به گزارش مسیر اقتصاد کاهش هزینه های معامله و کاهش نیاز به نگهداری ذخایر ارزی بین المللی، هدف اصلی در ایجاد توافقنامه ها و نظام های پرداخت دوجانبه و منطقه ای است. هدف مشخص دیگر، کاهش وابستگی به دلار به عنوان یک استاندارد و ارز ذخیره بین المللی است.
چرا به ایجاد نظام های پرداخت منطقه ای نیاز است؟
به عنوان نمونه در مورد کشورهای آمریکای لاتین، توسعه دهندگان بانک شمال در حال برنامه ریزی برای شکل دهی یک معماری جدیدی از نظام تسویه منطقه ای هستند. چارچوب طرح آمریکای لاتین برای ایجاد توافقنامه های پرداخت منطقه ای به طرح ارائه شده کینز در کنفرانس برتون وودز در سال ۱۹۴۴ برمی گردد.
از سال ۲۰۰۹، توسعه دهندگان نظام تسویه منطقه ای به دنبال تعادل چندجانبه ای از بدهی ها و دارایی های تولید شده در معاملات دوجانبه میان کشورهای عضو آمریکای لاتین هستند.
این نظام چندجانبه تسویه پرداخت ها یک مرکز مشترک دارد که معاملات دوجانبه در آن میان کشورها انجام می شود و در نهایت تسویه باقی مانده معاملات میان کشورها توسط بانک های مرکزی تسویه می شود. اما سؤال این است که چرا باید این نظام های پرداخت دوجانبه و چندجانبه ایجاد شوند؟
کاهش هزینه معاملات و حذف دلار ۲ مزیت نظام‌های پرداخت منطقه‌ای
برای پاسخ به این سؤال باید به مدل تجارت میان کشورها اشاره کرد. بدین صورت که اگر ساکنان دو کشور بخواهند با یکدیگر مبادله کنند باید راهی برای پرداخت هزینه کالاها پیدا کنند. این پرداخت ها یا از طریق انتقال ارزهای ملی کشورها انجام می شود یا از طریق یک ارز بین المللی مانند دلار آمریکا صورت می گیرد.
با این حال، در هر دو روش پرداختی، کشور پرداخت کننده با هزینه های دریافت ارز برای پرداخت جهت کالاها مواجه است. هر چند این هزینه ممکن است برای یک معامله فردی کوچک باشد، اما برای یک کشور به میزان قابل توجهی بزرگ است. زیرا در یک اقتصاد معمولاً نیاز به تعداد زیادی از پرداخت های مشابه وجود دارد.
لذا با توجه به چنین وضعیتی، بانک های مرکزی دو کشور می توانند از طریق داشتن حساب های تسویه جهت پرداخت ها نزد خود، هزینه های معامله را کاهش دهند. هر دو بانک مرکزی می توانند، معاملات ساکنان کشور خود به کشور مقابل را از این روش ثبت و پرداخت کنند. بنابراین یک اعتبار مشخصی را برای یکدیگر ایجاد می کنند و انباشت تفاوت های خالص معاملات را در پایان هر دوره(مثلاً دوره فصلی) تسویه می کنند.
این شیوه از معاملات دو مزیت دارد. اول اینکه در مصرف جریان های ارزی ذخیره می شود. بدین صورت که اگر تسویه دو حساب به صورت دوره ای انجام شود، میزان پرداخت مورد نیاز فقط مربوط به تفاوت میان مجموع دریافت ها و پرداخت های دوره مذکور است. لذا این روش در مقایسه با حالت معمول که تمام معاملات به صورت جداگانه پرداخت می شود و نیاز به جریان ارزی دارد، از یک «صرفه جویی ارزی» برخوردار است.
مزیت دوم، کاهش هزینه های مربوط به معاملات است. در روش ایجاد حساب تسویه نزد بانک های مرکزی، زمانی که بانک های مرکزی با ناترازی معاملات در پایان دوره مواجه می شوند، فقط یکبار ارز جهانروایی را برای تسویه معاملات پرداخت می کنند.
نظام‌های پرداخت منطقه‌ای نگرانی «کاهش ذخایر ارزی» را برطرف می‌کند
در نتیجه این روش در مقایسه با حالتی که به طور مداوم برای هر پرداخت نیاز به انتقال ارز جهانروا وجود دارد، فقط یکبار هزینه انتقال ارز بین المللی را متحمل می شود. در نتیجه هزینه های معامله در این روش به طور چشمگیری کاهش می یابد.
این ویژگی نشان می دهد که هر بانک مرکزی نباید از بابت کاهش ذخایر ارزی بین المللی نگرانی داشته باشد. در واقع کاهش نیاز به ذخایر بین المللی، یک انگیزه اولیه برای ایجاد تعدادی از نظام های پرداخت دوجانبه و چندجانبه منطقه ای است. این مزیت همان انگیزه پشتوانه اتحادیه اروپا برای ایجاد یک اتحادیه پرداختی بوده است.
منبع: هالشز yon.ir/idras
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
