به گزارش مسیر اقتصاد حتی با گذشت یک دهه از بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸، اقتصاد جهان به طور کامل بهبود نیافته است؛ چراکه مشکلات ساختاری که بحران را تشدید کرده اند، به طور کامل حذف نشده اند.
پیچیدگی موضوع مربوط به یکسری سیاست هایی است که آمریکا اتخاذ کرده است تا ریسک های تجاری و مالی را منتقل کند.
«ریسک دلار» عامل حرکت جهان به سمت نظام چند ارزی
به دلایل تاریخی، دلار آمریکا بر سیستم مالی جهانی غلبه کرده است. سیستم نرخ ارزی که سایر ارزها را به دلار آمریکا میخکوب کرده بود به عنوان سنگ بنای سیستم برتون وودز عمل کرده است.
اما با این حال سیستم برتون وودز، خود پس از آن که ایالات متحده در سال ۱۹۷۱ رابطه قابل تبدیل طلا به دلار را قطع کرد، دچار سقوط شد. بدین ترتیب دلار تبدیل به ذخیره ارزی کشورهای جهان شد و دوران نرخ های ارز شناور آزاد آغاز شد.
اما سیاست های یکجانبه گرایانه و حمایت گرایانه ترامپ از صنایع داخلی خود به همراه بدهی عظیم آمریکا، اقتصاد کشورها را در مقابل خطرات ناشی از دلار آزاد شناور قرار داده است. این اتفاقات باعث می شود که بسیاری از کشورها از رژیم دلاری آمریکایی دوری گزینند و به سمت استفاده از سیستم چند ارزی حرکت کنند.
نگرانی کشورها از تحریم های آمریکا با استفاده از دلار
آمریکا تعرفه های شگرفی را برای واردات از چین، روسیه، برزیل، هند و متحدان قدیمی خود از قبیل اتحادیه اروپا، ژاپن و کرده جنوبی اعمال کرده است. نتیجه این تحرکات در زنجیره صنعت جهانی، ناگزیر منجر به بازسازی نظم تجارت جهانی خواهد شد.
همچنین نگرانی های فراوانی میان کشورها وجود دارد که آمریکا از جایگاه جهانی دلار به عنوان ابزار مبادلاتی و ذخیره ارزی در جهت وسیله برای اعمال تحریم علیه کشورها استفاده کند. از طرفی دیگر چشم انداز احیاء دوباره حیات مالی آمریکا به دلیل کسری مالی دولت آمریکا رو به تاریکی می رود.
کسری مالی آمریکا عامل دیگر دلارزدایی از جهان
بر اساس گزارش کمیته مشترک مالیات آمریکا، کاهش مالیات، کسری مالی این کشور را در ۱۰ سال آینده تا ۱.۴۵ هزار میلیارد دلار افزایش خواهد داد. اگرچه که این اتفاق با اتخاذ سیاست پولی، سرعت رشد نرخ بهره اوراق قرضه ایالات متحده را تسریع خواهد کرد، اما این سیاست در بلندمدت ناپایدار خواهد بود.
همچنین به لطف جنگ های تجاری ترامپ و با کاهش مازاد تجاری در بازار های نوظهور، تقاضا برای اوراق قرضه آمریکا ممکن است به شدت کاهش یابد. رشد نرخ بهره اوراق قرضه آمریکا هزینه های تأمین مالی را افزایش خواهد داد و ریسک های سیستمی را بیشتر خواهد کرد.
اکنون کشورهای متعددی از قبیل هلند، آلمان و سوئیس و غیره اخیراً از نگهداری ذخایر طلایی خود در آمریکا عقب نشینی کرده اند و ذخایر طلایی خود را از این کشور به داخل کشور خود برگردانده اند.
کشورهای توسعه یافته، کشورهای در حال توسعه و کشورهای تولیدکننده نفت همگی با مشکلات ناشی از نوسانی بودن دلار مواجه هستند و به نظر می رسد که روند دلار زدایی از اقتصادها با سرعت بالایی در حال انجام است.
کاهش دارایی های ارزی در کشورهای جهان
استفاده از ارزهای دیگر در تجارت نفتی به طور فزاینده ای به کار گرفته می شود. چین در زمینه مبادلات غیردلاری نفت پیش قدم است و قراردادهای آتی نفتی مبتنی بر یوآن را راه اندازی کرده است. کشورهای طلبکار از آمریکا به شدت دارایی های دلاری خود را کاهش داده اند. به جز دو کشور عمده طلبکار یعنی چین و ژاپن سایر ۱۲ کشور از جمله روسیه و ترکیه دارایی های دلاری خود را به شدت کاهش داده اند.
این اتفاقات موجب شده است که اوراق قرضه دولت آمریکا از اکتبر سال ۲۰۱۱ به کمتریتن سطح خود برسد. انگلیس، ایرلند، لوکزامبورگ، کانادا و مکزیک نیز تصمیم به فروش اوراق قرضه دلاری آمریکا گرفته اند. علاوه بر این ها سهم دلار در ذخایر ارزی جهانی نیز کاهش یافته است.
یوآن به عنوان یک ارز مورد استفاده در پرداخت ها مورد اقبال قرار گرفته است. در ماه ژانویه امسال ۱۹۰۰ مؤسسه مالی از یوآن به عنوان ارز پرداختی استفاده کرده اند. کشورهای متعددی اعلام کرده اند که از یوآن به عنوان ذخیره ارزی استفاده خواند کرد و ذخایر دلاری خود را کاهش خواهند داد.
جهان به سمت یک سیستم ارزی چند قطبی در حال حرکت است و استفاده از پیمان های پولی دوجانبه به عنوان ابزاری جهت استفاده از ارزهای ملی میان کشورها در حال افزایش است.
منبع: اسرِیت تایمز yon.ir/HgXhx
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
