۰۲ آذر ۱۴۰۳

رهبر معظّم انقلاب: علاج برون رفت از مشکلات کشور «اقتصاد مقاومتی» است.

شناسه: ۸۳۳۴۳ ۱۹ اسفند ۱۳۹۷ - ۱۱:۳۰ دسته: تجارت و دیپلماسی، نظام های پرداخت
۰

در سال های اخیر کشورها با اهداف مختلفی از قبیل استفاده از ارزهای ملی خود به جای دلار، افزایش و تسهیل تجارت بین المللی و گسترش روابط اقتصادی، اقدام به ایجاد سیستم های پرداخت یکپارچه میان خود نموده اند. اکنون منطقه های پولی متعددی در جهان وجود دارد که تلاش کرده اند دست کم پرداخت های داخلی خود را از نظام دلاری مستقل نمایند و برای این منظور از طیف وسیعی از مدل ها استفاده نموده اند.

به گزارش مسیر اقتصاد طی دهه اخیر کشورها در راستای گسترش تجارت بین المللی، افزایش ادغام اقتصادی با یکدیگر و اهداف سیاسی، اقدامات متعددی را انجام داده اند. کشورها نیل به اهداف مذکور را در گرو ایجاد نظام مالی مخصوص خود می دانند.

استفاده کشورها از ارزهای ملی در قالب سیستم های پرداخت یکپارچه

برخی از کشورها همچنین تلاش می کنند وابستگی کامل به نظام مالی و پرداختی دلاری را کاهش دهند. بدین منظور کشورها با اقدامات و ابتکارات متعدد تلاش نموده اند در نظام مالی جدید از ارزهای ملی استفاده کنند. همچنین کشورها سیستم های پرداخت ویژه خود را نیز ایجاد کرده اند. بدین صورت که یا یک سیستم بومی مخصوص توسط یک کشور ایجاد شده است یا کشورها در همکاری با یکدیگر سیستم های پرداخت خود را به یکدیگر متصل کرده و سیستم یکپارچه جدیدی شکل داده اند.

طرح های کشورها جهت ادغام سیستم های پرداختی خود با یکدیگر طیف وسیعی از همکاری های منطقه ای تا همکاری میان دو یا چند کشور را شامل می شود. البته شباهت هایی نیز بین ابتکارات کشورها در ایجاد سیستم های پرداخت وجود دارد.

کشورها در ادغام سیستم های پرداخت خود با یکدیگر اهداف متعددی دارند

برخی اهداف محوری کشورها جهت ایجاد سیستم های پرداخت جدید یا متصل کردن سیستم های پرداخت داخلی خود به یکدیگر، ایجاد یک ارز مشترک برای تسویه، ایجاد سیستم پرداخت واحد، ایجاد استاندارد واحد پیام رسانی مالی و اهداف اقتصادی و سیاسی را شامل می شود.

مدل های مختلفی وجود دارد که می توانند پرداخت های فرامرزی و منطقه ای را سریع تر، ارزانتر و کارآمدتر انجام دهند. مدل انتخاب شده توسط کشورها برای ایجاد یک سیستم پرداخت مشترک بستگی به عوامل مختلفی از قبیل سطح همکاری و اهداف بنیادی آن ها دارد. مواردی از همکاری کشورها جهت ایجاد سیستم های پرداختی یکپارچه در ادامه آمده است.

منطقه های پولی مستقل از دلار جهان کدامند؟

سیستم پرداخت کشورهای عضو آسه آن؛ در آغاز ۵ کشور از اعضای این گروه سیستم های پرداخت ناخالص آنی داخلی خود را با هدف توسعه تجارت و همکاری های مالی، با یکدیگر ادغام نمودند و یک سیستم معاملات مشترک میان خود ایجاد کردند. کشورهای عضو آسه آن همچنین شبکه پرداخت آسیایی را برای استاندارد سازی و اتصال سیستم های پرداخت کارتی داخلی و منطقه ای ایجاد کرده اند.

ناحیه پرداخت های واحد اروپایی (SEPA)؛ به دنبال معرفی یورو در سال ۲۰۰۰ به عنوان ارز واحد اتحادیه اروپا، راه اندازی شده است تا به عنوان سیستم پرداخت داخل اتحادیه اروپا، معاملات میان اعضا را با استفاده از یورو پرداخت و تسویه نماید.

بازار مشترک آفریقای شرقی و جنوبی (COMESA)؛ که شامل ۱۹ کشور است و در راستای توسعه همکاری های اقتصادی یک اتاق تسویه برای تجارت اعضا با استفاده ارزهای ملی یکدیگر را راه اندازی کرده است. در ادامه کشورها در سال ۲۰۰۹ سیستم پرداخت و تسویه منطقه ای (REPSS) را برای پرداخت و تسویه معاملات میان اعضا بدون اینکه در آن نیازی به کانال های بانکی کارگزار و واسطه ای باشد، ایجاد کرده اند. در این شیوه معاملات کشورها با ارزهای ملی انجام می شود و در نهایت باقی مانده معاملات با دلار آمریکا یا یورو تسویه می شود.

انجمن چارچوب پرداخت های بین المللی (IPFA)؛ مجموعه ای از بانک ها، اتاق های تسویه و پردازنده های پرداخت است که استانداردها، قواعد و روش های عملیاتی برای بهبود پرداخت های بین المللی میان اعضا را فراهم می کند.

منطقه پرداخت های شمال اروپا (NPA)؛ زیرساختی برای هماهنگی استانداردهای پرداختی در میان کشورهای دانمارک، نروژ، سوئد و فنلاند است. این منطقه به دنبال ایجاد یک سیستم پرداختی یکپارچه برای استفاده از چند ارز در پرداخت ها است. این سیستم پرداخت در تلاش است تا یک سیستم پرداخت یکپارچه مشابه SEPA باشد.

انجمن توسعه آفریقای جنوبی (SADC)؛ یکی از اهداف خود را توسعه و عملیاتی کردن زیرساخت های پرداختی بین المللی برای انجام پرداخت های فرامرزی و منطقه ای می داند تا تمایل به تجارت و مشارکت مالی میان کشورها را تقویت کند. این کشورها با هدف کاهش وابستگی به کانال های بانکی کارگزار و واسطه ای، یک بستر پرداخت یکپارچه ایجاد کرده اند.

سیستم پرداخت ارز ملی (SML)؛ یک توافق دوجانبه میان بانک های مرکزی برزیل و آرژانتین است که به صادرکنندگان و واردکنندگان هر کشور این امکان را می دهد که پرداخت ها و دریافت ها خود را با استفاده از ارز ملی خود، با یک نرخ ارزی که طی روز تعیین می شود و بدون استفاده از دلار انجام دهند. دو بانک مرکزی به صورت دوره ای خالص باقی مانده معاملات را تسویه می کنند.

اتحادیه اقتصادی و پولی غرب آفریقا (WAEMU)؛ یک اتحادیه شامل ۸ کشور که دارای یک بانک مرکزی و ارز مشترک هستند. این اتحادیه یک سیستم پرداخت برای پرداخت های با ارزش پایین، یک سیستم برای پرداخت های کلان و یک زیرساخت کارتی برای معاملات میان خود ایجاد کرده اند که البته به دلیل عدم دسترسی اکثر شهروندان این کشورها به حساب های بانکی موفقیت چندانی نداشته است.

منطقه پولی آفریقای غربی (WAMZ)؛ شامل شش کشور غرب آفریقاست که یکی از مؤسسات آن وظیفه آماده سازی فنی زیرساخت های لازم برای ایجاد یک بانک مرکزی و ارز مشترک برای ادغام سیستم های پرداخت کشورها را بر عهده دارد. البته این اهداف برای چشم انداز بلندمدت است. هدف کشورها این است که پرداخت های میان خود را به صورت یکپارچه انجام دهند.

منبع: مؤسسه سوئیفت yon.ir/ElDEb

انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل



جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.