقیق و پژوهش مجمع کارآفرینان ایران خاطرنشان کرد: بانک ها برای افزایش سهم سپرده های بانکی به جای تمرکز بر درآمدهای کاربردی و ارائه خدمات بهتر به سود سپرده توجه کردند و هر روز رقابت بانکها به ویژه بانکهای خصوصی در افزایش سود سپرده بیشتر شد. در نتیجه ی این اتفاق، ذائقه مشتریان بانکها اعم از تولیدکننده و سفته بازان از حالت نرمال خارج شد و پرداخت تسهیلات به سمت سودهای بالاتر رفت.
کاهش جذابیت فعالیت‌های غیرمولد لازمه هدایت نقدینگی به تولید
در ادامه برنامه علی ملک زاده فعالیت های اقتصادی را از منظر ایجاد ارزش افزوده به دو دسته مولد و غیرمولد تقسیم کرد و گفت: فعالیت های غیرمولد هیچ ارزش افزوده ای برای اقتصاد ایجاد نمی کنند اما در عین حال دارای ریسک کم و سود بالایی هستند. ما ضمن لزوم کاهش جذابیت فعالیت غیرمولد، باید به صورت همزمان جذابیت فعالیت های تولیدی را نیز افزایش دهیم.
وی با اشاره به مصادیق فعالیت های غیرمولد در کشور بیان داشت: خرید و فروش املاک، فعالیت غیرمولد در بازار طلا و فلزات گرانبها، خرید و فروش ارز، سپرده های بانکی و واسطه گری در نظام توزیع از فعالیت های غیرمولد محسوب می شوند.
ملک زاده تصریح کرد: تا زمانی که نظام بانکی معیوب اصلاح نشود نمی توان نقدینگی را کنترل کرد. نقدینگی به خودی خود موضوع بدی نیست چراکه اگر به اندازه نقدینگی، کالا و خدمات تولید شود مشکلی به نام تورم ایجاد نمی کند و حتی می تواند به تولید کمک کند.
پژوهشگر شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی با تأکید براینکه نباید بازار تولیدی و غیرتولیدی را جدا از یکدیگر تصور کرد افزود: ما باید مسیر نقدینگی را به گونه ای طراحی کنیم که به سمت تولید حرکت کند و از طرفی باید راه های حرکت نقدینگی به فعالیت های غیرتولیدی را مسدود کنیم.
ملک زاده در پایان با اشاره به قوانینی که از خلق پول و افزایش نقدینگی جلوگیری می کنند گفت: «مالیات بر عایدی سرمایه» ، «مالیات بر خانه های خالی» و «قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر» از جمله این قوانین هستند اما متاسفانه اجرایی نشده اند. در واقع عده ای ذینفع راضی به جلوگیری از آثار نامناسب نقدینگی به این روش نیستند که بعضاً این عده در مواضع سیاسی و حاکمیتی دخیل اند و جلوی این قضیه را گرفته اند.
انتهای پیام/ دولت و حاکمیت
