به گزارش مسیر اقتصاد بازار مسکن پیامدهای مهمی برای اقتصاد کلان از طریق تأثیر بر تقاضا و عرضه کل دارد. مسکن بخش مهمی از ارزش دارایی‌های افراد جامعه را شامل می‌شود و هزینه‌های مرتبط با تأمین مسکن نیز عمده هزینه‌های خانوار را تشکیل می‌دهد. از این رو، تغییرات در قیمت‌های خانه ممکن است از طریق کانال‌های مختلف، تقاضای کل را تحت تأثیر قرار دهد.
نوسان‌های قیمت مسکن زیان‌های گسترده‌ای بر اغلب خانوارها، بسیاری از تولیدکنندگان و اقتصاد ملی در سطح گسترده‌ای وارد می‌سازد و آثار گسترده آن به سایر بخش‌های اقتصادی و بازارهای مالی انتقال می‌یابد.
عمدتاً تحولات در بازار مسکن در اوج بحران جهانی رخ داده است و موجب بحث و تبادل نظر درباره اتخاذ سیاست‌های متناسب به‌منظور کنترل این بازار شده است.
استفاده کشورها از ابزار مالیات به منظور کنترل نوسانات قیمت مسکن
در سال‌های اخیر بسیاری از کشورها برای جلوگیری از نوسانات قیمت خانه‌ها از ابزارهای مالیاتی استفاده کرده‌اند. یکی از این مالیات‌ها «مالیات بر عایدی سرمایه» است. در حال حاضر تمایل به استفاده از مالیات بر عایدی سرمایه به‌عنوان یک ابزار کارآمد برای تقویت درآمد عمومی و کنترل سوداگری افزایش یافته است.
دکتر تیگران پگاهسیان یک کارشناس صندوق بین‌المللی پول است که به بررسی اثر مالیات بر عایدی سرمایه بر نوسانات قیمت مسکن پرداخته است. وی از آمار ۵۱ ایالت در ۷۷ منطقه شهری آمریکا در طول دوره ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ برای تحلیل رابطه بین نرخ مالیات بر عایدی سرمایه و نوسانات قیمت مسکن استفاده کرده است. در این تحقیق از مدل نظری ون دن نورد استفاده شده است.
تأثیر نرخ مالیات بر عایدی سرمایه بر نوسان قیمت خانه
بر اساس این تحقیق افزایش ۰.۵ درصدی در نرخ مالیات ملک موجب کاهش ۰.۵ تا ۵.۵ درصدی نوسانات قیمت خانه‌ها می‌شود؛ به این معنا که اگر نرخ مالیات بر املاک افزایش یابد، نوسانات قیمت مسکن نیز کاهش می یابد.
برای اثبات این واقعیت میزان نوسانات قیمت مسکن در آمریکا در برابر شوک های اقتصادی در وضعیت های متفاوت نرخ مالیات بر عایدی سرمایه اندازه گیری شده است. در نمودار زیر نتایج این آزمون نشان داده شده است.
چنانچه در شکل بالا ملاحظه می‌شود با افزایش درصد مالیات بر عایدی سرمایه در بخش مسکن از ۱ به ۳ درصد، نوسانات قیمتی ناشی از شوک های اقتصادی تعدیل شده است.
این درحالیست که برخی از مخالفان اجرای مالیات بر عایدی سرمایه، به غلط معتقدند اعمال آن به افزایش قیمت مسکن و تلاطم در بازار منجر می شود.
مقابله با سوداگری بخش مسکن با اعمال مالیات بر عایدی سرمایه
بنابراین وضع و اجرای مالیات بر عایدی سرمایه منجر به ثبات و امنیت اقتصادی برای تولیدکنندگان و متقاضیان واقعی مسکن می‌شود. تجربیات جهانی نشان می دهد مالیات‌های مسکن ابزار مهم و کلیدی تعادل و تثبیت بازار در این حوزه هستند. هدف اصلی از اعمال مالیات بر عایدی سرمایه در بخش مسکن کاهش معاملات سوداگرانه و در حالت ایده آل حذف آن است. وجود معاملات سوداگرانه یکی از اساسی‌ترین مشکلات بازار مسکن و اقتصاد ملی کشورها است.
مالیات بر عایدی سرمایه، ترکیب نوسان قیمت و سرمایه‌گذاری بخش مسکن را در وضعیتی قرار می‌دهد که نسبت به کشورهای فاقد نظام مالیاتی شرایط مناسب‌تری را از نظر کارایی برقرار می‌کند. وضع این مالیات نوسان قیمت را کاهش می دهد و درپی آن به دلیل ایجاد یک فضای با ثبات، میزان سرمایه‌گذاری در این بخش نیز افزایش خواهد یافت.
منبع: imf.org
عجب گزارشی!
دست مریزاد حسین آقا