دکتر آلبرت بغزیان استاد اقتصاد دانشگاه تهران در گفتگو با مسیر اقتصاد به تشریح مالیات بر عایدی سرمایه و پاسخ به شبهات پیرامون آن پرداخت.
لزوم توجه به جنبه توزیعی مالیات بر عایدی سرمایه
دکتر بغزیان با اشاره به رویکردهای متفاوت به پایه های مالیاتی گفت: به مالیات بر عایدی سرمایه با دو رویکرد نگاه می شود. نگاه دولت به پایه مالیاتی در وهله اول جنبه درآمدی آن است. در واقع منفعت و سودی از برخی فعالیت ها دیده شده است که طبق منطق مالیاتی باید مشمول پرداخت مالیات شوند.
وی افزود: اما نگاه دیگر به مالیات بر عایدی سرمایه از جنبه توزیعی آن است و باید به این جنبه هم توجه کرد.
تحلیل کشش عرضه و تقاضا لازمه پیش بینی اثر CGT در بازار مسکن
استاد اقتصاد دانشگاه تهران در پاسخ به اثر اعمال مالیات بر عایدی سرمایه بر قیمت مسکن در اثر انتقال بار مالیاتی گفت: مالیات بر عایدی سرمایه توسط فروشنده دارایی پرداخت می شود. اما تحلیل در مورد اینکه بار مالیاتی منتقل می گردد یا بین فروشنده و خریدار چگونه تقسیم می شود، بستگی به کشش پذیری عرضه و تقاضا دارد.
وی افزود: اگر تقاضا کشش ناپذیر باشد، فروشنده سهم بیشتری در پرداخت مالیات دارد و اگر عرضه کم کشش تر باشد، خریدار سهم بیشتری از مالیات را می پردازد. بنابراین اگر این مالیات هرچه کمتر به خریدار منتقل شود، قیمت ها به میزان کمتری افزایش خواهد داشت.
دکتر بغزیان خاطرنشان کرد: بنابراین برای تحلیل اثر توزیعی و انتقال بار مالیاتی در بازار مسکن باید بر روی عرضه و تقاضا تحلیل صورت گیرد که عرضه و تقاضا هر کدام از لحاظ کشش پذیری چه وضعیتی را دارند.
وی اظهار داشت: با وجود همه این تحلیل ها باید گفت مالیات بر عایدی سرمایه مالیاتی است که در بسیاری از کشورها، علی الخصوص کشورهای توسعه یافته رواج دارد و مورد استفاده است. بازار مسکن با این مالیات می تواند مدیریت شود و هر چه نرخ بالاتر برود رغبت به انجام معاملات سفته بازانه و سوداگرانه کاهش می یابد. با معافیت خانه های نوساز بازار مسکن رونق می گیرد و معاملات مکرر سوداگرانه از بین رفته و بازار به سمت تشویق تولید حرکت می کند.
تعارض منافض سودجویان با CGT مانع تصویب این پایه مالیاتی شده است
دکتر بغزیان در مورد چرایی عدم وضع مالیات بر عایدی سرمایه در کشور گفت: سال هاست که در مقابل وضع این مالیات مقاومت شده است.
وی افزود: از ابتدای ورود من به دانشگاه برای تحصیل رشته اقتصاد، بحث وضع مالیات بر عایدی سرمایه در بازار مسکن تا الان مطرح بوده است. بنابراین اراده ای برای وضع این مالیات وجود ندارد و متاسفانه منافعی برای برخی صاحبان سرمایه و برخی قانونگذاران وجود دارد که مانع از تصویب و اجرای این مالیات می شوند.
جذابیت بازار مسکن برای سوداگری نسبت به سایر بازارها بیشتر است
وی در پاسخ به پافشاری برخی مبنی بر اعمال مالیات بر عایدی سرمایه در تمام بازارها برای جلوگیری از خروج سرمایه از بازار مسکن و هجوم نقدینگی به سایر بازارها گفت: به جز بازار خودرو تقریبا امکان اعمال مالیات بر عایدی سرمایه در سایر بازارهای موازی مسکن وجود ندارد.
وی افزود: البته در مورد خودرو نیز احتکار و سوداگری هزینه دارد و به راحتی امکان پذیر نیست. خودرو نسبت به مسکن جذابیت کمتری برای سفته بازی، احتکار و سوداگری دارد. ضمن این که کشش افزایش قیمت در اثر معاملات مکرر برای خودرو بسیار کمتر از مسکن است.
دکتر بغزیان خاطرنشان کرد: مسکن کالایی است که بسیار راحت تر از سایر کالاها احتکار شده و دستاویز سوداگری قرار می گیرد و افزایش قیمت و سود بسیار بالاتری را نصیب سوداگران می کند.
اجرای CGT در بازار طلا و ارز اولویت ندارد
دکتر بغزیان در ادامه پاسخ به لزوم وضع مالیات بر عایدی سرمایه در همه بازارها گفت: در مورد طلا و ارز نیز باید گفت که محاسبه مالیات و رصد معاملات آنها قابل تشخیص نیست. زیرا ساز و کار لازم برای آن وجود ندارد و عملا در مورد طلا و ارز قابل پیگیری و پیاده شدن نیست.
وی افزود: برای رفع مشکل تلاطم نرخ ارز باید مدیریت صحیح صورت گیرد و این ابزار مالیاتی راهکار رفع مشکل ارز نیست. رفع مشکل ارز در جلوگیری از سوءاستفاده ها، رانت ها و فسادهاست.
وی در پایان خاطرنشان کرد: به نظر من گویندگان این حرف که باید مالیات بر عایدی سرمایه به یکباره در همه بازارها اجرا شود، نمی خواهند مالیات بر عایدی سرمایه اجرایی شود. زیرا منافع این افراد در تداوم وضع موجود است که اعمال مالیات بر عایدی سرمایه منافع آن ها را به خطر می اندازد.
انتهای پیام/ مالیات بر عایدی سرمایه
