به گزارش مسیر اقتصاد طرح افزایش ظرفیت پالایشگاه های کشور با استفاده از سرمایه مردمی، در حالی به صحن علنی مجلس راه یافته است که کارشناسان معتقدند با تصویب و اجرای آن، دیگر تجربه شکست موسسات مالی و ریسک بالای سرمایه گذاری های مردمی تکرار نخواهد شد.
این طرح که پس از مطالعه و بررسی پیرامون حوزه نفت و انرژي و منابع مالی در مرکز پژوهش های مجلس توسط کارشناسان به کمیسیون های مربوطه راه یافت، پس از تکمیل و تجمیع نظر نهادهای ذی ربط مانند وزارت نفت، سازمان بورس و … در نوبت صحن علنی مجلس قرار گرفت.
تجربه ای که دیگر تکرار نخواهد شد
سازوکار تدوین شده در طرح افزایش ظرفیت پالایشگاه ها با استفاده از سرمایه مردمی، اطمینان خاطر را به سرمایه‌گذار می دهد که تجربه تلخ سپرده گذاری در موسسات مالی دیگر تکرار نخواهد شد، تا احتمال جمع آوری سرمایه مردم به اسم ساخت پالایشگاه و سپس خروج سرمایه از کشور و سرریز مشکلات بر حاکمیت، اتفاق نیفتد.
فراورش کل نفت صادراتی کشور به حجم ۲.۲ میلیون بشکه در پتروپالایشگاه های با فناوری روز، به ۴۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری طی ۸ سال برای ۸ پروژه احتیاج دارد که به معنای سرمایه گذاری ۵۰ هزار میلیارد تومانی در هر سال است. این میزان در مقایسه با نقدینگی حدود ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومانی موجود در جامعه، رقم غیرقابل دسترسی به نظر نمی آید و برابر ۳ درصد کل نقدینگی موجود در کشور در هر سال است.
پرداخت هزینه خوراک در ۱۲ سال، امتیاز ساخت پالایشگاه با سرمایه مردم
متوسط هزینه ساخت یک پالایشگاه نفت خام با خوراک نیمه سنگین در دنیا حدود ۱۲ هزار دلار به ازای هر بشکه و برای پتروپالایشگاه حدود ۱۶ هزار دلار است؛ این هزینه باتوجه به مسائلی مانند طولانی شدن زمان اجرای طرح، تحریم تجهیزات وارداتی و … می تواند تا ۲۰ هزار دلار به ازای هر بشکه در نظر گرفته شود.
بنابراین سرمایه اولیه برای ساخت یک پتروپالایشگاه با ظرفیت ۲۵۰ هزار بشکه در روز معادل ۵ میلیارد دلار خواهد بود که با در نظر گرفتن تنفس خوراک 267 روزه، فرع پول با سود مرکب در همان سال اول به سرمایه گذاران باز می گردد و هزینه خوراک (فقط در سال اول) طی ۱۲ سال آینده همانند یک وام، به دولت عودت داده می شود تا هزینه و طلب دولت جبران شود؛ اما همچنان سرمایه گذاران سهام داران پالایشگاه باقی می مانند.
منظور از تنفس خوراک، اعطای خوراک در تمام یا بخشی از سال های اول و دوم پس از بهره برداری واحد است؛ به صورتی که هزینه خوراک در این مدت به عنوان وام دولت به مجموعه سهام داران پالایشگاه یا پتروپالایشگاه به حساب آید و طی ۱۲ سال با نرخ سود ۴ درصد ارزی بازپرداخت شود.
این اقدام نرخ بازده داخلی (IRR) طرح را تا ۵ درصد افزایش می دهد و مهمتر از آن به جذابیت طرح برای استقبال مردم و سرمایه گذاران داخلی در راستای تامین سرمایه سریع پروژه منجر می شود.
البته با در نظر گرفتن موقعیت مکانی در یک شهرک صنعتی و شیمیایی طبق ماده ۱۳۲ قانون مالیات های مستقیم، معافیت ۱۳ ساله مالیاتی نیز شامل سرمایه گذاران خواهد شد.
آزادی سهام داران برای تامین خوراک و فروش محصول
یکی دیگر از شرایط جذاب برای سرمایه گذاری در این طرح الزام وزارت نفت برای صدور مجوز صادرات بی قید و شرط فرآورده های نفتی و همچنین واردات نفت خام در دوره پس از تنفس خوراک برای سرمایه گذاران است تا بدون وابستگی به مقررات و قیمت های داخلی، با سهولت به خرید خوراک و فروش فرآورده به صورت آزادانه اقدام نمایند.
با این شرایط به نظر می رسد در صورت تصویب و اجرای این طرح، با رغبت بخش خصوصی به سرمایه گذاری و تضمین سرمایه های مردم از طرف بورس، مشکل تامین مالی پروژه ها مرتفع شده و در پی قانون برنامه ششم توسعه و چشم اندازهای توسعه صنعتی کشور فراهم شود.
دولت و مجلس چه خواهند کرد؟
اگرچه از امروز با تسلیم لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ به مجلس شورای اسلامی، رسیدگی به طرح افزایش ظرفیت پالایشگاه ها با استفاده از سرمایه های مردمی با کندی مواجه خواهد شد؛ اما باید در نظر گرفت که یکی از مهمترین طرح های پیش روی دولت و مجلس در سال آینده همین طرح است تا هر چه زودتر از فشار تحریم های نفتی کاسته شود.
رئیس جمهور حسن روحانی در سخنرانی قبل از ارائه بودجه سال آینده در مجلس، ناسالم بودن اقتصاد کشور و ساختارهای اقتصادی را عامل فشار بر مردم دانست و گفت: اگر بار بودجه بر دوش نفت نبود حتما تأثیر تحریم کمتر بود.
با این حساب باید منتظر ماند و دید که دولت روحانی و مجلس تا چه میزان در جهت تلاش برای عدم وابستگی به فروش نفت خام و اجرای طرح های پالایشگاهی در جهت بی اثر کردن تحریم ها دارند.
انتهای پیام/ نفت و انرژی
