به گزارش مسیر اقتصاد هیکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان هفته گذشته برای حفظ توافق هسته ای با ایران و محافظت از شرکت‌های اروپایی فعال در این کشور، سه طرح ایجاد کانال‌های پرداختی مستقل از آمریکا، ایجاد یک صندوق پولی اروپایی و ایجاد یک سیستم سوئیفت غیر وابسته به آمریکا را مطرح کرد.
این طرح‌ها ایده‌هایی را مطرح می‌کند که وزیر اقتصاد فرانسه آنها را بعد از خروج آمریکا از برجام مطرح کرده بود.
دولت‌های اروپایی به دنبال کسب خودمختاری اقتصادی در جهان
لی مایر، وزیر اقتصاد فرانسه اعلام کرده بود که دولت‌های اروپایی باید با همکاری نهادهای مستقل اروپایی کانال‌های مالی بین فرانسه، آلمان، اسپانیا و هر کشور دیگری را ایجاد کنند تا از خودمختاری اروپا حمایت کنند، چراکه آمریکا نباید به تنهایی پلیس اقتصادی جهان باشد.
برای طراحی کانال‌های پرداختی احتمالی میان ایران و اروپا یک فرآیند بزرگی وجود دارد تا از این طریق به مقابله با تحریم‌های ثانویه آمریکا در مبادلات ایران پرداخته شود. به عنوان قدم اولیه بانک‌های مرکزی فرانسه، آلمان، انگلیس، استرالیا و سوئد آمادگی خود برای ایجاد کانال‌های پرداختی با بانک مرکزی ایران را اعلام کرده‌اند که می‌تواند آنها را از تحریم‌های آمریکا نیز مصون کند؛ چراکه بعید به نظر می‌رسد آمریکا اقدام جدی برای تحریم بانک‌های مرکزی اروپا در انجام معاملات با اشخاص ایرانی بکند.
یک مسئله مهم دیگر اینکه این بانک‌های مرکزی که به دنبال تسهیل معاملات یک‌طرفه با ایران هستند نیازی به وابستگی به سیستم سوئیفت در پرداخت‌های خود ندارند.
بهره‌مندی ایران از سوئیفت مستقل اروپایی منوط به اجرای FATF
با این وجود بانک‌های مرکزی اروپایی یک پیش‌شرط برای توسعه همکاری های مالی و بانکی با ایران گذاشته‌اند و آن این است که این کشور باید برنامه‌های FATF را به طور کامل عملیاتی کند؛ فرآیندی که به عنوان دام و مسئله جدید برای ایران است و زمینه را برای تحریم پذیری کشور فراهم می کند.
با این حال، حتی اگر ایران موفق شود اصلاحات FATF را اجرائی کند و حتی اگر بانک‌های مرکزی اروپا هم وعده خود را انجام دهند، ایجاد کانال‌های پرداختی به سیستم مستقل منتهی نخواهد شد و تأثیر تحریم‌های آمریکایی بر بانک‌های اروپایی و ایرانی همچنان برای جلوگیری از تجارت و سرمایه‌گذاری در حجم‌های بالا ادامه خواهد داشت.
بحث دوم اینکه ایجاد یک سیستم پیام‌رسانی مالی مستقل ضروری است تا بانک‌های کوچک‌تر اروپایی برای برقراری ارتباط با بانک‌های ایرانی از سیستم‌های رابط آمریکایی استفاده نکنند. به این ترتیب تجارت و سرمایه‌گذاری در حجم‌های بالاتر امکان‌پذیر خواهد شد. لذا به این منظور است که هیکو ماس از یک سیستم سوئیفت مستقل اروپایی سخن گفته است.
اروپا بسته اقتصادی آماده‌ای برای نجات برجام ندارد
به طور کلی پیام هیکو ماس حاوی ایده‌های واقعی و عملی است که نه تنها چگونگی حفظ تجارت و سرمایه‌گذاری با ایران در مواجهه با تحریم‌های ثانویه را بیان می‌کند، بلکه به تقویت حاکمیت اقتصادی اروپا نیز منجر می شود.
با این حال ایران باید در نظر داشته باشد که هیچ بسته اقتصادی آماده به کاری وجود ندارد که اروپا بتواند برای نجات برجام ارائه دهد. تنها یک فرآیند اقتصادی وجود دارد که در طول زمان به وسیله آن بهبود در تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری به طور تدریجی رخ می‌دهد.
در ماه‌های آینده ایجاد یک کانال پرداخت بین بانک‌های مرکزی امکان‌پذیر خواهد بود. در سال آینده ایجاد یک سیستم پیام‌رسانی مالی امکان‌پذیر خواهد بود و درنهایت در طی چندین سال ایران می‌تواند از ایجاد یک صندوق پولی مستقل اروپایی برای تأمین مالی اقتصادی بهره‌مند شود.
اما باید توجه داشت که لازم است ایران پیش از شروع این فرآیندها اصلاحات مد نظر FATF را انجام داده باشد. بررسی ها نشان می دهد این مسئله، خود دام دیگری خواهد بود که ایران را پایبند و تحریم پذیری آن را افزایش خواهد داد.
برگرفته از: lobelog.com
