به گزارش مسیر اقتصاد طی ماه های اخیر به دلیل نوسانات نرخ ارز، قیمت محصولات پروتئینی در بازار مصرف کنندگان افزایش قابل توجهی پیدا کرده است؛ به نحوی که بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، شاخص قیمت محصولات پروتئینی اعم از گوشت قرمز و مرغ در دی ماه نسبت به ماه قبل در صدر بیشترین رشد قیمت ها قرار داشت.[۱]
طبق آمارهای رسمی وزارت جهاد کشاورزی، ایران برای تامین نیاز ۱ میلیون تنی گوشت خود بیش از ۸۰۰ هزار تن از این محصول تولید کرده و مابقی را از دیگر کشورها وارد می کند.
به عبارت دیگر همواره بخشی از نیاز کشور به گوشت قرمز از دیگر کشورها نظیر قزاقستان، برزیل و گرجستان به صورت گوشت منجمد یا لاشه گرم گوسفندی و گوساله تامین می شود.
رشد ۴.۵ برابری قاچاق دام در ۸ ماه نخست سال جاری
اما از اوایل سال جاری به دلیل نوسانات نرخ ارز و افزایش قیمت گوشت در کشور عراق، قاچاق دام های سبک و سنگین به این کشور افزایش پیدا کرد و طبیعتا با افزایش قاچاق، میزان عرضه دام در کشور کاهش یافت.
در این راستا ۲۵ دی ماه مدیرکل نظارت بر سامانه‌های الکترونیکی و هوشمند ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام کرد: قاچاق دام در ۸ ماه نخست سال ۹۶ به میزان ۱۶۶ هزار و ۳۹۴ راس بود که این میزان در ۸ ماه ابتدایی سال ۹۷ با رشد ۴.۵ برابری مواجه شده و به ۹۲۶ هزار و ۴۷۷ راس دام رسیده است.
وزیر جهاد کشاورزی ۶ بهمن ماه دلیل افزایش قاچاق را تفاوت قیمت لاشه گوشت گوسفند در شهرهای عراق با ایران دانست و گفت: قیمت این محصولات در شهر سلیمانیه عراق کیلویی ۱۶ هزار دنیار معادل حدود ۱۲۸ هزار تومان خرید و فروش می شود.[۲]
سوء استفاده دلالان و قاچاقچیان از بازار دام در سایه عدم نظارت دولت
اما کاهش عرضه دام در بازار کشور طی ماه های گذشته نهایتا باعث کاهش عرضه گوشت قرمز در بازار شد و باعث گردید تا قیمت گوشت قرمز به دلیل کاهش عرضه دام، روند صعودی به خود گیرد.
منصور پوریان رئیس شورای تامین دام کشور ۱۴ بهمن ماه در این خصوص اعلام کرد: تا چندی پیش قیمت هرکیلوگرم دام زنده حدود ۲۵ هزار تومان بود که به دلیل نوسانات اقتصادی اخیر، افزایش قاچاق و ورود دلالان به این بازار، قیمت آن به بیش از ۳۵ هزار تومان نیز رسیده است.
دولت نیز به منظور کاهش قیمت گوشت قرمز و افزایش عرضه این محصول در بازار، اقدام به افزایش واردات محموله های گوشت از کشورهای دیگر کرد که حجم آن طبق اعلام دولت در حال حاضر به روزانه ۲۰۰ تن نیز می رسد.
افزایش عرضه دام طی ماه های اخیر قیمت گوشت را متعادل نکرد
اما بررسی وضعیت تولید و عرضه دام و گوشت قرمز در بازار حاکی از نبود نظارت های صحیح در طرف عرضه و مدیریت تقاضا است؛ به نحوی که علیرغم افزایش عرضه این محصول در بازار، قیمت گوشت کاهش پیدا نکرده و هر روز به صف های طولانی در مراکز عرضه گوشت های وارداتی اضافه می شود.
رئیس شورای تامین دام کشور در بخش دیگر گفتگوی خود اعلام کرده است: در حال حاضر با توجه به سیاست های دولت در زمینه واردات و با توجه به میزان تولید داخلی، عرضه دام بیشتر از تقاضا است.
وی اعلام کرد: چنانچه مشکلات موجود در بازار نشان می دهد، دلیل اصلی افزایش قیمت گوشت در بازار عدم توزیع درست گوشت های وارداتی، داخلی و حضور دلالان در این بازار است.
نظارت ناقص «سازمان حمایت» بر بازار گوشت عامل افزایش قیمت
از جمله وظایف سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، بررسی و نظارت بر قیمت محصولات غذایی و قاچاق این محصولات است؛ این سازمان که بر اساس قانون تمرکز باید در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار می گرفت، هم اکنون ذیل وزارت صمت قرار دارد.
طبق اساسنامه سازمان حمایت، این نهاد باید بر روند تولید و توزیع گوشت در بازارهای مختلف نظارت کند، حال آنکه طی ماه های اخیر علیرغم افزایش چندین درصدی قیمت این محصول و ورود بی دردسر دلالان به این بازار، تنها به ابلاغ دستورالعملی مبنی بر جلوگیری از قاچاق دام در استان های مرزی کشور اکتفا کرده است؛ که شواهد نشان دهنده عدم تاثیر این موضوع بر بازار دام است.
در این راستا نیاز است تا نمایندگان مجلس با پیگیری جدی این موضوع و با طرح سئوال از وزیر جدید صمت، دلیل عدم نظارت سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان بر بازار محصولات پروتئینی در شرایط حساس کنونی را جویا شده تا با مسببین این موضوع برخورد جدی شود.
همچنین ضروری است این سازمان به منظور تکمیل اجرای قانون تمرکز و همچنین تقویت ادغام وزارت خانه های تولیدی با بازرگانی، در ساختار سازمانی وزارت کشاورزی قرار گیرد.
پینوشت:
[۱] مرکز آمار ایران؛ کد خبر: ۹۰۲۴
[۲] خبرگزاری صداسیما؛ کد خبر: ۲۳۳۸۷۵۶
انتهای پیام/ غذا و کشاورزی
